Το Αρχείο ΕΡΤ για την επέτειο από το θάνατο του σημαντικού φωτογράφου, οπερατέρ και κινηματογραφιστή, Βασίλη Μάρου, στις 10 Νοεμβρίου 2002, παρουσιάζει επεισόδιο της εκπομπής ΡΙΜΕΪΚ αφιερωμένο στον ίδιο.
Ο Βασίλης Μάρος υπήρξε πρωτοπόρος φωτογράφος, οπερατέρ και κινηματογραφιστής, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1929, σπούδασε στη Γερμανία, εργάστηκε για την 20th Century Fox, το BBC την ιταλική και τη γερμανική τηλεόραση. Από νεαρή ηλικία τον γοήτευσε η φωτογραφία και σύντομα ξεκίνησε την πορεία του ως βοηθός και μαθητευόμενος δίπλα σε μερικούς από τους σημαντικότερους φωτογράφους της εποχής. Κατά τη διάρκεια της κατοχής συμμετείχε στην Αντίσταση, φυλακίστηκε από τους Ναζί, δραπέτευσε στην Ουγγαρία, συνελήφθη και οδηγήθηκε σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στην Αυστρία. Με το τέλος του πολέμου αποφάσισε να σπουδάσει φωτογραφία στο Μόναχο (1948-49), ενώ εργάστηκε ως εικονολήπτης στην Υπηρεσία Κινηματογράφου Στρατού (1950). Κατά την περίοδο 1952-54, σπούδασε με υποτροφία στη κινηματογραφική εταιρία της Ρώμης INCOM και μαθήτευσε δίπλα σε μερικούς από τους πλέον σημαντικούς οπερατέρ και διευθυντές φωτογραφίας της εποχής, όπως ο Τζακ Κάρντιφ, ο Καρλ Στράους, ο Αλ Ρόνσον και ο Άλντο Τόντι. Τον Αύγουστο του 1953, η INCOM στέλνει τον Μάρο στην Τεχεράνη για να κινηματογραφήσει τα γεγονότα του πραξικοπήματος εις βάρος της κυβέρνησης Μοσαντέκ του Ιράν. Είναι ο μόνος εικονολήπτης εκεί και θα βραβευθεί το ίδιο έτος για αυτή του τη δουλειά. Ακολούθως θα συνεργαστεί με τη NEW YORK TELEVISION NBC και τον Σπύρο Σκούρα, τον τότε Πρόεδρο της 20th CENTURY FOX. Λίγα χρόνια μετά θα αναλάβει την οργάνωση των νέων της FOX MOVIETONE NEWS για την Ελλάδα και τη Μέση Ανατολή. Στην Ελλάδα και το εξωτερικό γύρισε ντοκιμαντέρ και ταινίες, ενώ συνεργάστηκε σε ξένες ταινίες που γυρίστηκαν στην Ελλάδα όπως, «Συνέβη στην Αθήνα» και «Το Παιδί και το Δελφίνι» με πρωταγωνίστρια τη Σοφία Λόρεν, ως διευθυντής φωτογραφίας στο δεύτερο συνεργείο της ταινίας. Γύρισε ντοκιμαντέρ για το BBC και τη γερμανική τηλεόραση όπως «Ο Ορφέας τραγουδάει», «Άθως», «Αναστενάρια», «Σλήμαν», «Όρος Σινά», «Ο κόσμος των Εικόνων», και «Μπουζούκι» και συνεργάστηκε με αστέρια του κινηματογράφου όπως η Μπριζίτ Μπαρντό, ο Ντερκ Μπόγκαρντ, η Τζέιν Μάνσφιλντ, ο Γκρέγκορι Πεκ και ο Άντονι Κουίν. Άλλα σημαντικά ντοκιμαντέρ του είναι «Το πνεύμα της Κρήτης», «Μαγεία του Χορού» και «Μάχη της Κρήτης», ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι βραβεύτηκε πολλές φορές για τη δουλειά του. Για περισσότερο από μισό αιώνα ο Μάρος κινηματογράφησε περισσότερα από πενήντα ντοκιμαντέρ και ταινίες μια μοναδική παρακαταθήκη για τη οπτικοακουστική κληρονομιά του τόπου μας. Το Αρχείο της ΕΡΤ για την επέτειο από το θάνατο του σπουδαίου κινηματογραφιστή, Βασίλη Μάρου στις 10 Νοεμβρίου 2002, παρουσιάζει την εκπομπή:
ΡΙΜΕΪΚ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΡΟΣ
Επεισόδιο της σειράς «ΡΙΜΕΪΚ», στο οποίο σκιαγραφείται το πορτρέτο του κινηματογραφιστή Βασίλη Μάρου, δημιουργού του ντοκιμαντέρ του «Τραγωδία του Αιγαίο», στο οποίο ξετυλίγεται η ιστορία της Ελλάδας από τη Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι τις μάχες στο Αλβανικό Μέτωπο, το οποίο ξεχώρισε και για την περίληψη πλάνων αρχείου που είχαν περικοπεί από τη λογοκρισία της εποχής. Στη διάρκεια του επεισοδίου φωτίζονται σημαντικές πτυχές του βίου και της καλλιτεχνικής πορείας του Β. Μάρου, όπως η συμμετοχή του ως οπερατέρ στις ταινίες «Το παιδί και το δελφίνι» και «Τα κανόνια του Ναβαρόνε», ενώ προβάλλονται αποσπάσματα από ντοκιμαντέρ του όπου καταγράφεται με ιδιαίτερη διεισδυτικότητα η Ελλάδα του ’60 και του ’70. Γίνεται αναφορά και στον γιο του Βασίλη Μάρου, Νίκο Μάρο, οποίος έχει συγκεντρώσει, οργανώσει και εκθέσει υλικό, έγγραφα, βραβεία και αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό σχετικό με το έργο του πατέρα του.
Ο ίδιος ο Μάρος αφηγείται τη ζωή του, με αναφορά στην αρχική ενασχόλησή του με τη φωτογραφία και το φωτορεπορτάζ, τις σπουδές κινηματογράφου στο εξωτερικό, τις πρώτες του ταινίες ως οπερατέρ και το πέρασμά του στο ντοκιμαντέρ. Θυμάται την πρώτη φωτογραφική μηχανή του, τη μαθητεία στον ΚωνσταντίνοΜεγαλοκονόμου και τη γνωριμία με σημαντικούς φωτογράφους της εποχής, ενώ περιγράφει το περιστατικό που τον έκανε να θέλει να γίνει ρεπόρτερ. Μιλάει για τον τρόπο με τον οποίο γινόταν η λογοκρισία, ενώ εξηγεί ότι τα αποσπάσματα που κόβονταν, τα κρατούσε ο Φίνος και τα έδωσε στον Μάρο για να φτιάξει το ντοκιμαντέρ «Τραγωδία του Αιγαίου». Έπειτα θυμάται τη θητεία του στην κινηματογραφική υπηρεσία στρατού ως οπερατέρ και έπειτα την υποτροφία από την Ιταλική κυβέρνηση και το ταξίδι εκεί για μετεκπαίδευση στον κινηματογράφο. Το 1953 κάνει το πρώτο μεγάλο ρεπορτάζ με θέμα το πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Μοσαντέκ στο Ιράν, για το οποίο βραβεύτηκε στην Ιταλία. Μιλάει για την πρώτη ταινία που εργάστηκε ως διευθυντής φωτογραφίας «Πρωτευουσιάνικες περιπέτειες» γυρισμένη στην Κέρκυρα και στην Αθήνα με πολλά εξωτερικά πλάνα. Θυμάται περιστατικά από τα γυρίσματα της ταινίας «Το παιδί και το δελφίνι», «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» στη Ρόδο, καθώς και ένα ντοκιμαντέρ για την παραγωγή της ταινίας στο νησί. Αναφέρεται και στην προσωπική του παρέμβαση για τον πρώτο νόμο για τον κινηματογράφο από τον Κ. Καραμανλή. Ο Μάρος εξηγεί ότι ως εργαζόμενος για τα επίκαιρα δεν μπορούσε να παρουσιάσει τη γνώμη του, ενώ στα ντοκιμαντέρ είχε την ελευθερία να αιχμαλωτίσει με την κάμερα στιγμές που διαφορετικά θα έμεναν κρυφές και τις οποίες δεν ήθελαν οι επίσημες αρχές να καταγραφούν. Θεωρούσε ότι για τον ίδιο το ντοκιμαντέρ ήταν πιο δημιουργικό από την ταινία μυθοπλασίας.
Προβάλλονται σπάνια ντοκουμέντα από ρεπορτάζ του Μάρου καθώς και συνεντεύξεις που του παραχώρησαν η Κατίνα Παξινού, ο Ανδρέας Παπανδρέου και η Ελένη Βλάχου, καθώς και πλάνα από σχετικά άγνωστα ντοκιμαντέρ του, καθώς και αυτό στο οποίο καταγράφεται το χρονικό της κατασκευής του Θεάτρου του Λυκαβηττού, με πρωταγωνίστρια την Άννα Συνοδινού. Περιλαμβάνονται πλάνα από τις πρόβες και την πρεμιέρα της παράστασης του Αριστοφάνη Εκκλησιάζουσες σε σκηνοθεσία ΜίνουΒολανάκη με πρωταγωνιστές τον ΚώσταΚαζάκο και τον ΓιώργοΜιχαλακόπουλο, ενώ διακρίνεται και ο χαράκτης Τάσος ο οποίος σχεδίασε τα κοστούμια της παράστασης. Προβάλλεται επίσης απόσπασμα και από τη συνέντευξη του ΜίκηΘεοδωράκη που παραχώρησε στον Μάρο κατά τη διάρκεια της επταετίας και συγκεκριμένα στο Τελ Αβίβ με θέμα τη μουσική του ρεμπέτικου, το μπουζούκι και την κουλτούρα που το συνόδευε.
Η εκπομπή αναδεικνύει τη συμβολή του Βασίλη Μάρου στη διάσωση εικόνων που αποτυπώνουν το αληθινό πρόσωπο της Ελλάδας από την καταστροφή της Σμύρνης έως την επικαιρότητα της δεκαετίας του ’70, και σχολιάζονται οι λόγοι που, παρ’ όλη την αναγνώριση του έργου του στο εξωτερικό, στην Ελλάδα μάλλον αγνοήθηκε. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλονται επίσης πλάνα από τις ταινίες και τα ντοκιμαντέρ στα οποία εργάστηκε ο Μάρος, καθώς και από επίκαιρα της εποχής.
