Εξήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη δολοφονική επίθεση κατά του Γρηγόρη Λαμπράκη. Ήταν στις 22 Μαΐου 1963 όταν ο βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης, γιατρός, αθλητής Βαλκανιονίκης, και στέλεχος του παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος δέχθηκε στη Θεσσαλονίκη- μετά το τέλος της ομιλίας του στη συγκέντρωση της Επιτροπής για Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη– επίθεση από ένα κινούμενο τρίκυκλο όχημα. Στις 27 Μαΐου 1963 υπέκυψε στα τραύματά του. Η δολοφονία του συντάραξε τα πολιτικά πράγματα της περιόδου, πυροδοτώντας μεγάλες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Θυμίζοντας τη σκοτεινή αυτή σελίδα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει ένα αφιέρωμα στον Γρηγόρη Λαμπράκη μέσα από την εκπομπή της Ρένας Θεολογίδου «Ριμέϊκ», παραγωγής 2003.
ΡΙΜΕΪΚ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ
Εκπομπή-αφιέρωμα της σειράς «ΡΙΜΕΪΚ» στον Γρηγόρη Λαμπράκη με αφορμή τη συμπλήρωση των σαράντα χρόνων από τον θάνατό του το 1963.
Παρατίθεται ένα σύντομο βιογραφικό, με αναφορά στις σπουδές του στην Ιατρική, την ενασχόλησή του με τον αθλητισμό αλλά και την εκλογή του ως βουλευτή το 1961. Παρουσιάζεται η σταδιακή ανάδειξή του σε σύμβολο του φιλειρηνικού κινήματος, με την ενεργό συμμετοχή του σε πορείες για την ειρήνη τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Μεγάλη Βρετανία, και ιδιαίτερη αναφορά στην τετραήμερη πορεία του Ολντερμάστον. Παράλληλα, δίδονται τα χαρακτηριστικά του ειρηνιστικού κινήματος της εποχής, το οποίο εξέφραζε τόσο το διεθνές κίνημα κατά του πυρηνικού εξοπλισμού όσο και τα αιτήματα για την αποκατάσταση μιας ομαλής δημοκρατικής ζωής στην Ελλάδα. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην 1η Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης τον Απρίλιο του 1963, όπου ο Γρηγόρης Λαμπράκης, αψηφώντας σχετική απαγόρευση της αστυνομίας και διανύοντας μια μεγάλη απόσταση της πορείας, αναδείχθηκε σε «ιδανική εκπροσώπηση», σύμβολο του κινήματος.
Ακολουθεί εκτενής αναφορά στη δολοφονία του από παρακρατικούς στη Θεσσαλονίκη, τον Μαΐο του 1963, καθώς και στο γεγονός ότι βασικό στόχος της ενέργειας αυτής ήταν να πληγεί το ειρηνιστικό κίνημα της εποχής, το οποίο θεωρήθηκε απειλή ταυτιζόμενο με την αντιδεξιά δράση. Επισημαίνεται ότι η δολοφονία αυτή υπήρξε ορόσημο για τη μετέπειτα πολιτική ζωή, οδηγώντας σε βαθιά κρίση τη χώρα, ενώ παρουσιάζεται η πιο πιθανή εκδοχή σχετικά με τον ηθικό αυτουργό της.
Στην εκπομπή μιλούν ο Μανώλης Γλέζος, ο Γιώργος Ρωμαίος, ο Νίκος Κιάος, Δημοσιογράφος-Γραμματέας Επιτροπής Μπέρτραντ Ράσσελ , Χριστόφορος Αργυρόπουλος, τ.Πρόεδρος Αδέσμευτης Κίνησης Ειρήνης-Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Λαμπράκηδων, ενώ περιλαμβάνεται και μαρτυρία της Μπέτυς Αμπατιέλου (απόσπασμα από παλαιότερη συνέντευξη για την εκπομπή). Περιλαμβάνεται σπάνιο έγχρωμο ντοκουμέντο της Θεσσαλονίκης εκείνης της εποχής, καθώς και αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό, το οποίο συνοδεύει την καταγραφή των γεγονότων.
Έτος παραγωγής: 2003
Κείμενα – Παρουσίαση
ΡΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΔΟΥ