Κώστας Ταχτσής – 25 Αυγούστου 1988

24 Αυγούστου 2016

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ, ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ

(video)

Το επεισόδιο του 1982 της σειράς ντοκιμαντέρ «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ» παρουσιάζει το πορτραίτο του λογοτέχνη ΚΩΣΤΑ ΤΑΧΤΣΗ. Η εκπομπή ξεκινά με πλάνα του συγγραφέα να διαβάζει αποσπάσματα από το έργο του. Ακολουθεί προβολή φωτογραφιών του ίδιου σε μικρή ηλικία με μέλη της οικογενείας του, ενώ ο λογοτέχνης επισκέπτεται γεμάτος αναμνήσεις το πατρικό του, εγκαταλελειμμένο πλέον, σπίτι.

Η κάμερα της εκπομπής τον συνοδεύει στο μικρό οδοιπορικό του στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας, όπου μεγάλωσε, καταγράφοντας τις μνήμες του από την οικογένεια, τους συγγενείς και τη ζωή του εκεί. Σημαντικές πληροφορίες δίνονται για την εντύπωση που του προκαλούσε ο κινηματογράφος, το θέατρο και το τραγούδι, ενώ αναφορές γίνονται και στα παιχνίδια της εποχής. Ο συγγραφέας επίσης επεξηγεί τα πρόσωπα της οικογενείας του και τα οικήματα της γειτονιάς του τα οποία συνδέονται με τα αντίστοιχα στο βιβλίο του “ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ”. Με το εν λόγω βιβλίο του, όμως, συνδέεται άρρηκτα και η οδός Ιπποκράτους, στην οποία και μετεγκαταστάθηκε η οικογένεια του, όταν εγκατέλειψε το παλιό της σπίτι στην περιοχή του Μεταξουργείου. Το οδοιπορικό συνεχίζεται με τη θέση του συγγραφέα για το βιβλίο του, ο οποίος πιστεύει ότι δεν πρόκειται για κάποιου είδους αυτοβιογραφία, αλλά για αναπαράσταση μιας συγκεκριμένης εποχής.

Η εκπομπή τελειώνει με τον ΚΩΣΤΑ ΤΑΧΤΣΗ να μιλά με τα μελανότερα χρώματα για τη σύγχρονη Αθήνα και την αντίθεσή της με τη δική του εποχή.

Δείτε περισσότερα στο https://archive.ert.gr

Η απεργία των Μεταλλωρύχων – 21 Αυγούστου 1916

21 Αυγούστου 2016

Με αφορμή τα 100 χρόνια από την εξέγερση των μεταλλωρύχων της Σερίφου και την αιματηρή συμπλοκή στα μεταλλεία στο Μεγάλο Λιβάδι, το Αρχείο της ΕΡΤ σας προτείνει:

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΣΕΡΙΦΟΣ 1916 ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΑΙΜΑΤΗΡΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ

Εκπομπή του 2010 από τη σειρά “Μαρτυρίες” του Γιώργου Πετρίτση, αφιερωμένη στην απεργία των μεταλλωρύχων της Σερίφου που κατέληξε στην αιματηρή σύρραξη της 21ης Αυγούστου 1916 με εφτά νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Πρόκειται για τη δεύτερη αιματηρή εργατική εξέγερση στη συνδικαλιστική ιστορία της Ελλάδος, μετά τα δραματικά γεγονότα της απεργίας του Λαυρίου, το 1896.

Η εκπομπή ξεκινάει δίνοντας πληροφορίες για τις ιστορικές συγκυρίες της εποχής, που ευνόησαν τον ξεσηκωμό των μεταλλωρύχων της Σερίφου. Στην συνέχεια, παρουσιάζεται η ιστορία των μεταλλείων του νησιού, από το 1884, όταν ο Γερμανός μεταλλειολόγος ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΓΚΡΟΜΑΝ ανέλαβε την επιχείρηση. Το 1906, ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ, γιος του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΓΚΡΟΜΑΝ, συνέχισε την επιχείρηση με πολύ πιο σκληρή διαχείριση από του πατέρα του. Απάνθρωπη σκληρή δουλειά επί δωδεκάωρο, μεροκάματα πείνας και παντελή έλλειψη μέτρων ασφαλείας. Το 1916, ο συνδικαλιστής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΠΕΡΑΣ, οργανώνει τους μεταλλωρύχους σε σωματείο. Τον Αύγουστο του 1916, οι μεταλλωρύχοι ξεσηκώθηκαν εναντίον του εργοδότη τους, ζητώντας εφαρμογή του οκταώρου και βελτίωση των άθλιων συνθηκών εργασίας.

Για την προσωπικότητα του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΠΕΡΑ και το χρονικό της αιματηρής εξέγερσης στη Σέριφο καταθέτουν τις μαρτυρίες τους, η κόρη του συνδικαλιστή ΝΕΦΕΛΗ ΣΠΕΡΑ, ο λαογράφος της Σερίφου ΘΟΔΩΡΗΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ, ο παλιός μεταλλωρύχος ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΡΑΓΚΟΥΛΑΚΗΣ, ο πρόεδρος του σωματείου εργατών και λατόμων Σερίφου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ και η τέως δήμαρχος του νησιού ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ.

Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου, προβάλλεται οπτικοακουστικό και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα – 19 Αυγούστου 1936

19 Αυγούστου 2016

Με αφορμή τα 80 χρόνια από το θάνατο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και σας προτείνει:

ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ

ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ

(video)
Το ντοκιμαντέρ του 1987, της σειράς «Περισκόπιο», αφιερώνει ένα από τα επεισόδιά της στον Ισπανό ποιητή και θεατρικό συγγραφέα ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ (1898-1936), παρουσιάζοντας αποσπάσματα από το ποιητικό και θεατρικό του έργο. Ο διευθυντής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και συγγραφέας ΤΑΣΟΣ ΛΙΓΝΑΔΗΣ προσεγγίζει την ποίηση και το θεατρικό συγγραφικό έργο του Λόρκα μέσα από τις επιρροές που δέχτηκε από την ισπανική λογοτεχνία του 18ου και 19ου αιώνα, την ανδαλουσιανή ποίηση, το μαυριτάνικο και τσιγγάνικο τραγούδι. Η επιθυμία του να ασχοληθεί με την ποίηση, τη μουσική και τη ζωγραφική τον οδήγησε το 1919 στη Μαδρίτη, όπου έρχεται σε επαφή με σημαντικές προσωπικότητες της ισπανικής τέχνης και διανόησης, όπως με τον πρωτεργάτη του υπερρεαλισμού Λουί Αραγκόν και τον ποιητή και φιλόσοφο Πολ Βαλερί, ενώ συμπορεύεται στα μονοπάτια της τέχνης με τον ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί και τον σκηνοθέτη Λουις Μπουνιουέλ.

Γίνεται αναφορά στη λαϊκή ποίηση της Ισπανίας, στις επιρροές της και στα μοτίβα που τη συνθέτουν και που απαντούν στα ποιήματα του Λόρκα. Μεγαλωμένος με το λαϊκό στοιχείο ο Λόρκα έδωσε μέσα από την ποίησή του ένα σύγχρονο πρόσωπο στο λαϊκό άσμα. Περιγράφεται η έννοια του λαϊκού στην ποίησή του η οποία πότε γίνεται δράμα, πότε μουσική και πότε ζωγραφική. Το λαϊκό στοιχείο αφορά στη σχέση του δημιουργού με τον αποδέκτη, ο Λόρκα πιστεύει στον λαό και απευθύνεται σ’ αυτόν. Ο φιλόλογος ΧΟΥΑΝ ΡΟΜΠΙΣΚΟ μιλάει για την απόφαση του Λόρκα, να δημιουργήσει το 1931 έναν φοιτητικό θίασο που θα περιοδεύει στην Ισπανία και θα παρουσιάζει παραστάσεις σε εργάτες και αγρότες σε μια προσπάθεια να φέρει τον ισπανικό λαό κοντά στις θεατρικές του ρίζες. Το 1932 η κυβέρνηση της Ισπανίας αποφασίζει να χρηματοδοτήσει την ιδέα του, κατανοώντας την ανάγκη για επιμόρφωση του λαού. Την εποχή εκείνη ο ΛΟΡΚΑ αφοσιώνεται στο θέατρο και γράφει μερικά από τα πιο σημαντικά θεατρικά του έργα «Ματωμένος γάμος», «Το σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα» και «Γέρμα».

Στην εκπομπή διαβάζει και απαγγέλει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΖΑΚΗΣ. Στα αποσπάσματα από το «Ματωμένο γάμο» τραγουδάει η ΝΕΝΑ ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΥ και παίζει η ΣΟΥΛΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ. Ακούγεται τραγούδι από το «Ρομανθέρο Χιτάνα» που ερμηνεύει η ΑΡΛΕΤΑ. Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε από την ΕΡΤ στις 11 Ιουνίου του 1987 για τα πενήντα χρόνια από το θάνατο του Φ. Γκαρθία Λόρκα.

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς – 17 Αυγούστου 1944

17 Αυγούστου 2016

72 χρόνια από την 17η Αυγούστου 1944, όταν τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα περικύκλωσαν τη Νίκαια και επιχείρησαν ομαδικές εκτελέσεις στην συνοικία της Κοκκινιάς, πέντε μήνες μετά τη Μάχη της Κοκκινιάς που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο ’44.

Το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και σας προτείνει να δείτε:

ΤΟ ΜΠΛΟΚΟ ΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ

(video)

Ταινία-ντοκιμαντέρ του 1983 που παρουσιάζει το χρονικό των γεγονότων τις 17ης Αυγούστου 1944 στην Κοκκινιά, όταν δυνάμεις του γερμανικού στρατού μαζί με τμήματα των Ταγμάτων Ασφαλείας απέκλεισαν την ευρύτερη περιοχή στήνοντας το λεγόμενο μπλόκο. Η αφήγηση περιλαμβάνει μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, επέζησαν της επίθεσης που πραγματοποιήθηκε, έχασαν συγγενείς και στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας.

Περιγράφεται η σημασία της Κοκκινιάς ως περιοχή με έντονη αντιστασιακή δραστηριότητα, με μαζικές εργατικές και άλλες κινητοποιήσεις, ένοπλη δράση και διαδηλώσεις κατά τη διάρκεια της Κατοχής, με αποκορύφωμα τους μήνες που μεσολάβησαν από το τέλος του 1943 και μέχρι τον Αύγουστο του 1944.

Αντιστοίχως παρουσιάζονται τα γεγονότα της 17ης Αυγούστου όπως βιώθηκαν από τους κατοίκους της Κοκκινιάς, η έλευση των κατοχικών δυνάμεων, η συνεργασία των Ταγμάτων Ασφαλείας, η συγκέντρωση των ανδρών στην πλατεία της Οσίας Ξένης, το έργο των κουκουλοφόρων καταδοτών, οι εκτελέσεις των αγωνιστών στην παρακείμενη μάντρα του υφαντουργείου Παγιασλή, οι οδομαχίες στην ευρύτερη περιοχή και οι απεγνωσμένες προσπάθειες των γυναικών της Κοκκινιάς να βοηθήσουν τους αιχμαλώτους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αφήγηση του ΣΩΤΗΡΗ ΚΥΒΕΛΟΥ, αξιωματικού του ΕΛΑΣ, ο οποίος περιγράφει το πλαίσιο των συγκρούσεων με τις κατοχικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και εκείνη του αστυνομικού και αγωνιστή του ΕΛΑΣ, ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΝΑΓΝΟΥ, ο οποίος είχε επιφορτισθεί με το έργο της μεταφοράς των σωρών των 78 εκτελεσθέντων και την ταφή τους.

Η ταινία καταγράφει τις αναμνήσεις των επιζώντων του μπλόκου και των αντιστασιακών που μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στο Χαϊδάρι και στο Ρουφ και ακολούθως στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία, αλλά και γυναικών-συγγενών των θυμάτων που περιγράφουν το θρήνο και την απόγνωση για τους ανθρώπους που εκτελέστηκαν, βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν.

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Διονύσης Γρηγοράτος

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Βίκυ Μοσχολιού – 16 Αυγούστου 2005

16 Αυγούστου 2016

“ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΡΑΔΥΑ”

ΒΙΚΥ ΜΟΣΧΟΛΙΟΥ

(video)
Ο δημοσιογράφος ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ φιλοξενεί στην εκπομπή “Μουσική Βραδυά” το 1976, τη ΒΙΚΥ ΜΟΣΧΟΛΙΟΥ. Η σπουδαία ερμηνεύτρια μιλάει για τα παιδικά της χρόνια και το ξεκίνημά της στο λαϊκό τραγούδι. Μας ξεναγεί στη συνοικία που μεγάλωσε κοντά στο Αιγάλεω ενώ προβάλλεται φωτογραφικό υλικό από προσωπικές-οικογενειακές της στιγμές. Παρακολουθούμε επίσης, γυρίσματα στο σπίτι του ΣΤΑΥΡΟΥ ΞΑΡΧΑΚΟΥ στην Καλλιδρομίου, απ’ όπου ο συνθέτης αναφέρεται στη γνωριμία του με την Β. Μοσχολιού και στην πρώτη μουσική συνεργασία τους, όταν αναζητούσε νεαρή τραγουδίστρια να συμμετάσχει στην ταινία “Λόλα”, ερμηνεύοντας το πρώτο της τραγούδι “Χάθηκε το φεγγάρι”.

Σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής η Β.Μοσχολιού τραγουδά γνωστές μουσικές της επιτυχίες ενώ εμφανίζεται να ερμηνεύει για πρώτη φορά ρεπερτόριο της Βέμπο. Προβάλλεται ακόμη, απόσπασμα από παλιότερη εκπομπή του Παπαστεφάνου αφιερωμένη στον ΖΩΡΖ ΜΟΥΣΤΑΚΙ όπου μαζί με τη Β.Μοσχολιού ερμηνεύουν το τραγούδι «Μεσόγειος» σε μουσική του Ζωρζ Μουστακί και στίχους Δημήτρη Χριστοδούλου. Ενδιαφέρον επίσης σημείο, η συνάντηση της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΓΑΛΑΝΗ, της ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ και της ΒΙΚΥΣ ΜΟΣΧΟΛΙΟΥ στο στούντιο της Αγ.Παρασκευής, και η από κοινού ερμηνεία τους στο «Τα τρένα που φύγαν» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Βαγγέλη Γκούφα & Βασίλη Ανδρεόπουλου. Περιλαμβάνονται τέλος, πλάνα από το καμαρίνι της σε μπουάτ της Πλάκας όπου τραγουδούσε η Β.Μοσχολιού την περίοδο των γυρισμάτων της εκπομπής, με την ίδια να μιλάει για τη δουλειά της εκεί.

Ακούγονται επίσης τα τραγούδια «Ξύπνησε η πόλη» σε μουσική Γιάννη Σπανού και στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, «Τα δειλινά» σε μουσική Γιώργου Ζαμπέτα και στίχους Χαράλαμπου Βασιλειάδη (Τσάντα), «Ο αρκουδιάρης» σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου και στίχους Κώστα Βίρβου, «Πι πι το παπί» σε μουσική Γιώργου Χατζηνάσιου και στίχους Γιώργου Κανελλόπουλου, «Χάθηκε το φεγγάρι» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Βαγγέλη Γκούφα, «Μάτια βουρκωμένα» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Νίκου Γκάτσου, «Νυν και αεί» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Νίκου Γκάτσου, «Χαράμι» σε μουσική Μιχάλη Σουγιούλ και στίχους Μίμη Τραϊφόρου, «Ο άνθρωπός μου» σε μουσική Μενέλαου Θεοφανίδη και στίχους Μίμη Τραϊφόρου, «Ξενύχτησα στην πόρτα σου» σε μουσική Γιώργου Χατζηνάσιου και στίχους Γιώργου Κανελλόπουλου, «Προσκύνημα» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Ιάκωβου Καμπανέλλη, «Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου και «Η νύχτα» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Νίκου Γκάτσου.

Στους τίτλους αρχής, η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδά ανέκδοτο τραγούδι του Νίκου Γκάτσου.

Η εκπομπή προβλήθηκε από την ΕΡΤ στις 19 Οκτωβρίου 1976. Σκηνοθεσία: Γιώργος Μίχος

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Τα χίλια πρόσωπα της Παναγιάς – 15 Αυγούστου

14 Αυγούστου 2016

ΤΑ ΧΙΛΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

(video)

Ντοκιμαντέρ από το Αρχείο της ΕΡΤ, παραγωγής 1985, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σκαλενάκη, με θέμα τις εικονογραφημένες μορφές της Παναγίας στον ελλαδικό χώρο από την πρωτοβυζαντινή εποχή μέχρι πρόσφατα. Το ντοκιμαντέρ εξετάζει την πορεία της καλλιτεχνικής παραγωγής της τέχνης της αγιογραφίας ξεκινώντας από την πρωτοβυζαντινή περίοδο με τις πρώτες απεικονίσεις της μορφής της Παναγίας, κάνοντας ταυτόχρονα ιστορικές αναφορές για τις περιόδους της βυζαντινής εικονογραφίας και τα τεχνοτροπικά ρεύματα που τις αντιπροσώπευαν.

Ο φακός της εκπομπής μας μεταφέρει σε σημαντικά μνημεία της βυζαντινής αρχιτεκτονικής όπως, η Μονή Οσίου Λουκά στη Φωκίδα (11ος αι.), η Μονή Δαφνίου (11ος αι.) και οι ναοί του Μυστρά (τέλη 14ου αι.), όπου παρακολουθούμε την αγιογράφηση σε σχέση με το εικονιζόμενο πρόσωπο της Παναγίας κατά τη βυζαντινή περίοδο, με σχόλια για την αισθητική απόδοση και τα νεά πρότυπα στην προσωπογραφία της Παναγίας, όπως εμφανίζονταν στο πέρασμα των χρόνων. Παράλληλα, γίνεται αναφορά στα ονόματα της Παναγίας, στη θρησκευτική σημασία και στους συμβολισμούς της παρουσίας της μέσα από την τέχνη: “η Παναγιά, ως επίγεια μάνα και επουράνια μητέρα”, “ως σύμβολο μητρότητας, ανθρωπιάς και καλοσύνης, αγάπης και ειρήνης”.

Στο τελευταίο μέρος, η αφήγηση αφορά στο τέλος του Βυζαντίου και τη Μεταβυζαντινή τέχνη, περνώντας στους εκπροσώπους της Κρητικής Σχολής από τον Δαμασκηνό, τον Σκορδίλη και τον Πουλάκη ως την περίοδο της νεοελληνικής ζωγραφικής με δείγματα της αγιογράφησης του Κόντογλου (1940-50), του Παρθένη και του λαϊκού ζωγράφου Καγκαρά. Βλέπουμε επίσης, δείγματα από τον διάκοσμο των βυζαντινών εκκλησιών της Μάνης.

Σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται πλούσιο εικονογραφικό υλικό από παραστάσεις μωσαϊκών και φορητών εικόνων. Αφηγητές: Νίκη Τριανταφυλλίδη, Λευτέρης Ελευθεριάδης. Έρευνα-σενάριο: Αντώνης Βασιλόπουλος. Μουσική: από την Γ΄ Συμφωνία του Μίκη Θεοδωράκη.

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Αντώνης Σαμαράκης – 8 Αυγούστου 2003

8 Αυγούστου 2016

ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ

(video)

Σειρά εκπομπών στην οποία ο δημοσιογράφος ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΣ, συμπληρώνοντας πορεία 25 χρόνων στην ελληνική τηλεόραση, παρουσιάζει μια ανθολογία από τις παλαιότερες εκπομπές του. Το συγκεκριμένο επεισόδιο του 1994, είναι αφιερωμένο στον ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ, στον πεζογράφο της μεταπολεμικής γενιάς, το έργο του οποίου γνώρισε διεθνή αναγνώριση. Ο Φρέντυ Γερμανός θυμάται την συνέντευξη που είχε πάρει από τον συγγραφέα, στο πλαίσιο της σειράς «Πορτραίτο της Πέμπτης» (1977).

Στην εκπομπή εκείνη ο Αντώνης Σαμαράκης πλαισιώνεται από δέκα μαθητές Γυμνασίου, οι οποίοι δίνουν τη δική τους εικόνα για τον λογοτέχνη. Η συζήτηση επικεντρώνεται στα έργα του Σαμαράκη «Ζητείται ελπίς», «Σήμα κινδύνου», «Αρνούμαι», «Διαβατήριο», καθώς και «Το λάθος», ενώ προβάλλονται και πλάνα της γαλλικής κινηματογραφικής μεταφοράς αυτού του βιβλίου. Επιδιώκοντας να προβάλλει άγνωστες πτυχές της ζωής του συγγραφέα, ο Φρέντυ Γερμανός αναφέρεται στην παλαιότερη φιλοδοξία του Σαμαράκη να ασχοληθεί με το θέατρο, και ακούγεται ηχογραφημένο μήνυμα στο οποίο ο Κάρολος Κουν κάνει λόγο για το συγκεκριμένο γεγονός, εκφράζοντας παράλληλα και τις ευχαριστίες του για αυτά που του χρωστά το Θέατρο Τέχνης. Η συνέντευξη διανθίζεται με αποσπάσματα από τα έργα του Αντώνη Σαμαράκη «Μια κάποια περίπτωση», «Το διαβατήριο», καθώς και το παιδικό ποίημα «Το μολυβένιο στρατιωτάκι», τα οποία διαβάζει η ΝΙΚΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ.

Στον επίλογο της εκπομπής ο Α.Σαμαράκης απαντά σε ερώτημα σχετικά με το ρόλο του λογοτέχνη στην κοινωνία, και απευθύνει, κλείνοντας, ένα μήνυμα προς τη νέα γενιά.

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα – 6 Αυγούστου 1945

5 Αυγούστου 2016

ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΙΡΗΝΗ

“ΣΤΟΝ ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΠΕΝΧΑΪΜΕΡ”

Καντάτα για βαρύτονο, χορωδία και πιάνο

(video)

Μουσικό έργο βασισμένο στο ομώνυμο ποίημα του ακαδημαϊκού Νικηφόρου Βρεττάκου, που μελοποίησε ο μουσικοσυνθέτης Νίκος Καλλίτσης το 1984.

Το έργο “Γράμμα στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ” γράφτηκε το 1954, με αφορμή τις τύψεις του αμερικανού ατομικού επιστήμονα Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, κατασκευαστή της ατομικής βόμβας και τη δήλωσή του στον διεθνή τύπο “εγώ έγινα ο θάνατος, εγώ έγινα η καταστροφή“. Σύμφωνα με τον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο, αποτελεί διαμαρτυρία για την προδοσία του πνεύματος, για την πυρηνική καταστροφή, και προφητεύει την πυρηνική απειλή καταδικάζοντας όλους τους “Οπενχάιμερ” του κόσμου. Μέσα από μια δραματική αντιπαράθεση της ομορφιάς της ζωής και της ανθρώπινης αγωνίας συνιστά ένα μήνυμα αγάπης για τον άνθρωπο, και ένα παγκόσμιο μήνυμα ειρήνης.

Το μουσικό έργο παρουσιάστηκε σε πρώτη εκτέλεση από το Δήμο Καρδίτσας, παρουσία του ποιητή, στις 27 Απριλίου 1986, μια ημέρα μετά το ατύχημα του Τσέρνομπιλ, επαληθεύοντας τους προφητικούς στίχους του Νικηφόρου Βρεττάκου. Στη συνέχεια προβλήθηκε από την ΕΡΤ την 1η Ιουνίου 1987, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαδάκη. Προλογίζει ο Νικηφόρος Βρεττάκος. Συμμετέχουν ο βαρύτονος Κωστής Κωνσταντάρας και η Μικτή χορωδία Καρδίτσας σε διδασκαλία Στέφανου Ευθυμιάδη. Στο πιάνο η Σοφία Μαυρογενίδου. Διευθύνει ο Νίκος Καλλίτσης.

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Ηλίας Βενέζης – 3 Αυγούστου 1973

2 Αυγούστου 2016

ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Επεισόδιο:026 ΗΛΙΑΣ ΒΕΝΕΖΗΣ

(video)
Ντοκιμαντέρ του 2005 της σειράς «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» το οποίο παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του εκπροσώπου της γενιάς του ’30 ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ (γενν. 1898 ή 1904 – πέθ. 1973) παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Παρατίθενται βιογραφικά στοιχεία σχετικά με την καταγωγή του από το Αϊβαλί, την επώδυνη περίοδο της αιχμαλωσίας του μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη μετακίνησή του ως πρόσφυγα στη Μυτιλήνη, την εγκατάστασή του στην Αθήνα το 1932. Εκεί ο συγγραφέας των μυθιστορημάτων «Το νούμερο 31328» (πρώτη μορφή 1925, δεύτερη και ολοκληρωμένη 1931), «Γαλήνη» (1939) και «Αιολική Γη» (1943) αρθρογραφεί στον ημερήσιο Τύπο, ενώ παράλληλα εργάζεται ως τραπεζικός υπάλληλος έως το 1957.

Για το έργο του «Γαλήνη» βραβεύεται το 1940 με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, ενώ το 1957 εκλέγεται ακαδημαϊκός και τιμάται με θέσεις σε σημαντικά πολιτιστικά ιδρύματα και θεσμούς της χώρας (Εθνικό Θέατρο, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ.α.). Όπως επισημαίνεται, ο Η. ΒΕΝΕΖΗΣ υπήρξε μειλίχιος ραψωδός των προσωπικών του εμπειριών από την προσφυγιά και τον ξεριζωμό. Πολυμεταφρασμένος, σημειώνεται ότι υπήρξε από τους πρώτους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς που το έργο τους μεταφράστηκε σε τόσο μεγάλο αριθμό γλωσσών. Στην εκπομπή, εκτός από πανεπιστημιακούς, μελετητές του έργου του, για τον πεζογράφο και άνθρωπο Η. ΒΕΝΕΖΗ μιλά η κόρη του ΑΝΝΑ ΒΕΝΕΖΗ-ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ.

Πλούσιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό πλαισιώνει την αφήγηση. Περιλαμβάνεται επίσης ηχητικό ντοκουμέντο από την ομιλία του στην Ακαδημία Αθηνών και από ανάγνωση αποσπάσματος της «Αιολικής Γης» από την Κυβέλη στο πλαίσιο εκπομπής που διατηρούσε ο Η. ΒΕΝΕΖΗΣ στον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών (ΕΙΡ).

Μπορείτε επίσης να δείτε το πρώτο επεισόδιο της σειράς ΓΑΛΗΝΗ, τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος του ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ η οποία ξεκίνησε να προβάλλεται το καλοκαίρι του 1976 (επεισόδιο 1ο στις 9 Ιουλίου 1976).

Η ΓΑΛΗΝΗ, σειρά βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο που πρωτοτυπώθηκε το 1939 και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες του κόσμου, αφορά στην προσφυγιά και στην προσπάθεια ανθρώπων ξεριζωμένων βίαια από τις εστίες τους να στεριώσουν στο νέο τόπο. Πρόκειται για το χρονικό της εγκατάστασης μιας ομάδας Φωκιανών προσφύγων από τη Μικρά Ασία στην περιοχή της Αναβύσσου Αττικής το 1923, παρακολουθώντας το μόχθο των ανθρώπων στον αγώνα τους για την επιβίωση σε μια δύσκολη καθημερινότητα που συνθέτουν επιπλέον η φτώχεια του περιβάλλοντος και οι φυσικές αντιδράσεις των γηγενών.

Μεταδόθηκε σε 29 επεισόδια από την ΕΡΤ, σε διασκευή του Τάκη Χατζηαναγνώστου και σκηνοθεσία του Κώστα Λυχναρά. Η μουσική σύνθεση είναι της Ελένης Καραΐνδρου. Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Φούντας, Δάνης Κατρανίδης, Πέτρος Ζαρκάδης, Μπέτυ Αρβανίτη, Χρ. Διαβάτη, Γιώργος Διαλεγμένος κ.ά.

(video)
Ιούλιος 1923. Το πρώτο επεισόδιο ξεκινά στους λόφους που περιβάλλουν την Ανάβυσσο. Δύο άνδρες (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΖΗΣ και ΗΛΙΑΣ ΚΑΤΕΒΑΣ) σκάβουν ψάχνοντας στην έρημη γη για αρχαία. Ταλαιπωρημένοι πρόσφυγες από την Παλαιά Φώκαια της Μικράς Ασίας φτάνουν πεζοί, κουβαλώντας μαζί τα υπάρχοντά τους, αναζητώντας ένα σημείο για να εγκατασταθούν στην παραλία της Αναβύσσου. Οι δύο ντόπιοι άνδρες αντιμετωπίζουν τους πρόσφυγες με καχυποψία και φόβο, φοβούμενοι για την τύχη της παράνομης δραστηριότητάς τους στην περιοχή, για αυτό τρέχουν να ενημερώσουν το αφεντικό τους, γαιοκτήμονα αρχαιοκάπηλο της περιοχής Πράσινο (ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΑΛΕΓΜΕΝΟΣ), για την άφιξη των προσφύγων. Ο Πράσινος επισκέπτεται στη συνέχεια τον Διοικητή της περιοχής (ΑΛΕΚΟΣ ΖΑΡΤΑΛΟΥΔΗΣ) για να ενημερωθεί. Οι πρόσφυγες εγκαθίστανται και ξεκινούν να φτιάχνουν τον καταυλισμό τους. Παρακολουθούμε από κοντά δύο οικογένειες, του γιατρού Δημήτρη Βένη (ΠΕΤΡΟΣ ΖΑΡΚΑΔΗΣ) και του αγρότη Φώτη Γλάρου (ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΟΥΝΤΑΣ).

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ – πρώτη προβολή 29 Ιουλίου 1986

29 Ιουλίου 2016

ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

Η πρώτη προβολή της σειράς πραγματοποιήθηκε 30 χρόνια πριν, την 29η Ιουλίου του 1986, από την ΕΡΤ-1.

Ολοκληρώθηκε σε τέσσερα 45λεπτα επεισόδια προερχόμενη από την ομώνυμη βραβευμένη ταινία της «Ρεμπέτικο ΕΠΕ» και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Πρόκειται για την αφήγηση της ζωής μιας γυναίκας ρεμπέτισσας, της Μαρίκας , που γεννιέται στη Σμύρνη και καταλήγει στην Αθήνα, με την παράλληλη εξιστόρηση των κοινωνικοπολιτικών γεγονότων που συνέβησαν στην Ελλάδα από το 1917 ως το 1956, αναβιώνοντας με ρεαλιστικό τρόπο την εποχή του ρεμπέτικου τραγουδιού από τη γέννηση μέχρι την παρακμή του.

Το σενάριο, του οποίου η κεντρική ιδέα βασίστηκε στη ζωή της αείμνηστης τραγουδίστριας Μαρίκας Νίνου, συνυπογράφουν η ΣΩΤΗΡΙΑ ΛΕΟΝΑΡΔΟΥ, που υποδύεται τον χαρακτήρα της Μαρίκας, και ο ΚΩΣΤΑΣ ΦΕΡΡΗΣ. Η μουσική σύνθεση είναι του ΣΤΑΥΡΟΥ ΞΑΡΧΑΚΟΥ σε στίχους του ποιητή-στιχουργού ΝΙΚΟΥ ΓΚΑΤΣΟΥ και η σκηνοθεσία του ΚΩΣΤΑ ΦΕΡΡΗ.

Παίζουν επίσης: ΘΕΜΙΣ ΜΠΑΖΑΚΑ (Αντριάνα), ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ (Μπάμπης), ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ (Γεωργάκης), ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΤΟΣ (Παναγής), ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΣ (μάγος –ταχυδακτυλουργός), ΒΑΣΩ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΟΥ (Ευτέρπη).

Δείτε εδώ το πρώτο επεισόδιο που ψηφιοποιήθηκε από το Αρχείο της ΕΡΤ:

(video)

Η Μαρίκα γεννιέται το 1917, σ’ ένα καφέ-αμάν της Σμύρνης, την ώρα που ο πατέρας της Παναγής παίζει και τραγουδάει στο πάλκο ένα λαϊκό πατριωτικό άσμα. Την απογοήτευση για το ότι δεν γεννιέται αγόρι, θα ακολουθήσει η καταστροφή του 1922 και η φτώχεια της προσφυγιάς στον Πειραιά. Παράλληλα, ο Γεωργάκης, γόνος αστικής οικογένειας, παίζει βιολί τον πρώτο καιρό σε προβολές του βωβού κινηματογράφου. Στα προσφυγικά που μένει με τη μάνα του Ευτέρπη, συνδέεται με μια παράξενη τρυφερή φιλία με τη μικρή Μαρίκα. Σε τεκέ του 1925, ο Παναγής βλέπει τη γυναίκα του Αντριάνα να ερωτοτροπεί με τον μαγαζάτορα Θωμά. Ο παθιασμένος έρωτας της Αντριάνας θα την οδηγήσει στο βίαιο θάνατο, μπρος στα μάτια του παιδιού. Η Μαρίκα, στα 17 της χρόνια, μεγαλωμένη ορφανή στα χέρια των προσφύγων το σκάει μ’ ένα τυχοδιώκτη πλανόδιο μάγο, τον Γιάννη, τον επονομαζόμενο «Χουάν».

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ert.gr

Κώστας Ταχτσής – 25 Αυγούστου 1988

Η απεργία των Μεταλλωρύχων – 21 Αυγούστου 1916

Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα – 19 Αυγούστου 1936

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς – 17 Αυγούστου 1944

Βίκυ Μοσχολιού – 16 Αυγούστου 2005

Τα χίλια πρόσωπα της Παναγιάς – 15 Αυγούστου

Αντώνης Σαμαράκης – 8 Αυγούστου 2003

Ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα – 6 Αυγούστου 1945

Ηλίας Βενέζης – 3 Αυγούστου 1973

ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ – πρώτη προβολή 29 Ιουλίου 1986

Burning (Το Παιχνίδι με τη Φωτιά)

A Kid Like Jake

Descendants of the Sun – Οι απόγονοι του ήλιου