Σήμερα, 18 Δεκεμβρίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Η ημέρα αυτή επιλέχθηκε μιας και στις 18 Δεκεμβρίου 1990 υιοθετήθηκε από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ η «Διεθνής Συνθήκη για την Προστασία των Δικαιωμάτων όλων των Μεταναστών Εργατών και των μελών των Οικογενειών τους», σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η εκστρατεία του ΟΗΕ για την προστασία του παγκόσμιου μετανάστη. Το θέμα της Διεθνούς Ημέρας Μεταναστών για το 2023 τιμά την συνεισφορά των μεταναστών στις κοινωνίες στις οποίες εγκαθίστανται και αναφέρεται στον σεβασμό των δικαιωμάτων τους.
Οι Έλληνες διαχρονικά αναζητούσαν διέξοδο στη μετανάστευση. Το πρώτο μεγάλο κύμα μεταναστών έφυγε από το ελληνικό κράτος στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα μετά τη λεγόμενη ”σταφιδική κρίση”, όταν εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες εγκατέλειψαν τη χώρα αναζητώντας μια καλύτερη τύχη στις Η.Π.Α. Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και ειδικότερα το 1952, υπογράφηκε μεταναστευτική συμφωνία ανάμεσα στην Αυστραλία και την Ελλάδα και έτσι Έλληνες άρχισαν να φεύγουν για τη μακρινή Ωκεανία. Τη δεκαετία του 1970 κύματα μεταναστών από τη Μακεδονία και τη Θράκη αναζήτησαν εργασία στα εργοστάσια του Βελγίου και της Δυτικής Γερμανίας, ενώ τα χρόνια της οικονομικής κρίσης εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες μετανάστευσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ολλανδία και τις Σκανδιναβικές χώρες.
Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα επεισόδιο της σειράς ”Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα” παραγωγής 1978.
Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
”Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα” είναι μια σειρά ντοκιμαντέρ η οποία, συνεπής στην προσπάθεια τηλεοπτικής αποκέντρωσης, ερευνά και προβάλλει άγνωστα θέματα από τη ζωή στη Βόρεια Ελλάδα. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο αναδεικνύεται το φαινόμενο της μετανάστευσης Ελλήνων στο εξωτερικό.
Οι συντελεστές της εκπομπής επισκέπτονται ακριτικά χωριά της Θράκης, συγκεκριμένα του νομού Έβρου, και καταγράφουν το φαινόμενο της μετανάστευσης Ελλήνων στη Γερμανία και την Ελβετία. Η εκπομπή χωρίζεται σε δύο θεματικά μέρη. Αρχικά, μετανάστες μιλάνε για τους λόγους που τους ανάγκασαν να φύγουν από τα χωριά τους καθώς και τη ζωή στο εξωτερικό και στο δεύτερο οι κάτοικοι των χωριών παρουσιάζουν τις συνθήκες τις οποίες συναντούν επιστρέφοντας στην πατρίδα.
Ειδικότερα, παιδιά των οποίων οι γονείς ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό μιλούν στην κάμερα της εκπομπής. Ακόμη, γυναίκες και άνδρες που μετανάστευσαν για ένα διάστημα εξηγούν τους λόγους που τους ανάγκασαν να εγκαταλείψουν την ελληνική επαρχεία για να αναζητήσουν μια θέση εργασίας και μιλούν για τις συνθήκες ζωής που συνάντησαν στις ξένες χώρες.
Επιπλέον, αναδεικνύεται και το ζήτημα της γλώσσας της χώρας υποδοχής και το ζήτημα της ένταξης των Ελλήνων στις διαφορετικές κοινωνίες. Παράλληλα, γίνεται λόγος για την έλλειψη υποδομών στην επαρχία, η οποία δυσχεραίνει την καθημερινότητα των κατοίκων. Ο πρόεδρος της κοινότητας και ο δάσκαλος του χωριού Στέρνα Έβρου εξηγούν με την σειρά τους τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως κάτοικοι ακριτικής περιοχής.
Έτος παραγωγής: 1978
Πρώτη προβολή επεισοδίου: 30/10/1978
Σκηνοθεσία: Κική Δημητρίου-Λαζόγκα
Ρεπορτάζ: Χρήστος Χριστοδούλου