Ο Σταμάτης Χονδρογιάννης ο σκηνοθέτης που είχε την πρώτη ιδέα και έμπνευση για το «Θέατρο της Δευτέρας» της ΕΡΤ και την πραγματοποίησε με πάθος, συνδέοντας το όνομά του με το τηλεοπτικό θέατρο από το 1970 που πρωτάρχησε, έφυγε χθες αναπάντεχα από τη ζωή.
Ήταν ο άνθρωπος που έστησε και δημιούργησε το «Θέατρο της Δευτέρας» με πρώτη τη θεατρική τηλεοπτική παράσταση που προβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 1970, «Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, με τον Σταύρο Ξενίδη, για να πάρει έπειτα το 1972 την ονομασία «Θέατρο της Δευτέρας» με την παράσταση «Το Εξπρές για το Σαντιάγκο» της Ισιντόρα Αγκουϊρε. Ο Παπαδιαμάντης, ο Καρκαβίτσας, ο Κονδυλάκης, ο Μυριβήλης ήταν μερικοί από τους Έλληνες διηγηματογράφους που το λογοτεχνικό τους έργο μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη ώστε να περάσει στο ευρύ κοινό, παράλληλα με κείμενα σπουδαίων ξένων συγγραφέων, διασκευασμένα και μεταφρασμένα για πρώτη φορά για το τηλεοπτικό θέατρο, το οποίο συνέβαλε αναμφισβήτητα στη διαμόρφωση της θεατρικής παιδείας στην Ελλάδα.
Ο Σταμάτης Χονδρογιάννης γεννήθηκε στην Κύμη της Εύβοιας. Σπούδασε θέατρο, τηλεόραση, αγγλική φιλολογία και ιστορία τέχνης στην Αγγλία. Υπήρξε σκηνοθέτης του θεάτρου και της τηλεόρασης, με βραβευμένες δουλειές του στο Prague d’or, στο Prix Italia, στην Ισπανία και στην Ελλάδα. Δύο τηλεοπτικές του παραγωγές βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή του Διεθνούς Μουσείου Τηλεόρασης της Νέας Υόρκης. Έγραψε θεατρικά έργα που παίχτηκαν στο θέατρο και στην τηλεόραση της ΕΡΤ. Επίσης, μεταφράσεις του θεατρικών έργων έχουν παρουσιαστεί στην ελληνική σκηνή, καθώς και πολλές τηλεοπτικές διασκευές Ελλήνων διηγηματογράφων από την κρατική τηλεόραση.
Σκηνοθέτησε για τη τηλεόραση πολλές θεατρικές παραστάσεις όπως: Άννυ, Ένας ταξιδιώτης, Τσάι και Συμπάθεια, Τριαντάφυλλο στο Στήθος, Σιωπητήριο (1992), Αμφιτρύων, Εκάβη, Ικέτιδες, Ηλέκτρα, Προμηθέας Δεσμώτης, Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας, κ.ά., πολιτιστικά ντοκιμαντέρ, εκπομπές για το θέατρο, κ.ά. Το 1977 με πολωνικό συνεργείο που έφερε η ΕΡΤ, μιας και δεν υπήρχε έγχρωμη τηλεόραση στη χώρα μας, ο Σταμάτης Χονδρογιάννης ήταν ο σκηνοθέτης που κάλυψε, μαζί με το Δήμο Σακελλάριο διευθυντή φωτογραφίας και τον Γιώργο Σαμιώτη διευθυντή παραγωγής, όλα τα “Επιδαύρια”, τραγωδίες και κωμωδίες που προβλήθηκαν έπειτα στο εξωτερικό. Το 1990 παρουσιάστηκε στις Βρυξέλλες το τηλεοπτικό θέατρο ο “Ματωμένος Γάμος” σε σκηνοθεσία δική του, και η επιτυχία του είχε ως αποτέλεσμα να διοργανωθεί από την ΕΡΤ στην Ελλάδα το 1992 “το Συνέδριο των Ειδικών του Τηλεοπτικού Θεάτρου”.
“Ο ήλιος το χειμώνα εκδίδεται” είναι το πρώτο του μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε το 2006. Το τελευταίο του βιβλίο “Cuma, Κούμη, Κώμη, Κύμη” κυκλοφόρησε πέρυσι το 2023.
Το Αρχείο της ΕΡΤ αποχαιρετά τον Σταμάτη Χονδρογιάννη παρουσιάζοντας ένα σπάνιο ντοκουμέντο από την ενημερωτική πολιτιστική εκπομπή «Θεατρική Εβδομάδα», παραγωγής του 1978, όταν με δικό του θίασο παρουσίασε το έργο του Μανόλη Κορρέ “Οίκος Ευγηρίας”.
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
“ΟΙΚΟΣ ΕΥΓΗΡΙΑΣ”, του Μανόλη Κορρέ
Η συγκεκριμένη εκπομπή της πολιτιστικής σειράς «Θεατρική Εβδομάδα» ενημερώνει για τις εναρκτήριες παραστάσεις της χειμερινής θεατρικής περιόδου 1978-1979. Η Δανάη Στρατηγάκη που επιμελείται και παρουσιάζει την εκπομπή, συναντά στη σκηνή του Θεάτρου ΚΑΒΑ στην Αθήνα τον Σταμάτη Χονδρογιάννη που τότε σκηνοθετούσε το έργο του Μανόλη Κορρέ «Οίκος Ευγηρίας» ή «Η Ευτυχισμένη δύσις».
Το έργο που γράφτηκε το 1978 και ανέβηκε την ίδια χρονιά στο Θέατρο ΚΑΒΑ στην οδό Σταδίου, αποτελούσε το εναρκτήριο έργο του Θιάσου “Αλώνι” την ευθύνη του οποίου είχε ο Σταμάτης Χονδρογιάννης. Ο ίδιος κάνει λόγο για τον θίασό του που είχε μόλις εγκαινιάσει και για την ονομασία του. Μιλάει για το ανέβασμα του έργου, τη δική του διαμεσολάβηση πάνω στο πολύ ενδιαφέρον έργο του Κορρέ με σκοπό να περάσει στους θεατούς τα μηνύματα του κειμένου και αναφέρεται στους συντελεστές της παράστασης. Ειδικά για τον συγγραφέα τονίζει πως με τον «Οίκο Ευγηρίας» “έχει κάνει ένα σπουδαίο έργο, ένα κατόρθωμα”.
Στη διάρκεια του ρεπορτάζ δίνονται πληροφορίες για το θέμα του έργου και προβάλλονται αποσπάσματα από την παράσταση, με τη Μάρθα Βούρτση (στο ρόλο της διευθύντριας του οίκου ευγηρίας) την Τασώ Καββαδία (στο ρόλος της Ευανθίας), τη Ντίνα Κώνστα κ.ά. Πρόκειται για μια καυστική κοινωνική σάτιρα απέναντι στις συνθήκες λειτουργίας των ιδρυμάτων ευγηρίας στην Ελλάδα που σκιαγραφεί την πραγματικότητα του μικρόκοσμου ενός γηροκομείου (με τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των τροφίμων του) και σχολιάζει την αποτύπωση αυτής της πραγματικότητας απ’ την τηλεόραση, την παραπληροφόρηση των μέσων μαζικής επικοινωνίας αλλά και την αδιαφορία ή το συμφέρον της νέας γενιάς απέναντι στους γονείς. Μια παράσταση που προκαλεί γέλιο και δάκρυ αλλά γεμίζει τον θεατή και με αισιοδοξία βλέποντας πως η ελπίδα δεν πεθαίνει ούτε στην τρίτη ηλικία. Στην παράσταση πρωταγωνιστούσαν οι ηθοποιοί: Μάρθα Βούρτση, Τάσος Παπαδάκης, Μιχάλης Κωστόπουλος, Πάνος Αναστασόπουλος, Ντόρα Βολανάκη, Ντίνα Κώνστα, Τασσώ Καββαδία, Γιάννης Παπαϊωάννου, Άννα Μπράτσου, Γιάννης Κοντούλης, Γιώργος Χριστόπουλος, Τάσος Μασμανίδης, Γιάννης Κανδύλας, Κίττυ Αρσένη. Η σκηνογραφία ήταν της Μαρίας Κόκκου και τη μουσική επιμέλεια υπόγραφε η Αιμιλία Ρόδη.
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr