Ο διεθνούς φήμης καλλιτέχνης Γιάννης Κουνέλλης, μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του μοντερνισμού, έζησε 61 χρόνια στη Ρώμη όπου και πέθανε στις 16 Φεβρουαρίου 2017. Θεωρείται από τους πρωτεργάτες του κινήματος της Arte Povera – “Φτωχή Τέχνη” (τέχνη των ευτελών και ακατέργαστων υλικών) που αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60, την οποία υπηρέτησε σε όλη τη διάρκεια της ενεργής ζωής του. Ως καλλιτέχνης αυτού του κινήματος, πέρα από την αντίθεσή του στις συμβατικές εικαστικές φόρμες δημιούργησε έργα, μεστά συμβολισμών που εκφράζουν έναν προβληματισμό κοινωνικοπολιτικού χαρακτήρα και τα οποία σφράγισαν την πρωτοπορία.
Από το 1968 και σε όλη την διάρκεια της καλλιτεχνικής του πορείας, ασχολήθηκε με τη σκηνογραφία και συνεργάστηκε με σκηνοθέτες και θεατρικούς συγγραφείς όπως οι Θόδωρος Τερζόπουλος, Χάινερ Μιούλερ, Ταντάσι Σουζούκι κ.ά. Ξεχωρίζει το 1969 η παράστασή του στη γκαλερί L΄Attico στη Ρώμη όπου παρουσίασε την εγκατάσταση “Άλογα” με δώδεκα ζωντανά άλογα να καταλαμβάνουν τον χώρο. Η πρώτη του επίσημη παρουσία στην Ελλάδα έγινε το 1977 με την ατομική του έκθεση στην γκαλερί Bernier.
Δίδαξε ως καθηγητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στο Ντίσελντορφ την περίοδο 1994-2001. Αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Α.Π.Θ (2006) και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (2009).
Το Αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή την ημερομηνία θανάτου του σημαντικού εικαστικού παρουσιάζει την εκπομπή:
ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΝΕΛΛΗΣ
Σειρά αυτοβιογραφικών ντοκιμαντέρ από το 1982, των Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη, όπου σκιαγραφούνται προσωπικότητες από τον πνευματικό, καλλιτεχνικό, πολιτικό και κοινωνικό χώρο. Η συγκεκριμένη εκπομπή είναι αφιερωμένη στον διεθνούς φήμης εικαστικό Γιάννη Κουνέλλη ο οποίος αφηγείται την πορεία της ζωής του και του έργου του.
Ο Γιάννης Κουνέλλης γεννημένος στον Πειραιά το 1936 μιλάει για τα παιδικά του χρόνια και τα πρώτα του ερεθίσματα. Το 1956 εγκαταστάθηκε στη Ρώμη όπου σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών και ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 εμφανίστηκε στο χώρο της σύγχρονης τέχνης. Έζησε και εργάστηκε στην Ιταλία την οποία επέλεξε ως τόπο διαμονής του. Στην εκπομπή εξηγεί την επιλογή του αυτή, καθώς η δική του γλώσσα ως καλλιτέχνη γεννήθηκε στην Ιταλία και συνδέθηκε με τις ιστορικές συνθήκες της γενιάς του. Εκεί ανέπτυξε την καλλιτεχνική του δράση. Από τους κυριότερους εκφραστές της arte povera, χαρακτηρίστηκε ως πρωτοπόρος στη χρήση φθηνών υλικών όπως το κάρβουνο, η πέτρα, το σίδερο, το ξύλο και το χώμα. Στην εκπομπή προσδιορίζει τον χαρακτήρα της τέχνης του και μιλάει για τους προβληματισμούς του κατά τη γέννηση των έργων του, για την καλλιτεχνική φόρμα συνδεδεμένη με μια διαλεκτική αξία που γεννήθηκε μαζί με τη γενιά του.
Αφηγείται σημαντικούς σταθμούς της καλλιτεχνικής του πορείας όπως, ομαδικές εκθέσεις στις οποίες συμμετείχε ενώ η εκπομπή κατέγραψε την πρώτη αναδρομική έκθεση που πραγματοποίησε ο καλλιτέχνης στην Ελλάδα το 1994, μέσα στο φορτηγό πλοίο «Ιόνιον», στο λιμάνι του Πειραιά. Ο Γ. Κουνέλλης μιλά, επίσης, για τη δουλειά του στο θέατρο το 1968 στο Τορίνο. Τέλος, αναφέρεται στις έννοιες της ταυτότητας και της δημοκρατίας και στο πώς μετατοπίζεται το νόημά τους στην σύγχρονη εποχή της κρίσης. Προβάλλονται στιγμιότυπα από τα εγκαίνια της έκθεσης του Γ. Κουνέλλη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης το 2012. Την εκπομπή προλογίζει ο Γιώργος Σγουράκης.
Έτος παραγωγής: 2013
Σκηνοθεσία: Χρίστος Ακρίδας
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr