Ο Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης Ερρίκος Ίψεν γεννήθηκε στις 20 Μαρτίου 1828 και πέθανε στις 23 Μαΐου 1906. Υπήρξε ένας εκ των θεμελιωτών του μοντερνισμού στο θέατρο, σίγουρα ένας από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς παγκοσμίως και ο κορυφαίος του είδους του για τον 19ο αιώνα. Το ρεαλιστικό ύφος της πρόζας του Ίψεν, η τάση του να ανατρέπει την καθιερωμένη μανιέρα του ευρωπαϊκού θεάτρου της εποχής του, καθώς και η κριτική του στάση απέναντι σε θέματα ηθικής, ενόχλησαν, σκανδάλισαν και προκάλεσαν τη συντηρητική νορβηγική αλλά και την ευρύτερη ευρωπαϊκή κοινωνία. Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του είναι ο “Πέερ Γκυντ”, “Το κουκλόσπιτο”, “Έντα Γκάμπλερ”, “Βρυκόλακες”, “Η αγριόπαπια” και “Αρχιμάστορας Σόλνες”. Προτάθηκε τρεις φορές για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1902- 1903 – 1904). Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή τη συμπλήρωση 115 ετών από το θάνατο του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει το έργο «Ο Εχθρός του λαού» σε σκηνοθεσία Γιώργου Γιαννίση και τηλεσκηνοθεσία Στέλιου Ράλλη. Πρόκειται για τη διασκευή του έργου από τον Άρθουρ Μίλλερ σε μετάφραση του Νίκου Γκάτσου.
Εμφανίζονται οι ηθοποιοί: Γιώργος Γεωγλέρης, Κώστας Σαντοριναίος, Εύα Κοταμανίδου, Χρήστος Δακτυλίδης, Ντίνος Λύρας, Φάνης Χηνάς, Σπύρος Καλογήρου, Ματίνα Καρρά, Μανώλης Πελέτης, Δημήτρης Πελέτης, Σπυρος Κωνσταντόπουλος, Ανδρέας Βλάμης, Τάσος Περζικιανιδης, Λάμπρος Τσάγκας, Στράτος Παχής, Ναταλία Στεφάνου.
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ
«Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ»
Του Ερρίκου Ίψεν
(video)
Μία παραλιακή πόλη στη Νορβηγία συντηρείται από τον τουρισμό και ιδίως από τα νέα ιαματικά λουτρά που διαθέτει. Ο υπεύθυνος ιατρός των λουτρών Δρ. Τόμας Στόκμαν, μικρότερος αδερφός του δημάρχου της πόλης και διευθυντή των λουτρών, Πέτερ Στόκμαν, έχει πρόσφατα εγκατασταθεί στην πόλη με την οικογένειά του (σύζυγό Κατρίνε, κόρη Πέτρα και δύο γιους Άιλιφ και Μόρτεν) μετά από μία δύσκολη θητεία στον αφιλόξενο βορρά της χώρας. Όταν ο γιατρός ανακαλύπτει ότι το ιαματικό νερό έχει μολυνθεί από τις παρακείμενες βιομηχανικές εγκαταστάσεις συντάσσει σχετικό άρθρο, απευθύνεται στην τοπική εφημερίδα προκειμένου να δημοσιευθεί και ενημερώνει το δήμαρχο της πόλης και αδερφό του. Σύντομα θα ανακαλύψει ότι τόσο οι αρχές της πόλης, όσο και οι υπεύθυνοι της εφημερίδας συνεργάζονται προσπαθώντας να συγκαλύψουν την είδηση της μόλυνσης που θα απειλούσε με οικονομικές απώλειες, επιπλέον έξοδα και αναστολή λειτουργίας τα λουτρά και θα τοποθετούσε σε αμφίβολη μοίρα την τουριστική πόλη τους. Η επίμονη προσπάθεια του ιατρού να μιλήσει ανοιχτά για την απειλή στην υγεία που κρύβεται στο νερό των λουτρών της πόλης θα οδηγήσει τη σύγκρουσή του με τα συμφέροντα και στη συνέλευση του λαού οι πολίτες θα τον ανακηρύξουν «εχθρό του λαού» επηρεασμένοι από τις δημαγωγίες των εχθρών του, αλλά και φοβούμενοι ότι οι αποκαλύψεις του θα τους στοιχίσουν οικονομικά. Η πρωτοτυπία και διαχρονικότητα του έργου του Ίψεν έγκειται αφενός στο ζήτημα της περιβαλλοντολογικής μόλυνσης που τόσο νωρίς θίγει, αλλά και στην ιδέα της επιμονής του ανθρώπου να παραμένει πιστός στις αρχές του, υπηρετώντας το κοινό καλό και τη συνείδησή του, ακόμα και όταν απειλείται ο ίδιος και η οικογένειά του, ακόμα και όταν το περιβάλλον του τον εγκαταλείπει και τον αντιμετωπίζει εχθρικά. Ο «Εχθρός του λαού» αποτελεί επίσης μία καταγγελία της κρατικής γραφειοκρατίας και διαφθοράς καθώς και της διαπλοκής της με τα ΜΜΕ, ειδικά όταν εκείνα εγκαταλείπουν το ρόλο τους για προσπάθεια αντικειμενικής ενημέρωσης και πληροφόρησης των πολιτών.
Πρώτη τηλεοπτική προβολή: 7 Μαΐου 1979
Τηλεσκηνοθεσία: Στέλιος Ράλλης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Γιαννίσης