Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947 και σε μικρή ηλικία ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του, στη συνέχεια σπούδασε στο Μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα συνέχισε και ολοκλήρωσε τις μουσικές σπουδές, πιάνο, θεωρία, αρμονία, αντίστιξη, φούγκα, με τον συνθέτη Γιάννη Παπαϊωάννου. Η μουσική του πορεία ξεκινάει με μελοποιήσεις ποιημάτων του Καρυωτάκη το 1969 και το 1972 με ερμηνεύτρια τη Μαρίζα Κωχ. Από το 1975 μέχρι και το 1978 παρουσιάζει μία σειρά δίσκων, χαρακτηριστικοί ενός στρατευμένου δημιουργού, όπως «Πολιτικά τραγούδια», «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες» και «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», μελοποιώντας Ναζίμ Χικμέτ, Βολφ Μπήρμαν, Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Λόπε Δε Βέγα και άλλους. Σταθμός στην πορεία του υπήρξε ο δίσκος «Σταυρός του Νότου» (1979) σε ποίηση του Νίκου Καββαδία. Μελοποίησε ποίηση μεταξύ άλλων του Άλκη Αλκαίου, Κώστα Τριπολίτη και Κωνσταντίνου Καβάφη. Ο Μικρούτσικος συνεργάστηκε επίσης με κορυφαίους ερμηνευτές και ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Γιάννης Κούτρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και πολλοί άλλοι. Ο Μικρούτσικος ασχολήθηκε με το έντεχνο ελληνικό τραγούδι, μελοποίησε παραμύθια, συνέθεσε πειραματική, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου και όπερα, αλλά έγραψε και μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Έδωσε συναυλίες σε όλο τον κόσμο, τα έργα του έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή μουσικά φεστιβάλ, συνεργάστηκε με ξένους συνθέτες και η διαδρομή του στην ελληνική μουσική έχει συνδεθεί με μία σταθερή και διαρκή θετική επιρροή στη μορφή του ελληνικού τραγουδιού φέροντας στοιχεία σε αυτό από τη δυτικοευρωπαϊκή μουσική παράδοση αλλά και την πειραματική μουσική. Με αφορμή την επέτειο πέντε ετών από την απώλεια του Θάνου Μικρούτσικου, στις 28 Δεκεμβρίου 2019, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει την εκπομπή:
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ
Η δημοσιογράφος Σοφία Τσιλιγιάννη φιλοξενεί τον Θάνο Μικρούτσικο, ένα συνθέτη με περισσότερα από 30 χρόνια δημιουργίας και μεγάλες επιτυχίες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ο ίδιος ο συνθέτης μιλάει τη ζωή του και το πλούσιο συνθετικό έργο, για τα μουσικά έργα – σημεία αναφοράς, τη δισκογραφία, τις διεθνής επιτυχίες, τα συμφωνικά έργα, την όπερα, τη μουσική για το Θέατρο, όλα εκείνα με τα οποία καταξιώθηκε ως ένας από τους κορυφαίους Έλληνες δημιουργούς. Ο Μικρούτσικος δεν παραλείπει να σχολιάσει την προσωπική του προσφορά στα πολιτισμικά και πολιτικά πράγματα της χώρας. Θυμάται την πρώτη του επαφή με τη μουσική, εξηγεί τη λατρεία των μαθηματικών και της μουσικής και αναλύει την έννοια της στράτευσης ως καλλιτέχνης, αλλά και την πολύπλευρη ενασχόλησή του με διαφορετικά είδη μουσικής. Παράλληλα, μιλάει για τον χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού όπου πρόσφερε εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον δίσκο «Σταυρός του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ενώ στη συνέχεια μιλάει για την ενασχόλησή του με μια ευρύτερη τραγουδιστική θεματική. Αναφέρεται επίσης στην απήχηση της μουσικής του στις νεότερες γενιές, αλλά και στο εξωτερικό και την ταύτιση της μουσικής του με την ποίηση του Καββαδία. Μοιράζεται τις προσωπικές του «αδυναμίες», αναφέρεται στην οικογένεια και την καταγωγή του και τις αρχές που του εμφύσησε ο πατέρας του, ενώ μοιράζεται στιγμές από τα παιδικά του χρόνια μέχρι και την πρόσφατη ενήλικη ζωή του, ενδεικτικές των καταβολών του ως άνθρωπος και καλλιτέχνης.
Η εκπομπή πλαισιώνεται από τις συνθέσεις του δημιουργού καθώς μας μεταφέρει στα μουσικά μονοπάτια με τις ερμηνείες «Kuro Siwo» στίχοι Νίκου Καββαδία, «Μη Φύγεις» στίχοι Οδυσσέα Ιωάννου, «Ρόζα» στίχοι Άλκη Αλκαίου, «Ανεμολόγιο» στίχοι Κώστα Τριπολίτη, «Μικρές Νοθείες» στίχοι Ιωάννου Οδυσσέα. Επίσης, προβάλλεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό από διάφορες στιγμές της ζωής του Θάνου Μικρούτσικου, με προσωπικότητες από τον πολιτικό και καλλιτεχνικό χώρο.
Το πορτραίτο του μεγάλου Έλληνα δημιουργού σκιαγραφεί ο διευθυντής ορχήστρας Αλέξανδρος Μυράτ, ο οποίος μιλάει για την ένταση με την οποία εργάζεται ο Μικρούτσικος, την ηθικότητα, το ρυθμό, τη χαρά και τη δημιουργικότητα που τον χαρακτηρίζουν, τις απαιτήσεις της μουσικής του. Η πολιτικός Αλέκα Παπαρήγα μιλάει εγκωμιαστικά για τη μουσική και πολιτική προσφορά του Μικρούτσικου.
Παρουσίαση – Αρχισυνταξία: ΣΟΦΙΑ ΤΣΙΛΙΓΙΑΝΝΗ
Σκηνοθεσία: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΑΒΙΑΣ
Έτος Παραγωγής: 2001
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr