Σαν σήμερα, το 2018, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 44 ετών ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, ανθυποπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος και κυβερνήτης του θρυλικού ΠΛΣ 602. Ο Παπαδόπουλος υπήρξε μια εμβληματική μορφή της ανθρωπιστικής δράσης στο Αιγαίο, καθώς πρωτοστάτησε στις επιχειρήσεις διάσωσης χιλιάδων προσφύγων κατά την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης.
Σαν σήμερα, το 2018, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 44 ετών ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, ανθυποπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος και κυβερνήτης του θρυλικού ΠΛΣ 602. Ο Παπαδόπουλος υπήρξε μια εμβληματική μορφή της ανθρωπιστικής δράσης στο Αιγαίο, καθώς πρωτοστάτησε στις επιχειρήσεις διάσωσης χιλιάδων προσφύγων κατά την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης, το 2015 και το 2016. Με έδρα τη Μυτιλήνη, ο Κυριάκος Παπαδόπουλος και το πλήρωμά του βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της πιο σκληρής και απάνθρωπης πλευράς της κρίσης. Μέσα σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, συχνά με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής, κατάφεραν να σώσουν αμέτρητους ανθρώπους — μεταξύ αυτών πολλά παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένοι. Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος τον χαρακτήρισε «φύλακα άγγελο των προσφύγων» και «Ήρωα του Αιγαίου», αποτυπώνοντας με λέξεις την ηθική διάσταση του έργου του. Δεν ήταν μόνο ένας εξαιρετικός αξιωματικός του Λιμενικού — ήταν ένας άνθρωπος που ενσάρκωνε τις αξίες της ανθρωπιάς, της αυταπάρνησης και της σιωπηλής προσφοράς, σε μια εποχή που αυτές δοκιμάζονταν σκληρά.
Η προσφορά του αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση για το Λιμενικό Σώμα και γενικότερα για όλους τους ένστολους που υπηρετούν την κοινωνία με αίσθημα ευθύνης και προσφοράς. Μετά τον ξαφνικό θάνατό του, η Ελληνική Βουλή αποφάσισε να «υιοθετήσει» τα ανήλικα παιδιά του, αναγνωρίζοντας το μέγεθος της προσφοράς του και την απώλεια που άφησε πίσω. Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ ανακηρύχθηκε Εκπρόσωπος του Λιμενικού Σώματος στη Λέσβο, τίτλος με ιδιαίτερο συμβολισμό και βαρύτητα. Η μορφή του έγινε σύμβολο ενός άλλου προσώπου της Ελλάδας.
Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ θέμα της εκπομπής «Ανθρώπων πράξεις» που παρουσιάζει τη δράση και την αξέχαστη προσφορά του Κυριάκου Παπαδόπουλου.
Η εκπομπή της ΕΡΤ3, που αναδεικνύει ανθρώπους και πρωτοβουλίες με θετικό κοινωνικό αντίκτυπο, αφιερώνει ένα επεισόδιο στους λιμενικούς της Μυτιλήνης, εκεί όπου το καθήκον αγγίζει τα όρια του ηρωισμού. Στο φόντο της προσφυγικής κρίσης που ξέσπασε στο Αιγαίο, η εκπομπή φωτίζει ιστορίες ανθρώπων που έσωσαν χιλιάδες ζωές, θυσιάζοντας κομμάτια της δικής τους.
Η εκπομπή ξεκινά με πλάνα από το διεθνώς βραβευμένο ντοκιμαντέρ «4.1 Miles» της Ελληνίδας σκηνοθέτριας Δάφνης Ματζιαράκη, το οποίο κατέγραψε εκ των έσω τις δραματικές διασώσεις προσφύγων από την ομάδα του ανθυποπλοιάρχου Κυριάκου Παπαδόπουλου στα νερά του Βορείου Αιγαίου. Το ντοκιμαντέρ, που απέσπασε διεθνή αναγνώριση και προτάθηκε για Όσκαρ, αποτέλεσε για πολλούς μια ωμή απεικόνιση της αλήθειας πίσω από τους τίτλους των ειδήσεων. Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, μιλά στην κάμερα για τον τίτλο που του αποδίδεται, με σεμνότητα, σχεδόν αμηχανία. Η Ματζιαράκη, από την πλευρά της, τονίζει πως ήταν η "αίσθηση καθήκοντος" που τον ξεχώρισε, κάνοντάς τον κάτι περισσότερο από έναν απλό άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Ο ίδιος παραδέχεται πως είδε ελάχιστες φορές το ντοκιμαντέρ, καθώς ξυπνά επώδυνες μνήμες. Ωστόσο, η προβολή του ήταν αποκαλυπτική για τις οικογένειες των λιμενικών, που συχνά αδυνατούσαν να κατανοήσουν γιατί οι αγαπημένοι τους έλειπαν τόσες ώρες στη θάλασσα. Η κόρη του, Μελίσσα Παπαδοπούλου, αλλά και η σύζυγός του, Ιγνατία Τικέλη, μοιράζονται τις δικές τους εμπειρίες, επιβεβαιώνοντας πως το ντοκιμαντέρ τους βοήθησε να δουν με νέα μάτια τον άνθρωπο πίσω από τη στολή. Ο Ανδριώτης Τζάνος, φίλος του Παπαδόπουλου περιγράφει την τραγική πραγματικότητα που βίωσαν οι λιμενικοί, καλούμενοι συχνά να ανασύρουν όχι μόνο ζωντανούς αλλά και νεκρούς από τη θάλασσα. Ο Νίκος Γκόλιας, επίσης ανθυποπλοίαρχος, θυμάται τον τραυματισμό του εν ώρα καθήκοντος, ο οποίος τον άφησε για έναν χρόνο εκτός δράσης. Η σύζυγός του, Βάσω Παπαδημητρίου Γκόλια, ανακαλεί τις δύσκολες στιγμές της αποκατάστασης και τονίζει πως η επιστροφή του στη ζωή ήταν «μια νίκη». Ο Παπαδόπουλος προσθέτει: «Ήταν θαύμα που ο Γκόλιας ζει».
Οι λιμενικοί περιγράφουν μια καθημερινότητα σε κατάσταση «πολέμου», παρότι η χώρα είναι σε ειρήνη. Ο Γκόλιας αναφέρει πως «δεν υπάρχει εγχειρίδιο στη διάσωση, κάθε συμβάν είναι διαφορετικό», ενώ ο Παπαδόπουλος μιλά για τις αποφάσεις ζωής και θανάτου που πρέπει να παρθούν εντός δευτερολέπτων, όπως η προτεραιότητα σε παιδιά ή ευπαθείς ομάδες. Η Nathalie Borger, κινηματογραφίστρια, μιλά για το πώς η ζωή κοντά στα σύνορα διαμορφώνει μια διαφορετική κατανόηση της προσφυγικής κρίσης. Αναφέρεται στους λιμενικούς ως «ήρωες που δεν ήθελαν να γίνουν ήρωες», τονίζοντας την ανθρώπινη πλευρά πίσω από τις πράξεις.
Το θέμα ολοκληρώνεται με αναφορές στην εμφάνιση της Ματζιαράκη και του Παπαδόπουλου στο κόκκινο χαλί των Όσκαρ. Το ντοκιμαντέρ «4.1 Miles» έφερε στο παγκόσμιο προσκήνιο την αλήθεια των ανθρώπων που, καθημερινά και αθόρυβα, παλεύουν για τη ζωή, όχι από καθήκον, αλλά από ανθρωπιά.
