Αφιέρωμα από το Αρχείο της ΕΡΤ για τα 84 χρόνια από το ολοκαύτωμα της Κανδάνου, χωριού της Κρήτης του νομού Χανίων, το οποίο οι Ναζί έκαψαν και ισοπέδωσαν στις 3 Ιουνίου 1941 σκοτώνοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού του. Η Κάνδανος ή Κάντανος, το Κοντομαρί, η Κακόπετρος ήταν από τα πρώτα χωριά που αιματοκύλισαν οι Γερμανοί ως αντίποινα για τη συμμετοχή του ντόπιου πληθυσμού στη Μάχη της Κρήτης (20-31 Μαΐου 1941) και την αντίσταση που προέβαλαν οι κάτοικοι κατά τη διάρκεια των μαχών για την κατάληψη της περιοχής.
Η σφαγή της Κανδάνου ήταν από τις πιο βάρβαρες πράξεις των ναζιστικών δυνάμεων κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Κρήτη τον Μάιο του 1941, και έγινε σύμβολο της κρητικής αντίστασης απέναντι στο φασισμό και την κατοχή. Μάλιστα οι Ναζί τοποθέτησαν τρεις επιγραφές στα ελληνικά και στα γερμανικά για την καταστροφή της Καντάνου, μοναδικά μνημεία μίσους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μία από αυτή έγραφε: “Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών Στρατιωτικών”.
Δείτε το ντοκιμαντέρ παραγωγής του 1985:
ΕΔΩ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΚΑΝΔΑΝΟΣ
Ιστορικό ντοκιμαντέρ με τίτλο “Εδώ Υπάρχει η Κάνδανος”, που αναφέρεται στους ηρωικούς αγώνες των κατοίκων της Κανδάνου στην Κρήτη ενάντια στους Γερμανούς κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το ντοκιμαντέρ ξεκινά με μια περιήγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Κανδάνου και στο εσωτερικό βυζαντινών εκκλησιών στις οποίες διασώζονται αρκετές βυζαντινές αγιογραφίες. Ακολουθεί παρουσίαση της περιοχής κατά τη νεότερη περίοδο, με αναλυτική περιγραφή των γεγονότων της «Μάχης της Κρήτης». Περιλαμβάνονται αρχειακά πλάνα από τη Μάχη της Κρήτης, καθώς και μαρτυρίες αγωνιστών και συγγενών τους για τις μάχες στα Κουλουκουθιανά, στα Φλώρια και στο Φαράγγι της Καντάνου, οι οποίες ζωντανεύουν τα γεγονότα. Ακολουθούν εικόνες από την καταστροφή και τα ερείπια της πόλης της Κανδάνου, καθώς και από τα μνημεία των πεσόντων αγωνιστών που συνοδεύονται από μαρτυρίες επιζώντων. Ακούγεται το παραδοσιακό τραγούδι «Από την Κάντανο έρχομαι».
Μαρτυρία κατοίκου της περιοχής περιγράφει την κατασκευή του κάστρου της Παλαιοχώρας κατά τη Γερμανική κατοχή, με τις αγγαρείες των κατοίκων της περιοχής, τα καταναγκαστικά έργα στο λιγνιτωρυχείο της περιοχής, και τις μαζικές εκτελέσεις αμάχων από την επαρχία Σελίνου το 1941. Παράλληλα με την αφήγηση, προβάλλονται εικόνες από το μνημείο των πεσόντων αγωνιστών στο νεκροταφείο της περιοχής, αλλά και εικόνες από το Γερμανικό Νεκροταφείο στο Μάλεμε, με παράλληλη αναφορά στις απώλειες των Γερμανών στην Κρήτη. Το ντοκιμαντέρ ολοκληρώνεται με στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή των κατοίκων της περιοχής, καθώς και μία σύντομη ομιλία του Δημάρχου της Κανδάνου.
Σενάριο – Επιμέλεια: Γιάννης Κούσουλας
Σκηνοθεσία: Ανδρίτσος Κώστας, Γιάννης Γαζής
Έρευνα: Ευτύχης Κορκίδης
Παραγωγή: Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών
Έτος παραγωγής: 1985
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr