Πριν από 8 χρόνια, στις 20 Νοεμβρίου 2012, έφυγε από τη ζωή ο συγγραφέας, αντιστασιακός και ακτιβιστής Χρόνης Μίσσιος. Έγινε ευρύτερα γνωστός με το πρώτο του βιβλίο «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», που εκδόθηκε το 1985. Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης στράφηκε περισσότερο σε ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Την περίοδο 1994-1996 παρουσίασε την τηλεοπτική σειρά οικολογικών ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ «Το Βλέμμα», με θέμα τα ζώα και τη σχέση τους με τον άνθρωπο.
Με αφορμή την επέτειο θανάτου του, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή για την Μεταπολίτευση ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 1974-1990, με τη Μαρία Ρεζάν που εστιάζει στα σημαντικότερα γεγονότα του 1978, με καλεσμένο – σχολιαστή τον Χρόνη Μίσσιο. Μέσα από τη συνομιλία τους διαφαίνεται η πολιτική ιδεολογία και η προσωπική ηθική του σπουδαίου συγγραφέα και ιδεολόγου.
(video)
Η εκπομπή διατρέχει τα ιστορικοπολιτικά γεγονότα της χώρας από το 1974 ως το 1990, προβάλλοντας πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό. Το συγκεκριμένο επεισόδιο, που επικεντρώνεται στο 1978, ξεκινά με μια σύντομη αναφορά από τη Μαρία Ρεζάν στα κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα του έτους από την εσωτερική και εξωτερική πολιτική σκηνή, με σημαντικό σταθμό την 22η Δεκεμβρίου του 1978 οπότε υπογράφηκε στις Βρυξέλλες το πρωτόκολλο της ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ.
Ακολουθεί η παρουσίαση, με την αναφορά βιογραφικών στοιχείων, του καλεσμένου της εκπομπής, συγγραφέα Χρόνη Μίσσιου. Γεννήθηκε από γονείς καπνεργάτες το 1930 στην Καβάλα. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε συνθήκες φτώχειας αρχικά στη γενέτειρά του και στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη. Το σχολείο, για οικονομικούς λόγους, το σταμάτησε στη δεύτερη τάξη του δημοτικού. Οργανώθηκε νωρίς στην Αριστερά και στην περίοδο της Κατοχής πήρε μέρος στην Αντίσταση. Το 1947 συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο. Τελικά δεν εκτελέστηκε, έμεινε όμως φυλακισμένος ως το 1953 και από το 1962 έζησε εξόριστος στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη. Έκτοτε, μέχρι και τον Αύγουστο του 1973, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε φυλακές και εξορίες, ως πολιτικός κρατούμενος (Μακρονήσι, Aϊ – Στράτης, Αβέρωφ, Κέρκυρα, Κορυδαλλός, κ.ά.). Εκεί έμαθε ανάγνωση και γραφή. Το διάστημα 1962 και 1967 είναι στέλεχος της νεολαίας της ΕΔΑ, μέλος της πενταμελούς γραμματείας της Δ.Ν. Λαμπράκη και, στη συνέχεια, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΜ. Η ελεύθερη ζωή του ξεκίνησε λίγο μετά την μεταπολίτευση.
Ο ίδιος στα χρόνια της μεταπολίτευσης μετείχε στην «Κίνηση των 400» και στον χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς. Στην εκπομπή, με αφετηρία τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1977, ο Χρόνης Μίσσιος μιλάει για το ΚΚΕ Εσωτερικού στο οποίο συμμετείχε τότε. Σχολιάζει την πολιτική ζωή του τόπου εκείνης της περιόδου χωρίς να παραλείπει να αναφερθεί στην δική του πολιτική εμπειρία σε σχέση με τους κομματικούς γραφειοκρατικούς μηχανισμούς της Αριστεράς και στην προσωπική του πολιτική ιδεολογία. Εξηγεί γιατί, κατά τη γνώμη του, δεν πέτυχε το πολιτικό εγχείρημα του ΚΚΕ Εσωτερικού.
Ακολούθως, στη διεθνή επικαιρότητα ο Χρόνης Μίσσιος σχολιάζει τις αναταραχές στο Ιράν που οδήγησαν στην απομάκρυνση του σάχη και τον θρησκευτικό φανατισμό που άρχισε να εκδηλώνεται στην Ανατολή, ενώ καταθέτει την προσωπική του θέση ως προς τη συνήθη πρακτική της Αριστεράς να υποστηρίζει δογματικά τα λεγόμενα προοδευτικά καθεστώτα. Στη συνέχεια, η συζήτηση στρέφεται στην ελληνική εξωτερική πολιτική. Το 1978 υπήρξε το έτος κατά το οποίο κορυφώθηκε η ελληνική διπλωματική δραστηριότητα και προπαντός οι ενέργειες του Κωνσταντίνου Καραμανλή για την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ.
Κατόπιν, στο επίκεντρο της συνομιλίας τίθενται οι ραγδαίες εξελίξεις στην Παιδεία και η εκπαιδευτική κατάσταση στην Ελλάδα. Ήταν το 1978 που με υπουργό Παιδείας τον Ιωάννη Βαρβιτσιώτη επιχειρήθηκε η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση των ΑΕΙ προκαλώντας αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, δυνάμεις της οποίας ανέλαβαν πρωταγωνιστικό χώρο στα Πανεπιστήμια. Με αφορμή αυτό, σχολιάζονται οι ευθύνες των κομμάτων και της Αριστεράς για την εξάρτηση του φοιτητικού κινήματος από τα κόμματα. Ο Χρόνης Μίσσιος σχολιάζει την αντιπολίτευση και κυρίως την πολιτική προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου.
Έπειτα, η εκπομπή στρέφεται στο θέμα της διεθνούς και εγχώριας τρομοκρατίας, ενώ γίνεται προσπάθεια να εξετασθεί το φαινόμενο, αλλά και οι άκαρπες προσπάθειες των διωκτικών αρχών να την εξαλείψουν. Η τηλεοπτική κουβέντα τελειώνει με γεγονότα από τον διεθνή χώρο, δίνοντας έμφαση στον πόλεμο μεταξύ Βιετνάμ – Καμπότζης και τους χιλιάδες πρόσφυγες. Ένα γεγονός, που κατά την άποψη του καλεσμένου, αφορά άμεσα την Αριστερά. Το επεισόδιο κλείνει με τη δημοσιογράφο να παραθέτει κάποια επιπλέον γεγονότα της χρονιάς από την Ελλάδα, αλλά και από τον κόσμο.
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Μαρία Ρεζάν
Σκηνοθεσία: Διαγόρας Χρονόπουλος
Έτος παραγωγής: 1991
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr