Γιάννης Μαρκόπουλος (1939-2023)

Πέθανε ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες συνθέτες, με συνεχόμενη δημιουργία στη διάρκεια της 60χρονης πορείας του στη μουσική.

Γεννήθηκε στις 18 Μαρτίου 1939 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Οι πρώτες του επιδράσεις προήλθαν από την τοπική μουσική με τους γρήγορους χορούς και τα επαναλαμβανόμενα μικρά μοτίβα τους, από τη κλασική μουσική, καθώς και από τη μουσική της ευρύτερης ανατολικής Μεσογείου. Το 1956 ακολούθησε μουσικές σπουδές  στο Ωδείο Αθηνών, με τον συνθέτη Γεώργιο Σκλάβο και τον καθηγητή του βιολιού Joseph Bustidui. Την ίδια εποχή εισάγεται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για κοινωνικές και φιλοσοφικές σπουδές.Το 1963 βραβεύτηκε για την μουσική του στις Μικρές Αφροδίτες του Νίκου Κούνδουρου από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Έγραψε μουσική για θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση, χορό, συμφωνική ορχήστρα, όπερα και ορατόρια. Με το μουσικό του κίνημα «Επιστροφή στις Ρίζες», δημιούργησε δική του σχολή στην ελληνική μουσική, ενώ τα συμφωνικά του έργα όπου συναντώνται τα ελληνικά παραδοσιακά όργανα όπως η λύρα και το σαντούρι με εκείνα της συμφωνικής ορχήστρας, αποτέλεσαν νέα πρόταση και τομή για την ελληνική μουσική πραγματικότητα.

Τα τραγούδια του, όπως οι Οχτροί, τα Λόγια και τα χρόνια, τα Χίλια μύρια κύματα, η Λένγκω (Ελλάδα), ο Γίγαντας, το Κάτω στης Μαργαρίτας το αλωνάκι, το Καφενείον η Ελλάς, το Ο τόπος μας είναι κλειστός, τα Παραπονεμένα λόγια, το Μιλώ για τα παιδιά μου και πολλά άλλα, έγιναν σύμβολα και σύνθημα για χιλιάδες κόσμου. Σπουδαία παρακαταθήκη αποτελούν τα μουσικά του έργα Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Ο Στράτης ο Θαλασσινός ανάμεσα στους Αγάπανθους, Ήλιος ο Πρώτος, Χρονικό, Ιθαγένεια, Οροπέδιο, Θητεία και Μετανάστες – σε ποίηση και στίχους Σολωμού, Σεφέρη, Ελύτη, Κ.Χ. Μύρη, Μιχ. Κατσαρού, Ελευθερίου, Σκούρτη, Θεοδωρίδη αλλά και δικούς του.

Με την επιβολή της δικτατορίας ο Γιάννης Μαρκόπουλος αναχωρεί για το Λονδίνο όπου εμπλουτίζει τις μουσικές του σπουδές και συνθέτει. Το 1969 επιστρέφει στην Αθήνα για να συμβάλει με τα έργα του στην πορεία για την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Πρώτο μεγάλο έργο του το Χρονικό που περιγράφει με μοναδικό τρόπο την επώδυνη πορεία του ελληνισμού, με τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη και της Μαρίας Δημητριάδη. Λίγες μέρες πριν από τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο ο Γιάννης Μαρκόπουλος ηχογράφησε τον δίσκο του Θητεία με τους Τάνια Τσανακλίδου, Λάκη Χαλκιά και τον κρητικό λυράρη Χαράλαμπο Γαργανουράκη, έναν από τους πιο σημαντικούς δίσκους στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, ο οποίος κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 1974. Το 1974 κυκλοφόρησε επίσης το άλμπουμ οι Μετανάστες σε στίχους Γιώργου Σκούρτη, με δέκα τραγούδια ξεχωριστά ερμηνευμένα από τη Βίκυ Μοσχολιού και τον Λάκη Χαλκιά, τραγουδιστές που σημάδεψαν με τη φωνή τους αρκετές από τις δημιουργίες του Γιάννη Μαρκόπουλου, στο πέρασμα των χρόνων.

Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ και την εκπομπή ΟΙ ΡΕΠΟΡΤΕΡΣ το 1974 την πρώτη τηλεοπτική συνέντευξη του Γιάννη Μαρκόπουλου στον δημοσιογράφο Κοσμά Λιναρδάτο.

(video)

Η εκπομπή συναντά τον Γιάννη Μαρκόπουλο στο στούντιο όπου ηχογραφεί τη νέα του δουλειά. Ο ίδιος, στην πρώτη του τηλεοπτική εμφάνιση, μιλά για τη συνεισφορά των τραγουδιών του στον αγώνα κατά της Δικτατορίας, για τη λογοκρισία της Χούντας πάνω στο μουσικό του έργο και το κλείσιμο των μπουάτ στην Πλάκα από το καθεστώς. Γίνεται επίσης λόγος για την απήχηση του έργου του στους νέους της εποχής στα δύσκολα χρόνια της δικτατορίας. Ο συνθέτης αναφέρεται επίσης στη μελοποίηση ποιημάτων του  Γ.Σεφέρη μέσα από τα έργα του Ο Στράτης ο Θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους (1973) και ο Ταρζάν. Σχολιάζει την τραγωδία της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και τον ρόλο των καλλιτεχνών σε αυτές τις δύσκολες στιγμές για τον ελληνισμό. Περιλαμβάνονται πλάνα στα οποία ο Γιάννης Μαρκόπουλος παίζει πιάνο και τραγουδά από την καινούρια του δουλειά το τραγούδι Διόδια.

Ημερομηνία μετάδοσης: 6/9/1974

Παραγωγή: ΕΙΡΤ, 1974

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS