Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947 και σε μικρή ηλικία ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του, στη συνέχεια σπούδασε στο Μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα συνέχισε και ολοκλήρωσε τις μουσικές σπουδές, πιάνο, θεωρία, αρμονία, αντίστιξη, φούγκα, με τον συνθέτη Γιάννη Παπαϊωάννου. Η μουσική του πορεία ξεκινάει με μελοποιήσεις ποιημάτων του Καρυωτάκη το 1969 και το 1972 με ερμηνεύτρια τη Μαρίζα Κωχ. Από το 1975 μέχρι και το 1978 παρουσιάζει μία σειρά δίσκων, χαρακτηριστικοί ενός στρατευμένου δημιουργού, όπως «Πολιτικά τραγούδια», «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες» και «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», μελοποιώντας Ναζίμ Χικμέτ, Βολφ Μπήρμαν, Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Λόπε Δε Βέγα και άλλους. Σταθμός στην πορεία του υπήρξε ο δίσκος «Σταυρός του Νότου» (1979) σε ποίηση του Νίκου Καββαδία. Μελοποίησε ποίηση μεταξύ άλλων του Άλκη Αλκαίου, Κώστα Τριπολίτη και Κωνσταντίνου Καβάφη. Ο Μικρούτσικος συνεργάστηκε επίσης με κορυφαίους ερμηνευτές και ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Γιάννης Κούτρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και πολλοί άλλοι. Ο Μικρούτσικος ασχολήθηκε με το έντεχνο ελληνικό τραγούδι, μελοποίησε παραμύθια, συνέθεσε πειραματική, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου και όπερα, αλλά έγραψε και μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Έδωσε συναυλίες σε όλο τον κόσμο, τα έργα του έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή μουσικά φεστιβάλ, συνεργάστηκε με ξένους συνθέτες και η διαδρομή του στην ελληνική μουσική έχει συνδεθεί με μία σταθερή και διαρκή θετική επιρροή στη μορφή του ελληνικού τραγουδιού φέροντας στοιχεία σε αυτό από τη δυτικοευρωπαϊκή μουσική παράδοση αλλά και την πειραματική μουσική. Με αφορμή την επέτειο θανάτου του Θάνου Μικρούτσικου ή στις 28 Δεκεμβρίου 2019, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει την εκπομπή:
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ
(video)
Το επεισόδιο αυτό της σειράς μουσικών εκπομπών «ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ», παραγωγής 1982, παρουσιάζει τον συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο. Ο ίδιος ο συνθέτης συνοδεύει στο πιάνο γνωστούς ερμηνευτές οι οποίοι τραγουδούν χαρακτηριστικές συνθέσεις του. Μεσολαβούν αναφορές στη ζωή και το έργο του Μικρούτσικου σχετικά με τη μουσική σύνθεση, τη μελοποίηση ποιημάτων, τη μουσική για θεατρικά έργα, τη δισκογραφία και τις συναυλίες. Η εκπομπή αναφέρεται επίσης σε όσα έχουν πει για εκείνον ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης αλλά και σε όσα ο Μικρούτσικος είπε για αυτούς τους δύο μεγάλους συνθέτες. Περιλαμβάνεται επίσης συνέντευξη του ποιητή, συγγραφέα και δημοσιογράφου Κωστή Μοσχώφ στον Κώστα Τσιβιλίκα, όπου μιλάει για την προσφορά του Θάνου Μικρούτσικου στα ελληνικά μουσικά πράγματα και την καλλιτεχνική ευαισθησία του Μικρούτσικου αναφορικά με τα ιστορικά, κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα της χώρας. Διαβάζονται αποσπάσματα από κείμενα του Μικρούτσικου σχετικά με τη σημασία που έχει να γνωρίζει σε ποιους απευθύνεται ένας καλλιτέχνης, ενώ υπογραμμίζει ότι κοινό του θεωρεί πρωτίστως τους φοιτητές, το κοινό των πόλεων. Παρουσιάζονται επίσης οι θέσεις του για το για το δίσκο «Εμπάργκο» μια συναισθηματική δουλειά αφιερωμένη στον Μοσκώφ. Γίνεται αναφορά και στις συνεργασίες του Μικρούτσικου με μουσικούς και λογοτέχνες από την Ελλάδα και όλον τον κόσμο ενώ προβάλλονται φωτογραφίες του με τους Λουϊ Αραγκόν, Σέρτζιο Ορτέγκα, Βίλχελμ Τσομπλ, με τον Γιάννη Ρίτσο, Χρήστο Λεοντή, Μάνο Λοΐζο και Μελίνα Μερκούρη.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής απολαμβάνουμε τα τραγούδια: «Στηθάγχη» ποίηση Ναζίμ Χικμέτ, μετάφραση Γιάννης Ρίτσος, ερμηνεύει η Μαρία Δημητριάδη, «Άννα μην κλαις» ποίηση Μπέρτολτ Μπρεχτ, μετάφραση Μάριος Πλωρίτης, ερμηνεύει η Μαρία Δημητριάδη, «Η πιο όμορφη θάλασσα», ποίηση Ναζίμ Χικμέτ, μετάφραση Γιώργος Παπαλεονάρδος, ερμηνεύει η Μαρία Δημητριάδη, «Η μπαλάντα της εξέγερσης» από το θεατρικό έργο Φουέντε Οβεχούνα του Λόπε ντε Βέγκα σε διασκευή του Γιώργου Μιχαηλίδη, «Τραγούδια υπό το σεληνόφως» (από το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου «Σονάτα του σεληνόφωτος») ερμηνεύει ο Κοντογεωργίου. Ακούγονται επίσης τραγούδια από «Σταυρό του νότου» σε ποίηση Νίκου Καββαδία, τραγουδάει η Δημητριάδη το “Kuro Siwo”, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου «Ο Γουίλι ο μαύρος θερμαστής» και «Το μαχαίρι». Έπειτα παρουσιάζονται τραγούδια από το «Εμπάργκο» σε ποίηση Άλκη Αλκαίου, «Μες το χημείο του Μαγιού» ερμηνεύει η Δημητριάδη, τη «Σκάντζα» ερμηνεύει ο Βλάσσης Μπονάτσος και «Ερωτικό» ο Μανώλης Μητσιάς. Η εκπομπή κλείνει με τον ίδιο τον Μικρούτσικο να ερμηνεύει και να παίζει στο πιάνο «Το κακόηθες μελάνωμα».
Σκηνοθεσία: ΜΑΙΡΗ ΚΟΥΤΣΟΥΡΗ
Διεύθυνση παραγωγής: ΙΣΜΗΝΗ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ
Έτος παραγωγής: 1982
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr