Η ανταρσία του Α/Τ ΒΕΛΟΣ – 25 Μαΐου 1973

Στις 25 Μαΐου 1973 το αντιτορπιλικό του πολεμικού Ναυτικού ΒΕΛΟΣ ΙΙ /D-16, εγκαταλείπει τις νατοϊκές ασκήσεις στις οποίες συμμετείχε και ζητάει άσυλο στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας. Το κίνημα του Ναυτικού έχει μόλις αποκαλυφθεί στην Ελλάδα και με εντολή της χούντας συλλαμβάνονται υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του πολεμικού ναυτικού με την κατηγορία της συμμετοχής σε αυτό. Ο κυβερνήτης του ΒΕΛΟΣ, Νίκος Παππάς, μαζί με έξι αξιωματικούς και εικοσιπέντε υπαξιωματικούς, όλοι μυημένοι στο κίνημα του Ναυτικού, αποφασίζουν να καταγγείλουν τη δικτατορία και παραμένουν στην Ιταλία και σε άλλες χώρες ως πολιτικοί εξόριστοι για 15 μήνες. Ο αντίκτυπος της ανταρσίας του ΒΕΛΟΣ, μιας εξόχως σημαντικής αντιστασιακής πράξης, υπονόμευσε την επίσημη γραμμή του καθεστώτος της 21ης Απριλίου ότι το στράτευμα στήριζε σύσσωμο τη χούντα και επηρέασε περαιτέρω αρνητικά τη διεθνή εικόνα του καθεστώτος, αυξάνοντας στο εξωτερικό τις φωνές που κατήγγελλαν τη χούντα των συνταγματαρχών. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο από την σημαντική αντιστασιακή δράση της ανταρσίας του Α/Τ ΒΕΛΟΣ στις 25 Μαΐου 1973, παρουσιάζει την εκπομπή:

ΡΙΜΕΪΚ

ΒΕΛΟΣ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

(video)

Σε αυτό το επεισόδιο της σειράς ΡΙΜΕΪΚ της Ρένας Θεολογίδου, παραγωγής 2000, παρουσιάζεται το χρονικό της ανταρσίας του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ από τα ίδια τα μέλη του πληρώματός του. Ο ναύαρχος ε.α. Νίκος Παππάς, διοικητής του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ το έτος 1973, μαζί με άλλους αξιωματικούς-μέλη του πληρώματος όπως οι Ηρακλής Προκοπάκης, πλωτάρχης ε.α., Κώστας Ματαράγκας, πλωτάρχης ε.α. και Παναγιώτης Χατζηπέτρος, πλοίαρχος ε.α., αφηγούνται τη σειρά των γεγονότων από τη μύησή τους στο αντιδικτατορικό κίνημα που σχεδιαζόταν στις τάξεις του πολεμικού ναυτικού, μέχρι την απόφαση να αναλάβουν δράση. Περιγράφεται η συνωμοτική τους δράση, οι φόβοι ότι η σχεδιαζόμενη αντιστασιακή επιχείρηση του συνόλου σχεδόν των πολεμικών πλοίων είχε αποκαλυφθεί στο καθεστώς των συνταγματαρχών, αλλά και τα γεγονότα που οδήγησαν στον απόπλου του ΒΕΛΟΣ από το Ηράκλειο Κρήτης προκειμένου να λάβει μέρος σε Νατοϊκές ασκήσεις τον Μάιο του 1973. Οι αξιωματικοί του ΒΕΛΟΣ περιγράφουν επίσης πώς αποφάσισαν υπό την ηγεσία του Νίκου Παππά να αποχωρήσουν από τις ασκήσεις με προορισμό την Ρώμη, όπου ζήτησαν και έλαβαν 31 αξιωματικοί του πληρώματος, πολιτικό άσυλο καταγγέλλοντας έτσι το καθεστώς και αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι δεν είχε την υποστήριξη του συνόλου των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Μιλούν για τις δυσκολίες που συνάντησαν στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι να επανενταχθούν στις τάξεις του πολεμικού ναυτικού και υπογραμμίζουν τη βοήθεια που δέχθηκαν από την βασιλική οικογένεια, το Ιταλικό Σοσιαλιστικό κόμμα της Ιταλίας, από Έλληνες της Ιταλίας και από Ιταλούς πολίτες. Ο τέως βουλευτής Νικήτας Βενιζέλος περιγράφει τη συμμετοχή του στις δράσεις των αξιωματικών του ΒΕΛΟΣ μετά την άφιξή τους στη Ρώμη και ο δημοσιογράφος Γιάννης Βούλτεψης αναφέρει περιστατικά από το διάστημα της παραμονής των αξιωματικών στη Ρώμη, αναμένοντας την απόφαση των αρχών σχετικά με την παραχώρηση ασύλου. Το επεισόδιο περιλαμβάνει πλούσιο αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και πλάνα από την άφιξη και υποδοχή των αξιωματικών στη Ρώμη και την παραμονή τους εκεί μέχρι την χορήγηση ασύλου από τις ιταλικές αρχές.

Έτος παραγωγής: 2000

Κείμενα-παρουσίαση: ΡΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΔΟΥ

Διεύθυνση σύνταξης: ΝΤΕΠΥ ΓΚΟΛΕΜΑ

Δείτε περισσότερα στο http://www.ert-archives.gr

 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS