Εξήντα ένα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη δολοφονική επίθεση κατά του Γρηγόρη Λαμπράκη, βουλευτή της ΕΔΑ, γιατρoύ, Βαλκανιονίκη, και στελέχους του παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος. Στις 22 Μαΐου 1963 ο Γρηγόρης Λαμπράκης δέχθηκε στη Θεσσαλονίκη, μετά το τέλος της ομιλίας του στη συγκέντρωση της Επιτροπής για Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη, επίθεση από ένα κινούμενο τρίκυκλο όχημα στο οποίο επέβαιναν οι Μ.Εμμανουηλίδης και Σπ.Γκοτζαμάνης, και ύστερα από κάποιες ημέρες, στις 27 Μαΐου, υπέκυψε στα τραύματά του. Η δολοφονία του συντάραξε τα πολιτικά πράγματα της περιόδου, πυροδοτώντας μεγάλες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Θυμίζοντας τη σκοτεινή αυτή σελίδα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει ένα αφιέρωμα που προβλήθηκε στην επέτειο συμπλήρωσης των 23 χρόνων από τη δολοφονία του Λαμπράκη (1986), το οποίο περιλαμβάνει μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα του 1963.
ΕΔΩ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ Ο ΠΡΩΤΟΛΑΤΗΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
Αφιέρωμα στον Γρηγόρη Λαμπράκη μέσα από τις μαρτυρίες ανθρώπων που τον γνώρισαν, αλλά και έζησαν τα γεγονότα του 1963.
Το επεισόδιο της σειράς εκπομπών «Εδώ και Σήμερα» είναι αφιερωμένο στον Γρηγόρη Λαμπράκη. Μέσα από τις μαρτυρίες ανθρώπων που γνώρισαν τον Γρηγόρη Λαμπράκη σκιαγραφείται η ζωή του, με ιδιαίτερη αναφορά στην ενασχόλησή του με τον αθλητισμό όπου διέπρεψε (ως Βαλκανιονίκης το 1935 κατακτά την πρώτη του νίκη στο άλμα εις τριπλούν), τη σταδιοδρομία του στην ιατρική επιστήμη (υφηγητής Ιατρικής το 1950), καθώς και την αντιστασιακή του δράση κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής.
Παρουσιάζεται η πολιτική δράση του Λαμπράκη και εξιστορούνται τα γεγονότα της Α΄ Μαραθώνιας Πορείας Ειρήνης που έγινε τον Απρίλιο του 1963, καθώς και οι στιγμές του δολοφονικού χτυπήματος εναντίον του στις 22 Μαΐου 1963, μέσα από την περιγραφή ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα. Ο μαχητής της ειρήνης έπεφτε θανάσιμα τραυματισμένος από όργανα του παρακράτους, μετά την ομιλία του για την ύφεση και την ειρήνη στην αίθουσα του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος, στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Ερμού.
Μιλούν μεταξύ άλλων ο πολιτικός, τότε δήμαρχος Υμηττού Ανδρέας Λεντάκης, ο συναθλητής του Λαμπράκη Σωτήρης Νάνος, ο Παντελής Γούτης, ο δικηγόρος και συγγενής του Λαμπράκη, Οδυσσέας Τσουκόπουλος, ο Γιώργος Θεοφανίδης, στέλεχος της ΕΔΑ, και ο Γιώργος Τριανταφυλλίδης, πρόεδρος του Δημοτικού συμβουλίου Θεσ/νίκης.
Η αφήγηση συμπληρώνεται με αρχειακό οπτικοακουστικό και φωτογραφικό υλικό.
Τα γυρίσματα έγιναν στην Κερασίτσα Αρκαδίας, όπου γεννήθηκε και έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια ο Λαμπράκης, στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη.
Το αφιέρωμα πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 23 χρόνων από τη δολοφονία του αγωνιστή της ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη (22 Μαΐου 1963).
Έτος παραγωγής:
1986
Σκηνοθεσία:
ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Ρεπορτάζ:
ΗΛΙΑΣ ΓΚΡΗΣ