Φέτος τον Οκτώβριο συμπληρώνονται 80 χρόνια από τη μάχη του Ελ Αλαμέιν, η οποία διήρκησε μεταξύ 23 Οκτωβρίου και 5 Νοεμβρίου 1942 δυτικά της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου. Στην συγκεκριμένη μάχη συγκρούστηκαν οι δυνάμεις του Άξονα υπό τον στρατάρχη Ε. Ρόμελ και οι συμμαχικές δυνάμεις υπό τις διαταγές του Άγγλου στρατάρχη Μ. Μοντγκόμερυ. Η μάχη υπήρξε σημείο καμπής των επιχειρήσεων του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Μετά το τέλος της, οι δυνάμεις του Άξονα ξεκίνησαν να υποχωρούν στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής. Παράλληλα, η αποφασιστική νίκη των συμμαχικών δυνάμεων στη μάχη απέτρεψε οριστικά το ενδεχόμενο απώλειας της στρατηγικής σημασίας διώρυγας του Σουέζ και της κατάληψης των πετρελαιοπαραγωγικών περιοχών της Μέσης Ανατολής από τη Ναζιστική Γερμανία.
Εξίσου σημαντική υπήρξε η συμμετοχή των ελληνικών δυνάμεων στη μάχη του Ελ Αλαμέιν μιας και ένα τμήμα του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος της Μέσης Ανατολής πήρε μέρος σε αυτή. Συγκεκριμένα, η 1η Ταξιαρχία υπό τον συνταγματάρχη Παυσανία Κατσώτα, πήρε μέρος σε εικονικές επιθέσεις με στόχο την παραπλάνηση του αντιπάλου. Επίσης, εκτέλεσε πολλές περιπολίες και νυχτερινές επιχειρήσεις προξενώντας σημαντικές απώλειες στον εχθρό και προέλαυσε σε βάθος 100 χιλιομέτρων.
Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει την επετειακή εκπομπή ”Ο Δρόμος της ερήμου – Ελ Αλαμέιν’’, παραγωγής 1992.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ – ΕΛ ΑΛΑΜΕΪΝ
Η συγκεκριμένη εκπομπή είναι μια ειδική επετειακή εκπομπή-αφιέρωμα στα 50 χρόνια από τη μάχη του Ελ Αλαμέιν και προβλήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1992 από την ΕΤ-1. Αποτελεί ένα αφιέρωμα της δημόσιας τηλεόρασης τόσο στη μάχη του Ελ Αλαμέιν όσο και στην συμμετοχή 5.500 Ελλήνων με την 1η Ταξιαρχία, μαζί με την ελληνική αεροπορία, οι οποίοι συνέβαλαν αποφασιστικά για το πρώτο καίριο πλήγμα κατά του ναζισμού και του φασισμού.
Η εκπομπή ξεκινά με πλάνα από το μνημόσυνο που τελέστηκε στο συμμαχικό νεκροταφείο για τα θύματα της μάχης του Ελ Αλαμέϊν. Έπειτα, γίνεται μια ιστορική αναδρομή στην εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα και την Αθήνα, στη μάχη της Κρήτης και στις πρώτες μέρες της Κατοχής. Ακόμη, αναλύεται το πως έφτασαν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις στη Μέση Ανατολή. Ο Σοφοκλής Τζαννετής, Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Γεν. Επιθεωρητής Στρατού, περιγράφει την έναρξη του αντιστασιακού αγώνα στην Αθήνα, την ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ καθώς και την συνέχιση του πολέμου στη Μέση Ανατολή έως το 1942.
Επιπλέον, ο αεροπόρος Ηλίας Καρταμαλάκης αφηγείται την επιχείρηση της ελληνικής αεροπορίας την 28η Οκτωβρίου 1942 στη Μέση Ανατολή, τη δράση της 1ης Ταξιαρχίας και της ελληνικής αεροπορίας. Στην συνέχεια, οι βετεράνοι της ελληνικής αεροπορίας περιγράφουν πως οι βρετανικές ένοπλες δυνάμεις εκπαίδευσαν τους Έλληνες στρατιώτες έως το Μάρτιο του 1942 και τη μεταφορά της ταξιαρχίας από το Λίβανο στην Αίγυπτο. Ο Κωνσταντίνος Νικολαΐδης, Πρόεδρος των Αιγυπτιωτών Ελλήνων Πολεμιστών, αναφέρεται στις δυσκολίες της συμμετοχή των νέων ανδρών της ελληνικής κοινότητας της Αλεξάνδρειας στη μάχη του Ελ Αλαμέιν και γενικότερα στην προσφορά τους σε χρήματα. Ο Ηλίας Καρταμαλάκης θυμάται την υποδοχή που τους επεφύλασσαν οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας.
Έπειτα, δίνονται ιστορικές πληροφορίες για τη μάχη του Ελ Χάφλα, την είσοδο της 1ης Ταξιαρχίας στην τοποθεσία του Ελ Αλαμέιν, για το σχέδιο του στρατηγού Μοντγκόμερι καθώς και για την έναρξη της μάχης. Βετεράνοι του πολέμου μιλούν για τις μάχη του Ελ Αλαμέιν και τις εξελίξεις των επιχειρήσεων.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται πλούσιο οπτικοακουστικό και φωτογραφικό αρχειακό υλικό.
Έτος παραγωγής: 1992
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Κοντώσης
Αφήγηση: Αλέκος Δραγώνας
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr