Κώστας Ταχτσής – 25 Αυγούστου 1988

Στις 25 Αυγούστου συμπληρώνονται φέτος τριανταπέντε χρόνια από τον θάνατο του Κώστα Ταχτσή. Διακεκριμένος λογοτέχνης της μεταπολεμικής γενιάς, ποιητής και συγγραφέας, σφράγισε τα ελληνικά γράμματα με το μοναδικό μυθιστόρημά του «Το τρίτο στεφάνι» (1962). Το εμβληματικό μυθιστόρημα αυτό, με το οποίο καθιερώθηκε στην ελληνική μεταπολεμική πεζογραφία και αποτέλεσε μια μεγάλη ελληνική αλλά και διεθνή εκδοτική επιτυχία, αποτυπώνει με μοναδικό τρόπο πέντε δεκαετίες της νεοελληνικής ζωής μέσα από την αφήγηση δύο γυναικών. Άλλα γνωστά έργα του Κώστα Ταχτσή είναι τα «Τα ρέστα», «Η γιαγιά μου η Αθήνα», «Το φοβερό βήμα». Ο Κώστας Ταχτσής δολοφονήθηκε υπό ανεξιχνίαστες συνθήκες στο σπίτι του στον Κολωνό τον Αύγουστο του 1988. Με αφορμή τη συμπλήρωση των 35 χρόνων από τον θάνατο του συγγραφέα, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει μια συνέντευξη του Κώστα Ταχτσή στον Νίκο Δήμου, στο πλαίσιο της εκπομπής «Διάλογοι», του 1987. ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ Καλεσμένος του Νίκου Δήμου σε αυτό το επεισόδιο της σειράς συνεντεύξεων είναι ο συγγραφέας Κώστας Ταχτσής. Η συζήτηση ξεκινά με αναφορά στα παιδικά χρόνια του συγγραφέα και τη σημασία που έχουν για εκείνον δύο πόλεις, η Θεσσαλονίκη και η Αθήνα, και ακολούθως ιδιαίτερος λόγος γίνεται για το μυθιστόρημά του «Το τρίτο στεφάνι». Σχολιάζεται ο αυτοβιογραφικός χαρακτήρας του βιβλίου, και ο ρεαλισμός που αποπνέει, με τον Κώστα Ταχτσή να υπογραμμίζει πως το έργο του έμμεσα αποτελεί αυτοβιογραφία, τονίζοντας παράλληλα τη διαδικασία ανασύνθεσης της πραγματικότητας που συντελείται, χωρίς την οποία δεν υφίσταται τέχνη, όπως υποστηρίζει. Ο συγγραφέας αναφέρεται ακόμη στο μεταϋπερρεαλιστικό και μεταμοντερνιστικό χαρακτήρα του μυθιστορήματός αλλά και τον ανατρεπτικό και υπονομευτικό του ρόλο, απέναντι σε θεσμούς και ήθη της εποχής.  Η συζήτηση περιστρέφεται ακόμη γύρω από τον χαρακτηρισμό του μυθιστορήματος ως «κλασικού». Ο Κ.Ταχτσής εκφράζει την επιφυλακτικότητά του και εξηγεί πως η «γέννηση» και η επιτυχία  του συγκεκριμένου έργου είναι αποτέλεσμα πολλών συγκυριών και συμπτώσεων στην ζωή του, τις οποίες αναλύει. Αναφέρεται, ανάμεσα στα άλλα, στην αγάπη του για το διάβασμα στην παιδική του ηλικία, στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και την ανάγκη του να αντιδράσει στο θάνατο, τη νοσταλγία για την Ελλάδα τα χρόνια που έζησε στο εξωτερικό, τις ενοχές που ένιωθε για τη γιαγιά του κ.ά. Το τελευταίο τμήμα της συζήτησης περιστρέφεται γύρω από τη γλώσσα στην οποία είναι γραμμένο το «Τρίτο στεφάνι» και κατ’ επέκταση στο επίκαιρο «γλωσσικό ζήτημα». Ο συγγραφέας δηλώνει πως δεν αποδέχεται οποιουδήποτε είδους τυποποίηση της ελληνικής γλώσσας, υπογραμμίζοντας παράλληλα κατά τη διάρκεια της συζήτησης, πως είναι υπέρμαχος της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών στα σχολεία, και τονίζει τη σημασία των σωστών μεταφράσεων των αρχαίων κειμένων.   Έτος παραγωγής: 1987 Ημερομηνία προβολής εκπομπής: 30/10/1987 Σκηνοθετική επιμέλεια: Αντώνης Τέμπος