Νίκος Γκάτσος – 12 Μαΐου 1992

Ο ποιητής, στιχουργός και μεταφραστής, Νίκος Γκάτσος, γεννήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 1911 και θεωρείται ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές έχοντας εκδώσει μία μόνο ποιητική σύνθεση την Αμοργό. Γεννήθηκε στα Χάνια Φραγκόβρυσης (Κάτω Ασέα), στην Αρκαδία, τελείωσε το σχολείο στην Τρίπολη και μετακόμισε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τα πρώτα του ποιήματα δημοσιεύονται στις αρχές της δεκαετίας του ’30 στα περιοδικά «Νέα Εστία» (1931) και «Ρυθμός» (1933). Το 1943 κυκλοφορεί η ποιητική του σύνθεση «Αμοργός» και μέχρι το θάνατό του το 1992  ο Γκάτσος δημοσίευσε μόνο τρία ποιήματα: «Ελεγείο» (1946), «Ο Ιππότης και ο θάνατος» (1947) και το «Τραγούδι του παλιού καιρού» (1963). Ασχολήθηκε με τη στιχουργική τέχνη και τα έργα του μελοποιήθηκαν από μερικούς εκ των κορυφαίων Ελλήνων μουσικών, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Σταύρος Ξαρχάκος, Δήμος Μούτσης, Λουκιανός Κηλαηδόνης. Σημαντικό υπήρξε και το μεταφραστικό του έργο, ιδίως σε σχέση με τα θεατρικά κείμενα των κορυφαίων Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Αύγουστου Στρίνμπεργκ, Ευγένιου Ο’ Νηλ, Λόπε ντε Βέγκα και Τενεσί Ουίλιαμς, τα οποία μετέφρασε για το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης και το Λαϊκό Θέατρο, («Ματωμένος Γάμος», «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», «Ο Πατέρας», «Ταξίδι μακριάς ημέρας μέσα στη νύχτα», «Φουέντε Οβεχούνα», «Λεωφορείο ο Πόθος»). Έφυγε από τη ζωή στις 12 Μαΐου 1992.

Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο από το θάνατο του ποιητή Νίκου Γκάτσου, παρουσιάζει την εκπομπή:

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΓΚΑΤΣΟ Α’ ΜΕΡΟΣ

(video)


Το πρώτο μέρος του αφιερώματος στον ποιητή Νίκο Γκάτσο αποτελεί μια αφήγηση της στιχουργού και συντρόφου του Αγάθης Δημητρούκα για αυτή την ξεχωριστή παρέα, καλλιτεχνών που σύχναζε στο πατάρι του Λουμίδη, χαρακτήρισε με τις δημιουργίες της μια ολόκληρη εποχή στην Ελλάδα με εμφανείς επιδράσεις ως τις μέρες μας. Είχε μέλη της τον Οδυσσέα Αλεπουδέλη (Οδυσσέα Ελύτη), τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Νίκο Εγγονόπουλο, τον Μάνο Χατζιδάκι και άλλους. Σε αυτήν εντάχθηκε και ο Νίκος Γκάτσος, όταν έφτασε στην Αθήνα φοιτητής από την Ασέα Αρκαδίας. Η Αγάθη Δημητρούκα, περιγράφει σημεία-σταθμούς στη ζωή και την καλλιτεχνική πορεία του ποιητή, τη σχέση του με τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Μανο Χατζιδάκι, τον τρόπο με τον οποίο προσέγγιζε την ποίηση και τη στιχουργία, ενώ αναφέρεται και στην περίοδο των 16 ετών που έζησαν μαζί ως ζευγάρι. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής παρεμβάλλονται  αποσπάσματα συνεντεύξεων από συνεργάτες, φίλους του Νίκου Γκάτσου αλλά και  μελετητές του έργου του,  όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Νάνος Βαλαωρίτης, η Νανά Μούσχουρη και ο  Κώστας Γεωργουσόπουλος, οι οποίοι περιγράφουν αναμνήσεις που έχουν από τον Νίκο Γκάτσο μιλούν για την προσωπικότητά του, την καλλιτεχνική παρουσία του , την «Αμοργό»  αλλά και τη μετάφραση του έργου του Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα «Ο ματωμένος γάμος». Κατά τη διάρκεια της εκπομπής παρεμβάλλονται πλάνα όπου τραγουδιστές ερμηνεύουν τραγούδια σε στίχους του Νίκου Γκάτσου όπως η Νανά Μούσχουρη το «Χάρτινο το φεγγαράκι» (1948), «Τ’ αστέρι του βοριά» (1963), ο Χατζιδάκις «Έτσι κοιμάται ολόγυμνη» (1972), ο Βασίλης Γισδάκης «Τώρα νυφούλα μου χρυσή» (1965), ακούγεται η Μαίρη Λίντα στο «Σε πότισα ροδόσταμο» (1959) η Αλεξία Μουστάκα ερμηνεύει το «Αθανασία» (1976) και ο Μανώλης Μητσιάς το «Χρόνε νυχτοπούλι παγερό» (1986).  Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το ηχητικό ντοκουμέντο με τον ίδιο τον Γκάτσο να διαβάζει στα ισπανικά απόσπασμα από το έργο «Ο  ματωμένος γάμος» του Λόρκα.

Σκηνοθέτης: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΟΓΕΡΟΝΤΑΚΗΣ

Διεύθυνση Παραγωγής: ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΚΥΔΩΝΑΚΗΣ

Έτος παραγωγής: 2000

Ημερομηνίες πρώτης τηλεοπτικής εκπομπής:  15 Οκτωβρίου 2000

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS