Κώστας Μπαλάφας – 9 Οκτωβρίου 2011

 

Ο σημαντικός Έλληνας φωτογράφος, Κώστας Μπαλάφας, ήταν παιδί αγροτικής οικογένειας και γεννήθηκε το 1917 στο χωριό Χώσεψη στην Ήπειρο. Αποφοίτησε από την Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων το 1930 και εργάστηκε εκεί μέχρι την έναρξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου. Πολέμησε στην αντίσταση από τις γραμμές του ΕΛΑΣ, κρατώντας στο ένα χέρι το τουφέκι και στο άλλο τη φωτογραφική μηχανή με την οποία απαθανάτισε τον αγώνα των ανταρτών, τις θηριωδίες των κατακτητών, τις μάχες και τη σκληρή ζωή στην ελληνική ύπαιθρο.

Από το 1949 και έως το 1951 εργάζεται ως μεταφραστής της Βρετανικής Αποστολής στην Ελλάδα. Ακολούθως προσλαμβάνεται  στην αμερικανική εταιρεία EMBASCO SERVICES INC, πρόδρομο της Δ.Ε.Η., όπου αναλαμβάνει τον τομέα Αναπαραγωγής Σχεδίων. Στο πλαίσιο της εργασίας του εκεί φωτογράφησε και κατέγραψε σε φιλμ την κατασκευή του εργοστασίου στο Αλιβέρι και του φράγματος των Κρεμαστών στον Αχελώο.

Από το 1954 γίνεται μέλος της Ελληνικής Φωτογραφικής Εταιρείας (ΕΦΕ) και σήμερα το έργο του θεωρείται καθοριστικό για τη διαμόρφωση της σύγχρονης ελληνικής φωτογραφίας. Ο Μπαλάφας αποτυπώνει με μοναδική ευαισθησία κατά τη διάρκεια αλλά και ιδίως μετά τον πόλεμο, τους ανθρώπους και τις περιοχές των απομακρυσμένων περιοχών της Ελλάδας και ειδικά της Ηπείρου με μία βαθύτατα ανθρωπιστική ματιά. Καταγράφει με το φακό του μία πολυδιάστατη μνήμη της κοινωνίας, της παράδοσης, της ιστορίας και του τόπου, στο κέντρο των οποίων βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος που αγωνίζεται. Από την μεταπολίτευση και μετά το έργο του αναδείχθηκε και έγινε ευρύτερα γνωστό μέσα από εκθέσεις και εκδόσεις.

Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο 10 ετών από την ημέρα που ο Κώστας Μπαλάφας έφυγε από τη ζωή, στις 9 Οκτωβρίου 2011, παρουσιάζει την εκπομπή:

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΜΟΥ, Η

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΛΑΦΑΣ 1953

(video)


To συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΜΟΥ», παραγωγής 2003 και σε σκηνοθεσία Κώστα Μαχαίρα, παρουσιάζει τον Έλληνα φωτογράφο Κώστα Μπαλάφα, εστιάζοντας σε μια χρονολογία κομβική τόσο για το έργο του όσο και για την Ελλάδα, το 1953. Μέσα από την προσωπική του αφήγηση και με σημείο αναφοράς το φωτογραφικό του έργο, ξετυλίγεται η ιστορία της ελληνικής υπαίθρου και ιδιαίτερα της Ηπείρου στην περίοδο της Κατοχής αλλά και στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Ο Κ. Μπαλάφας είναι ο καλλιτέχνης που δημιούργησε, κάτω από αντίξοες συνθήκες, φωτογραφίες ντοκουμέντα, αποτυπώνοντας τον ανθρώπινο μόχθο και τη φτώχεια των κατοίκων της υπαίθρου, αλλά και τον αγώνα κατά του κατακτητή την περίοδο της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης. Με τον φωτογραφικό του φακό και την κινηματογραφική του κάμερα κατέγραψε επίσης το έργο εξηλεκτρισμού της χώρας που ξεκινά το 1953 με τα εγκαίνια του εργοστασίου στο Αλιβέρι, καθώς επίσης και το μεγάλο αναπτυξιακό έργο της κατασκευής του φράγματος του Αχελώου, αποτυπώνοντας ταυτόχρονα το δράμα των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από τα χωριά τους λόγω των έργων.

Την αφήγηση του Κώστα Μπαλάφα στην εκπομπή πλαισιώνουν πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πλάνα αρχείου και έντυπο αρχειακό υλικό με ιστορικά γεγονότα της εποχής. Το ντοκιμαντέρ ολοκληρώνεται με πλάνα από την αναδρομική έκθεση με φωτογραφίες του, που διοργάνωσε το Μουσείο Μπενάκη το 2003.

Σενάριο-σκηνοθεσία: ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ

Δημοσιογραφική έρευνα: ΚΩΣΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Έτος παραγωγής: 2003

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS