Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ στη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 με το επεισόδιο ”η εγκατάσταση των προσφύγων” της σειράς ”στο χώρο της ιστορίας” παραγωγής 1987.
Σαν σήμερα, πριν από 103 χρόνια, στις 31 Αυγούστου του 1922, η Σμύρνη, η σπουδαία μητρόπολη του ελληνισμού της Μικράς Ασίας, άρχισε να παραδίδεται στις φλόγες. Οι Έλληνες και οι Αρμένιοι της πόλης βίωναν φρικιαστικές στιγμές στα χέρια των Τσετών και των ατάκτων του τουρκικού στρατού. Ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος κατακρεουργήθηκε από το πλήθος ενώ όσες δεκάδες χιλιάδες Έλληνες κάτοικοι δεν σφαγιάστηκαν, προσπαθούσαν να διεκπεραιωθούν στα πλοία των Ξένων Δυνάμεων για να σωθούν.
Από τις 31 Αυγούστου έως τις 4 Σεπτεμβρίου του 1922, οι τουρκικές θηριωδίες εντείνονταν. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι περιηγητές και απεσταλμένοι πρεσβειών, αυτόπτες μάρτυρες των φρικτών συμβάντων περιγράφουν στα απομνημονεύματά τους σκηνές φρίκης, όπως μαζικές εκτελέσεις, σφαγές, πυρπολήσεις κτιρίων, νοσοκομείων και ορφανοτροφείων, κακοποιήσεις γυναικών και πολυήμερη λεηλασία των χριστιανικών συνοικιών της πόλης. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που γλίτωσαν από την σφαγή πήραν το δρόμο της προσφυγιάς, φθάνοντας με δυσκολία στα λιμάνια των ελληνικών νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.
Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει το επεισόδιο ''η εγκατάσταση των προσφύγων'' της σειράς ''στο χώρο της ιστορίας'' παραγωγής 1987.
ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Η ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Η εκπομπή ''Στο χώρο της ιστορίας'' είναι μια σειρά ιστορικών ντοκιμαντέρ με δραματοποιημένα μέρη που παρουσιάζει πτυχές της ιστορίας του ελληνικού κράτους από την ίδρυσή του ως το 1923, ανιχνεύοντας τους παράγοντες διαμόρφωσης της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο παρουσιάζεται ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 καθώς και τα γεγονότα που την ακολούθησαν. Εξετάζονται οι συνθήκες εγκατάστασης των Μικρασιατών προσφύγων στην Ελλάδα.
Ειδικότερα, το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την οδύσσεια της εγκατάστασης των προσφύγων της μικρασιατικής καταστροφής και της ένταξής τους στο ελληνικό κράτος μέσα από προφορικές μαρτυρίες προσφύγων που διασώθηκαν από την καταστροφή. Παράλληλα, προβάλλεται πλούσιο οπτικοακουστικό και φωτογραφικό αρχειακό υλικό και παρέχονται ιστορικές πληροφορίες σχετικά με την εγκατάσταση και την αποκατάσταση των Μικρασιατών στην Ελλάδα. Αυτόπτες μάρτυρες περιγράφουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εγκατέλειψαν τη Μικρά Ασία, τις επιθέσεις των Τούρκων και την εξόντωση των πολιτών της Σμύρνης. Ακόμη, οι πρόσφυγες μιλούν για τη ζωή τους στην Ελλάδα και τις άσχημες συνθήκες διαβίωσής τους κατά την πρώτη περίοδο εγκατάστασής τους στην Ελλάδα.
Έτος παραγωγής: 1987
Σενάριο-σκηνοθεσία: Τάσος Ν. Πετρής, CINE GROUP
Ιστορικός σύμβουλος: Βάσιας Τσοκόπουλος
Αφηγητής: Αντώνης Βλησίδης
Έρευνα: Τάσος Πετρής, Ιωάννης Τζώρτζης, Γιώργος Μετσόλης
