Συμπληρώνονται 15 χρόνια από τον θάνατο του διαπρεπούς σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν, ο οποίος έφυγε από τη ζωή την 31η Μαρτίου 2008. Ξεκίνησε την κινηματογραφική του πορεία ως μαθητευόμενος του Άλφρεντ Χίτσκοκ στην Αμερική, ενώ την περίοδο των διώξεων του μακαρθισμού κατέφυγε στη Γαλλία, λόγω παρεμβάσεων που υπέστη στη δουλειά του. Η κινηματογραφική του παραγωγή τη δεκαετία του ’40 στην Αμερική τον καθιέρωσε ως σκηνοθέτη του κοινωνικού ντοκουμέντου. Αναδείχθηκε επίσης στο είδος της αστυνομικής ταινίας όταν στη Γαλλία γύρισε το “Ριφιφί”, με το οποίο κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Κανών το 1955.
Η πρώτη του επαφή με την Ελλάδα ήταν μέσω της μεταφοράς στη μεγάλη οθόνη του μυθιστορήματος του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη “Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται” το 1956. Τα γυρίσματα έγιναν σε ένα χωριό της Κρήτης και η Μελίνα Μερκούρη είχε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Μαζί με τη Μελίνα γύρισαν εννέα ταινίες, μεταξύ των οποίων το “Τοπκαπί”, τη “Φαίδρα” και το “Ποτέ την Κυριακή”, ταινία που έγινε θρύλος και η οποία τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Κανών, το 1960. Έκανε κινηματογράφο στη Γαλλία, στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Εκτός από τη δραστηριότητά του στον κινηματογράφο σκηνοθέτησε θεατρικές παραστάσεις. Σημαντικές θεατρικές σκηνοθεσίες του Ντασέν παρουσιάστηκαν στην Αθήνα από το 1975 έως τα 1993.
Στη φιλμογραφία του περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων και η ταινία ντοκουμέντο “Η Δοκιμή-The Rehearsal” (1974) για την οποία μιλά στην εκπομπή της ΕΡΤ “Μονόγραμμα” το 1983.
ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ
ΖΥΛ ΝΤΑΣΕΝ
(video)
Σειρά αυτοβιογραφικών ντοκιμαντέρ των Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη, όπου σκιαγραφούνται προσωπικότητες από τον πνευματικό, καλλιτεχνικό, πολιτικό και κοινωνικό χώρο. Το επεισόδιο αυτό αποτελεί το δ’ μέρος ενός αφιερώματος στον σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν, κατά το οποίο ο διάσημος σκηνοθέτης αυτοβιογραφείται. Ο Ζυλ Ντασέν παρουσιάζει μέρος της καλλιτεχνικής του παραγωγής από τον κινηματογράφο στα χρόνια του αντιδικτατορικού αγώνα και από το θέατρο μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα.
Η αφήγησή του ξεκινά από τη χρονική στιγμή της επιστροφής του στην Αμερική, μετά την αυτοεξορία του και αφορά στις κινηματογραφικές του ταινίες την περίοδο της αντιστασιακής του δράσης στο εξωτερικό μαζί με την Μελίνα Μερκούρη κατά τα έτη 1967-1974. Εστιάζει στην ταινία του “Up tight”, την πρώτη ταινία του στην Αμερική ύστερα από 20 χρόνια απουσίας, με θέμα την κατάσταση των μαύρων.
Κάνει εκτενή αναφορά στην ταινία-ντοκιμαντέρ «Η Δοκιμή», που γύρισε με τη Μελίνα Μερκούρη το 1973-1974 σε συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, την Ελληνοαμερικανίδα ηθοποιό Ολυμπία Δουκάκη και τον Λόρενς Ολίβιε, για τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο το 1973, εξηγώντας τη σημασία της.
Στη συνέχεια, ο Ζυλ Ντασέν αναφέρεται στο θέατρο με το οποίο ασχολήθηκε στην Ελλάδα κατά τη Μεταπολίτευση, σχολιάζοντας ειδικότερα την παράσταση «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ» με την Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο, που σκηνοθέτησε το 1982 και τη συνεργασία του με τους ηθοποιούς.
Τέλος, καταθέτει τον προβληματισμό του για την προσφορά της τέχνης του και μιλά για την Ελλάδα. Στην εκπομπή προβάλλονται στιγμιότυπα από την ταινία “Η Δοκιμή” και από την θεατρική παράσταση “Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ” στο θέατρο Αθήναιον.
Σκηνοθεσία: Π. Κοκκινόπουλος
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr