Τάσος Βουρνάς: 15 Νοεμβρίου 1990

Ο Τάσος Βουρνάς υπήρξε ένας ιδιαιτέρως σημαντικός Έλληνας δημοσιογράφος, ιστορικός κριτικός και μεταφραστής. Εργάστηκε στις εφημερίδες Αυγή, Ανεξάρτητος Τύπος, Δημοκρατικός Τύπος, Δημοκρατική Αλλαγή, Το Βήμα, Τα Νέα, Ελευθεροτυπία και στα περιοδικά όπως Επιθεώρηση Τέχνης και Γυναίκα. Το δημοσιογραφικό του έργο είναι τεράστιο και περιλαμβάνει όλα τα είδη δημοσιογραφικού λόγου με μία χαρακτηριστική γραφή υψηλής ποιότητας και ευθύτητας. Το συγγραφικό του έργο ήταν επίσης εκτενέστατο και περιλαμβάνει μονογραφίες και ιστοριογραφικά έργα με προεξέχον το εξάτομο «Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας» (1974-1986). Στηριζόμενος στις αρχές του ιστορικού υλισμού, ο Βουρνάς απέφυγε την υιοθέτηση απόλυτων θέσεων, επέμενε στην παράθεση απόψεων άλλων ιστορικών καθώς και αποσπασμάτων λόγων ιστορικών προσώπων, επιδιώκοντας την κριτική τοποθέτηση του ιδίου αλλά και του αναγνώστη. Ο Βουρνάς διώχθηκε για τα πολιτικά του πιστεύω και τις αριστερές πεποιθήσεις του, ωστόσο ο ίδιος παρέμεινε πιστός στις αρχές και τα πιστεύω του, ενώ άσκησε και δριμεία κριτική στην ηγεσία ΚΚΕ, ιδίως για την υπόθεση Μπελογιάννη και συνέβαλε στη δημοσιοποίηση των εσωτερικών συγκρούσεων του κόμματος. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών από το θάνατο του Τάσου Βουρνά, στις 15 Νοεμβρίου 1990, παρουσιάζει την εκπομπή:

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΤΑΣΟΣ ΒΟΥΡΝΑΣ, ΧΩΡΙΣ ΜΙΑ ΑΣΠΡΗ ΤΡΙΧΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ

(video)

Το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ είναι αφιερωμένο στον ιστορικό  Τάσο Βουρνά, γυρισμένο το 1991, ένα χρόνο μετά το θάνατό του και αποτελεί ένα είδος μνημόσυνου στον σπουδαίο ιστορικό και δημοσιογράφο από τη σύντροφο και τους στενότερους φίλους και συνεργάτες του. Η σύζυγός του Άννα Μποτοπούλου-Βουρνά με μία σύντομη αναφορά στα βιογραφικά του στοιχεία αναφέρει ότι γεννήθηκε το 1913 στο χωριό Αγριλόβουνο Μεσσηνίας, όμως η οικογένειά του μετοίκησε στην Αθήνα όπου και έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Κάνει λόγο για την αγάπη και εκτίμηση που έτρεφε για τη μητέρα του και γενικότερα  για τη γυναίκα. Παραθέτει προσωπικές αναμνήσεις από τον ίδιο τον Βουρνά, δείγματα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του και περιγράφει τις σχέσεις του με το Θεό, το θάνατο και τη μεταφυσική.

Ο δημοσιογράφος και ιστορικός Σπύρος Λιναρδάτος παρουσιάζει το συγγραφικό έργο του ιστορικού Τάσου Βουρνά. Ο δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας «ΑΥΓΗ», Σοφιανός Χρυσοστομίδης, συγκινημένος για την απώλεια του φίλου και συνεργάτη μοιράζεται μνήμες από τη συνεργασία τους και επικεντρώνεται στο στίγμα που τα άρθρα και οι επιφυλλίδες του Βουρνά προσέφεραν στην εφημερίδα, ενώ στέκεται ιδιαιτέρως στην στήλη του Βουρνά, Λόγοι και Αντίλογοι, όπου τα έβαζε με τις ελίτ και τους γραφειοκράτες όλου του κόσμου. Ο Μάριος Πλωρίτης αναφέρεται σε ένα μικρό, αλλά πολύ σημαντικό έργο του, την μετάφραση  του αρχαίου κειμένου «ΙΕΡΩΝ Ξενοφώντος – Η Εξομολόγηση Των Τυράννων», το οποίο θεωρήθηκε, εν μέσω δικτατορίας, μια σημαντική κίνηση αντίστασης απέναντι στη χούντα των συνταγματαρχών. Ο εκδότης Δημήτρης Τολίδης μιλάει για τη συνεργασία του με τον Βουρνά και για τα ψευδώνυμα με τα οποία συχνά δημοσίευε κείμενά του.

Το πορτρέτο του Τάσου Βουρνά περιγράφει μία προσωπικότητα προσιτή σε όλους, με ευρυμάθεια και πλούτο φιλολογικών και ιστορικών γνώσεων, ικανότητα λόγου, δημοσιογραφικού και ιστορικού, ένα χαρισματικό άνθρωπο στον οποίο το θάρρος της γνώμης του κόστισε. Σεμνός, αλλά με έντονη αίσθηση του χιούμορ, ο Βουρνάς ακολουθούσε πάντα τη συνείδησή του και προσπαθούσε να είναι πάντα αντικειμενικός και αυστηρός. Τον χαρακτήριζε μια βαθιά αγάπη – λατρεία την ονόμαζε ο ίδιος- για την πατρίδα και την ιστορία της Ελλάδας και αν και δηλωμένος άθεος, συχνά εξέφραζε μια ευσέβεια προς το θείο στοιχείο. Το αφιέρωμα ολοκληρώνεται με τα γεμάτα αγάπη και συγκίνηση λόγια της συντρόφου του, Άννα Μποτοπούλου, η οποία μοιράζεται τις αναμνήσεις της από τις τελευταίες στιγμές της ζωής του Τάσου Βουρνά.

Κατά τη διάρκεια της εκπομπής οι δημοσιογράφοι Γιάννης Παπαδημητρόπουλος και Ρένα Μάλλιου αναφέρονται στο έργο του και προβάλλονται φωτογραφίες από οικογενειακό αρχείο, ξεκινώντας από την παιδική ηλικία του Βουρνά με την μητέρα του, καθώς και άλλες οικογενειακές φωτογραφίες, φτάνοντας μέχρι και τα τελευταία χρόνια της ζωής του με τη σύζυγό του και φιλικά πρόσωπα, καθώς και προσωπικότητες της ελληνικής Αριστεράς.

Σενάριο-σκηνοθεσία: Άννα Μποτοπούλου-Βουρνά

Δημοσιογραφική έρευνα: Γιάννης Παπαδημητρόπουλος, Ρένα Μάλλιου

Έτος παραγωγής: 1991

Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS