Ο Γιαννούλης Χαλεπάς γνωστός στο ευρύ κοινό από το γλυπτό της περίφημης Κοιμωμένης που φιλοτέχνησε στο Α΄ Κοιμητήριο Αθηνών για τον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη, υπήρξε ιδιάζουσα περίπτωση καλλιτέχνη που εκπέμπει ιδιαίτερη γοητεία και μαγνητισμό, χάρη στο καλλιτεχνικό του δαιμόνιο και τον ταραχώδη βίο του. Το έργο του παραμένει διαχρονικό και συγκινεί. Ο κορυφαίος εκπρόσωπος της νεοελληνικής γλυπτικής έφυγε στις 15 Σεπτεμβρίου 1938 σε ηλικία 87 ετών.
Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ το ντοκιμαντέρ:
ΕΔΩ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ Η ΕΥΡΩΠΗ
Ο ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ ΧΑΛΕΠΑΣ
(video)
Πολιτιστικό ντοκιμαντέρ παραγωγής των Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη που παρουσιάζει την πορεία του μεγαλοφυούς καλλιτέχνη Γιαννούλη Χαλεπά, κορυφαίας παρουσίας στην Τήνο νησί όπου άνθισε η γλυπτική. Οι πρόγονοί του, μαρμαράδες από τους πρώτους του Πύργου. Ο ίδιος, ολιγαρκής και ασκητικός έζησε και πέθανε με μόνη του περιουσία τα πήλινα προπλάσματά του.
Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει βιογραφικά στοιχεία από τη ζωή του γλύπτη, από τη γέννησή του στον Πύργο της Τήνου στις 24 Αυγούστου 1851, την είσοδό του στον κόσμο της γλυπτικής, τις σπουδές του στην Αθήνα και στη συνέχεια στην Ακαδημία του Μονάχου με υποτροφία του Πανελλήνιου Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου, την δημιουργία των πρώτων έργων ως τα πρώτα σημάδια εμφάνισης της ψυχικής νόσου του. Ειδική αναφορά γίνεται στην περίφημη «Κοιμωμένης» του στον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη, στο Α΄ Νεκροταφείο, το οποίο του έφερε γενική αναγνώριση. Διατρέχει και τις τρεις περιόδους της καλλιτεχνικής του πορείας: Η πρώτη 1870-1878 αφορά τα νεανικά του χρόνια μέχρι την εμφάνιση της αρρώστιας. Η δεύτερη, 1902-1930 καλύπτει τα χρόνια μετά το ψυχιατρείο, όταν επέστρεψε και εργάστηκε στην Τήνο, τη λεγόμενη «μεταλογική» περίοδο δημιουργίας του ενώ η τρίτη περίοδος, 1930-1938, ταυτίζεται με τα χρόνια της ζωής και εργασίας στην Αθήνα.
Η αφήγηση βασίζεται σε κείμενα αποσπάσματα από το βιβλίο «Ο βίος ενός αγίου» του Στρατή Δούκα και κείμενο του Δημήτρη Πικιώνη. Η ταινία γυρίστηκε στο σπίτι και στο εργαστήριό του στην Τήνο, στο χωριό Πύργος και στην Αθήνα και καταγράφεται μέρος του σωζόμενου έργου του, ακόμα και τα πήλινα προπλάσματά του.
Η προσωπική μαρτυρία του συγγραφέα Στρατή Δούκα για τον Χαλεπά, καθώς και μαρτυρίες συγγενών του, όπως μια επιστολή του αδελφού του Νικολάου Χαλεπά και προσωπικές εμπειρίες της ανιψιάς του Ειρήνης Χαλεπά και της κόρης της, γνωστής γλύπτριας, Κατερίνας Χαλεπά-Κατσάνη, συμπληρώνουν την εικόνα του μεγάλου γλύπτη.
Οι αφηγήσεις, φωτίζουν επιπλέον, ιστορίες πίσω από τις μορφές του και υπογραμμίζουν την ψυχογραφική διάσταση των έργων του και τον ευαίσθητο ψυχισμό του. Τονίζονται επίσης τα τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά στο έργο του καλλιτέχνη.
Ημερομηνία πρώτης προβολής: 19/12/1980
Διάρκεια: 26’:30’’
Copyright ΕΡΤ – Ανάπλαση 2008 της εκπομπής του 1980
Έτος παραγωγής: 2008
Σενάριο-σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης
Κείμενο-επιλογή από τις εργασίες του Στρατή Δούκα
Αφήγηση: Γιάννης Βόγλης
Διεύθυνση παραγωγής: Ηρώ Σγουράκη
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr