Σαραντα οκτώ χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Ήταν ξημερώματα της 24ης Ιουλίου του 1974, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής γινόταν δεκτός από πλήθος Ελλήνων στο αεροδρόμιο για να ορκιστεί πρωθυπουργός του ελληνικού κράτους, επικεφαλής της “Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας” ενώ η επτάχρονη δικτατορία της 21ης Απριλίου κατέρρευσε υπό το βάρος της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ την εκπομπή της Μαρίας Ρεζάν που αναφέρεται στους πρώτους κρίσιμους μήνες της νέας περιόδου, γνωστής στην πολιτική ιστορία της χώρας ως “Μεταπολίτευσης”:
ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 1974-1990
1974
(video)
Η δημοσιογράφος Μαρία Ρεζάν παρουσιάζει την εκπομπή “Χρόνια Δημοκρατίας 1974-1990”, που διατρέχει τα ιστορικοπολιτικά γεγονότα της χώρας από το 1974 ως το 1990, προβάλλοντας πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό. Το συγκεκριμένο επεισόδιο εστιάζει στα σημαντικότερα γεγονότα των πρώτων μηνών της Μεταπολίτευσης, δηλαδή από τις 24 Ιουλίου του 1974 έως το τέλος του έτους και στις πρώτες κινήσεις για την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Παρουσιάζονται οι τελευταίες μέρες της δικτατορίας, η επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή και η ανάληψη της πρωθυπουργίας. Η Μελίνα Μερκούρη αναφέρεται στην επιστροφή των αυτοεξόριστων στην πατρίδα, ενώ ο Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης μιλά για τη συμμετοχή του στην πρώτη δημοκρατική κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας. Δεν παραλείπεται η αναφορά στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές του 1974 που ανέδειξαν νικήτρια τη Νέα Δημοκρατία με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, με εκλογικό ποσοστό 54,37% ενώ σημαντικό σταθμό στην πολιτική ιστορία της χώρας αποτέλεσε το δημοψήφισμα για τη μορφή του πολιτεύματος, που διεξήχθη στις 8 Δεκεμβρίου 1974. Η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος επέλεξε την Αβασίλευτη Δημοκρατία με ποσοστό 69,18%. Καταργήθηκε έτσι η Βασιλεία και εγκαθιδρύθηκε η Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Ο Μάριος Πλωρίτης, ο οποίος ηγήθηκε της εκστρατείας της αντιμοναρχικής παράταξης μιλάει για τον αντιμοναρχικό αγώνα και την εκστρατεία του δημοψηφίσματος. Αναφέρεται στις τηλεοπτικές ομιλίες των εκπροσώπων των δύο παρατάξεων στο ΕΙΡΤ κατά τον προεκλογικό αγώνα. Ο Μάριος Πλωρίτης είχε εκπροσωπήσει την πλευρά της αβασίλευτης δημοκρατίας και θυμάται βασικά σημεία της ομιλίας του, η οποία έγινε το έναυσμα, όπως ο ίδιος λέει, για να ενταθεί ο αντιμοναρχικός αγώνας.
Η εκπομπή εστιάζει και στον διεθνή χώρο, καθώς εξελίσσεται τότε η δεύτερη τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ενώ ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην κατάργηση του νόμου 509 που είχε αποτέλεσμα τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, για την οποία μιλά ο Γρηγόρης Φαράκος. Στην εκπομπή μιλούν ακόμη, ο τότε πρεσβευτής της Ελλάδας στην Κύπρο Μιχάλης Δούντας, ο κοινωνιολόγος Γεράσιμος Νοταράς, ο Τζαννής Τζαννετάκης και ο Γεώργιος Ράλλης, οι οποίοι φωτίζουν πτυχές της κρίσιμης εκείνης περιόδου της μετάβασης στην δημοκρατική ομαλότητα. Το επεισόδιο κλείνει με την προβολή σημαντικών γεγονότων από τη διεθνή επικαιρότητα της εποχής.
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Μαρία Ρεζάν
Σκηνοθεσία: Διαγόρας Χρονόπουλος
Έτος παραγωγής: 1991
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr