1821-2021
200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση – Αφιερώματα από τις συλλογές του Αρχείου της ΕΡΤ
Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή:
ΕΔΩ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΡΟΥΜΑΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ
Αφιερωματική εκπομπή του 1984 για την επέτειο του 1821 με θέμα την Επανάσταση στη Μολδοβλαχία. Ένα οδοιπορικό στη Ρουμανία, στους τόπους όπου ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση τον Φεβρουάριο του 1821 ιχνηλατώντας τα βήματα του Αλέξανδρου Υψηλάντη.
Εξετάζονται τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη Μολδοβλαχία, από τη στιγμή που ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διάβηκε τον ποταμό Προύθο στις 22 Φεβρουαρίου 1821 κηρύσσοντας την Επανάσταση, μέχρι την τελευταία στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στις δυνάμεις της Φιλικής Εταιρείας και τα στρατεύματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Ιερά Μονή Σέκκου στις 9 Σεπτεμβρίου 1821 που σήμανε το τέλος του Αγώνα στη Μολδοβλαχία.
Κεντρικά θέματα της αφήγησης αποτελούν αρχικά η προετοιμασία της Επανάστασης, η δράση της Φιλικής Εταιρείας στις Ρουμανικές χώρες, ο ρόλος των Φαναριωτών ηγεμόνων και η σύσταση του ένοπλου στρατού της Μολδοβλαχίας και του Ιερού Λόχου. Παρουσιάζονται επίσης οι λόγοι που συνηγορούν στο γιατί κρίθηκε από τη Φιλική Εταιρεία ως κατάλληλη συγκυρία να ξεκινήσει η Επανάσταση από τη Μολδοβλαχία.
Εξετάζονται οι επαναστατικές ενέργειες του Αλέξανδρου Υψηλάντη στις Ρουμανικές χώρες (Βλαχία και Μολδαβία) και η συνεργασία των επαναστατημένων Ελλήνων με τους επίσης υπόδουλους Ρουμάνους. Ειδική μνεία γίνεται στη σχέση του Αλέξανδρου Υψηλάντη και του Ρουμάνου ηγέτη Τούντορ Βλαδιμηρέσκου, καθώς και στη Ρουμανική Επανάσταση και τα αιτήματά της.
Ο φακός της εκπομπής περιέρχεται την εκκλησία των Τριών Ιεραρχών στο Ιάσιο όπου κηρύχθηκε η Επανάσταση και έγινε ο καθαγιασμός των Ιερολοχιτών. Γίνεται αναφορά στις πρώτες ένοπλες συγκρούσεις και στους πρώτους μάρτυρες αγωνιστές. Καθώς η εκπομπή περιηγείται τους τόπους των μαχών, παρουσιάζεται η εξέλιξη της Επανάστασης μέχρι την συντριβή του Ιερού Λόχου στη Μάχη του Δραγατσανίου (19 Ιουνίου 1821) και την Μάχη της Ιεράς Μονής Σέκκου που συνδέθηκε με τον ηρωϊκό θάνατο του Γεωργάκη Ολύμπιου και του Ιωάννη Φαρμάκη.
Αποτιμάται τέλος η διάσταση της Επανάστασης για τον Βαλκανικό χώρο και η συμβολή του κινήματος του Υψηλάντη στην απελευθέρωση του Έθνους.
Στην εκπομπή μιλούν ο Ρουμάνος ιστορικός Βίρτζιλ Γκούντεα και ο επίσης ιστορικός Βασίλης Σφυρόερας οι οποίοι ερμηνεύουν τις εξελίξεις των γεγονότων.
Τα πλάνα γυρίστηκαν στο Βουκουρέστι, στο Ιάσιο, στη Μονή Σέκκου στα Καρπάθια όρη, τη Μονή Γαλατά, στα περίχωρα του Ιασίου, το Τυργόβιστε και το Δραγατσάνι, όπου έγινε η ηρωική θυσία του Ιερού Λόχου. Η εκπομπή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το κινηματογραφικό συνεργείο της Ρουμανικής Τηλεόρασης.
Προβλήθηκε στις 24 Μαρτίου 1984
Έτος παραγωγής: 1984
Σκηνοθεσία: Δάφνη Τζαφέρη
Κείμενα, ρεπορτάζ: Κώστας Σερέζης
Σύμβουλος: Φλορίν Μαρινέσκου (Florin Marinescu)
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr