Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1770 στο Ραμοβούνι Μεσσηνίας, υπήρξε οπλαρχηγός, πολιτικός και αρχιστράτηγος των Ελλήνων κατά την επανάσταση του 1821, μία ηγετική μορφή του αγώνα για την ελευθερία. Έμεινε γνωστός ως Γέρος του Μοριά. Σε νεαρή ηλικία έγινε αρματολός και γρήγορα απέκτησε τέτοια φήμη ώστε οι Οθωμανικές αρχές να τον επικηρύξουν, καταδικάζοντας τον σε θάνατο. Τον καταδίωξαν στην Πελοπόννησο, διέφυγε στη Ζάκυνθο όπου υπηρέτησε στο αποικιακό ελληνικό σώμα του αγγλικού στρατού και διακρίθηκε αγωνιζόμενος κατά των Γάλλων. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και από το 1821 πρωταγωνίστησε στον αγώνα για την ανεξαρτησία κυρίως ως στρατιωτικός διοικητής των επαναστατημένων Ελλήνων, αλλά και ως πολιτικός. Πέθανε στις 4 Φεβρουαρίου 1843 στην Αθήνα και κηδεύθηκε με κάθε επισημότητα, ενώ χιλιάδες πολίτες παρακολούθησαν τη νεκρώσιμη ακολουθία. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο θανάτου του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, τιμάει τον μεγάλο ήρωα της Ελληνικής επανάστασης και παρουσιάζει την εκπομπή:
Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
(video)
Η «ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ» γυρίζει πίσω, στο 1821, και παρουσιάζει τη ζωή και τη δράση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη στρατηγική του ιδιοφυΐα και στον πρωταγωνιστικό ρόλο που έπαιξε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Περιγράφονται οι μάχες στο Βαλτέτσι, στην περίφημη Γράνα με την εφαρμογή του «δίζυγου πυρός», στην Άλωση της Τριπολιτσάς και τέλος στην καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη στα Δερβενάκια. Παράλληλα εξηγείται και η πολιτική του σκέψη και αναφέρονται περιστατικά που καταδεικνύουν την αφοσίωσή του στην Ελληνική Επανάσταση και τον απώτερο στόχο της δημιουργίας ενός ελεύθερου και ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Εξετάζονται επίσης ζητήματα που αφορούν την διαφωνία του με την Αντιβασιλεία και πώς αυτή τον οδήγησε στις φυλακές του Ναυπλίου, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Δίνονται πληροφορίες για τη δίκη του Θ. Κολοκοτρώνη, για την καταδίκη του σε θάνατο και για τη μετατροπή της ποινής, λίγα χρόνια αργότερα, σε 20ετή κάθειρξη. Η εκπομπή πλαισιώνεται με λεπτομέρειες από πίνακες, εικονογραφήσεις, γκραβούρες και πορτρέτα των πρωταγωνιστών. Η αφήγηση δομείται γύρω από τις περιγραφές ιστορικών, ερευνητών και συγγραφέων που αποδίδουν με τα λόγια τους τη ζωή, τον χαρακτήρα και τις περιπέτειες της ηγετικής φυσιογνωμίας του 1821. Συγκεκριμένα μιλούν οι: Γεώργιος Πραχαλιάς, στρατιωτικός και τακτικό μέλος Εταιρίας Πελοποννησιακών Σπουδών, Μαρία Σαμπατακάκη, ιστορικός, Νίκος Γιαννόπουλος, ιστορικός και διευθυντής του περιοδικού «Μεγάλες Μάχες», Νίκος Παπαγεωργίου, ιστορικός και ερευνητής, Σπύρος Δημητρακόπουλος, δικηγόρος και πρόεδρος Αδελφότητας Αλωνιστιωτών, Σαράντης Καργάκος, ιστορικός και συγγραφέας, Γιώργος Μαυροειδόπουλος, Αντιδήμαρχος Φαλανδρού, Γεώργιος Γεωργίου, πρέσβης επί τιμή, Χρήστος Πιτερός Αρχαιολόγος, Δ’ Εφορείας Προϊστορικών και κλασσικών αρχαιοτήτων Ναυπλίου, Βασίλειος Χαραμής ιστορικός και εκπαιδευτικός. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλονται στιγμιότυπα από την ταινία «Η δίκη των δικαστών» (1974, Πάνος Γλυκοφρύδης, παραγωγή Φίνος Φιλμ).
Σκηνοθεσία: Γιώργος Νταούλης
Συντονισμός εκπομπής – παρουσίαση: Χρίστος Βασιλόπουλος
Έτος παραγωγής: 2010
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr