Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την τηλεοπτική προβολή του σημαντικού ντοκιμαντέρ, «Χαίρω πολύ Σαββόπουλος», από την ΕΙΡΤ σε παραγωγή Cinetic (Παπαστάθης –Χατζόπουλος) σε σκηνοθεσία Λάκη Παπαστάθη. Η τηλεοπτική προβολή πραγματοποιήθηκε στις 20 Απριλίου 1975 και ήταν μια προσπάθεια να συστηθεί στο τηλεοπτικό κοινό της χώρας ο Διονύσης Σαββόπουλους. Ο Λάκης Παπαστάθης, με την υποστήριξη της ομάδας Cinetic στην παραγωγή, σκηνοθέτησε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ στο οποίο καταγράφονται σημαντικές ερμηνείες, αλλά και ιδιαίτερα κινηματογραφικά στοιχεία ενδεικτικά της μουσικής και οπτικοακουστικής κουλτούρας και αισθητικής τόσο του Διονύση Σαββόπουλου όσο και του Λάκη Παπαστάθη. Το ντοκιμαντέρ θεωρείτο χαμένο για τα τελευταία 50 χρόνια. Πλάνα από τις ηχογραφήσεις της Σωτηρίας Μπέλλου με τον Σαββόπουλο για το «Ζεϊμπέκικο», μαζί με σπαράγματα της ταινίας ήταν τα μόνα διαθέσιμα υλικά εδώ και χρόνια. Κατά τους τελευταίους μήνες του 2024 και τις αρχές του 2025, ο σκηνοθέτης Ηλίας Γιαννακάκης και οι άνθρωποι του Αρχείο της ΕΡΤ, ανακάλυψαν πρωτότυπο υλικό του ντοκιμαντέρ, κόπιες και αρνητικό 16mm και 35mm και αποφάσισαν να δρομολογηθεί η αποκατάσταση της θρυλικής ταινίας από τα εργαστήρια συντήρησης, αποκατάστασης και ψηφιοποίησης του Αρχείου ΕΡΤ.
Για την επέτειο μισού αιώνα από την πρώτη τηλεοπτική προβολή του ντοκιμαντέρ «Χαίρω πολύ Σαββόπουλος», τον Απρίλιο του 1975, το Αρχείο της ΕΡΤ προβάλλει την αποκατεστημένη ταινία όπως αυτή προβλήθηκε χθες το βράδυ, 14 Μαΐου 2025, στο στο αίθριο του Μουσείου Μπενάκη / Πειραιώς 138, παρουσία του Διονύση Σαββόπουλου:
ΧΑΙΡΩ ΠΟΛΥ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
Το 1973 ο Διονύσης Σαββόπουλος συναντάει για πρώτη φορά τον Λάκη Παπαστάθη στα γραφεία της Cinetic, εν μέσω της χούντας των συνταγματαρχών. Σχεδιάζουν μια παράσταση που συνδυάζει μουσική, κινηματογράφο και το θέατρο σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη. Οργανώνουν, συγκεντρώνουν και δημιουργούν υλικό, μουσικό, οπτικοακουστικό, το οποίο πλαισιώνει την παράσταση του Σαββόπουλο, «Θίασος σκιών», η οποία παρουσιάζεται στο Κύτταρο το Νοέμβριο του 1973, τις ίδιες μέρες με τα δραματικά γεγονότα του Πολυτεχνείου. Για τις ανάγκες της παράστασης ο Λάκης Παπαστάθης φτιάχνει δέκα μικρές ταινίες χρησιμοποιώντας την αγαπημένη του τρυκέζα, ένα κινηματογραφικό εργαλείο που επέτρεπε τη δημιουργική ανάπλαση στατικών εικόνων, οι οποίες προβάλλονται σε 35mm στο Κύτταρο.
Την άνοιξη του 1975, μεταπολίτευση πλέον, ξεκινούν τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ «Χαίρω πολύ Σαββόπουλος», για λογαριασμό του ΕΙΡΤ, μια προσπάθεια να παρουσιαστεί στο ελληνικό τηλεοπτικό κοινό το μουσικό έργο των προηγούμενων πέντε ετών του Διονύση Σαββόπουλου. Τα γυρίσματα λαμβάνουν χώρα ξημερώματα ή πολύ νωρίς το πρωί σε κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, στην Ομόνοια, στο Μουσείο και αλλού, στο βαν της Cinetic, στα γραφεία και στούντιο της Cinetic στην οδό Ρεθύμνου, αλλά και στο στούντιο ηχογράφησης της Columbia στον Περισσό. Στο τελευταίο καταγράφεται η θρυλική ηχογράφηση του «Ζεϊμπέκικου» (Βρώμικο ψωμί, 1972) με τη Σωτηρία Μπέλλου για τον δίσκο του Σαββόπουλου «10 χρόνια κομμάτια». Στον ίδιο χώρο γίνονται οι λήψεις με τη Δόμνα Σαμίου για το τραγούδι «Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας», σε στίχους του Ντίνου Χριστιανόπουλου, που ερμήνευαν με τον Σαββόπουλο και στο Κύτταρο στο “Θίασο Σκιών” το 1973. Στο βαν της Cinetic ο Σαββόπουλος τραγουδάει το «Ας ερχόσουν για λίγο», σε στίχους και μουσική Μίμη Τραϊφόρου/Μιχάλη Σουγιούλ αφιερωμένο στη Δανάη Στρατηγοπούλου. Ο Λάκης Παπαστάθης εντάσσει στο ντοκιμαντέρ κάποιες από τις χαρακτηριστικές μικρές ταινίες που είχε φτιάξει στην τρυκέζα για τις παραστάσεις του Σαββόπουλου στο Κύτταρο, όπως εκείνη για το τραγούδι «Είδα την Άννα κάποτε» (Το περιβόλι του τρελλού, 1969) με το εκφραστικό πρόσωπο της Υβόννης Μαλτέζου, αλλά και για τα τραγούδια «Μπάλλος» (Μπάλλος, 1971), «Μαύρη θάλασσα» (Βρώμικο ψωμί, 1972), τα οποία επενδύονται με εικόνες των Βαλκανικών πολέμων, ζωγραφικά έργα του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, αλλά και εικόνες από το θέατρο σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει επίσης συνέντευξη του Διονύση Σαββόπουλου και συνέντευξη του Αλέξανδρου Πατσιφά, ιδρυτή της δισκογραφικής εταιρίας “Lyra”, ο οποίος μιλάει για τον Σαββόπουλο, αλλά και φωτογραφίες και αφίσες από παλαιότερες εμφανίσεις του Σαββόπουλου στο “Ροντέο“.
Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ ο Διονύσης Σαββόπουλος ερμηνεύει τα τραγούδια: «Σημαία από νάυλον» (Μπάλλος, 1971), «Η κυρία Μάρω» («Θεία Μάνου») (Το περιβόλι του τρελού, 1969), «Ολαρία ολαρά», «Η Δημοσθένους λέξις» και «Το μωρό» (Βρώμικο ψωμί, 1972), «Μια θάλασσα μικρή», «Οι δεκαπέντε» (Αμνηστεία ’64), «Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας» μαζί με τη Δόμνα Σαμίου, «Σαν τον Καραγκιόζη» (η ηχογράφηση είναι από το Κύτταρο) και «Στη συγκέντρωση της ΕΦΕΕ» (10 χρόνια κομμάτια, 1975).
Σημειώνουμε επίσης ότι εμφανίζονται πλάνα από πρόβες στο Κύτταρο στις οποίες διακρίνονται μαζί με τον Σαββόπουλο τα μέλη του συγκροτήματος “Λαιστρυγόνα”: Στέλλα Γαδέδη στο φλάουτο και φωνή, Θεολόγος Στρατηγός στην ηλεκτρική κιθάρα, Γιώργος Γαβαλάς στο μπάσο και την τρομπέτα και ο Νίκος Τσιλογιάννης στα ντραμς.
Αξίζει τέλος να αναφερθεί ότι το “Είδα την Άννα κάποτε”, γυρίστηκε σε τρυκέζα, σε έγχρωμο φιλμ των 35 mm, και προβλήθηκε πρώτη φορά, όπως αναφέραμε νωρίτερα, στην παράσταση του Σαββόπουλου “Θίασος Σκιών” (Κύτταρο, Δεκέμβριος 1973). Στο ντοκιμαντέρ “Χαίρω πολύ Σαββόπουλος”, το εν λόγω υλικό χρησιμοποιήθηκε ασπρόμαυρο, καθώς η ελληνική τηλεόραση το 1975 ήταν ασπρόμαυρη. Τον Μάιο του 2025, κατά την ψηφιακή αποκατάσταση της ταινίας από το Αρχείο της ΕΡΤ, μια έγχρωμη εκδοχή του κομματιού εντοπίστηκε και ενσωματώθηκε ως δείγμα της πρωτότυπης εργασίας του Λάκη Παπαστάθη στο Κύτταρο (1973).
Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης
Παραγωγή: Cinetic (Λάκης Παπαστάθης, Τάκης Χατζόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάνος Ευστρατιάδης
Ημερομηνία πρώτης τηλεοπτικής προβολής: 20 Απριλίου 1975