Γιώργος Σισιλιάνος – 100 χρόνια από τη γέννησή του

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη γέννηση του σπουδαίου συνθέτη Γιώργου Σισιλιάνου, που υπήρξε από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μουσικού μοντερνισμού στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 29 Αυγούστου 1920 και πέθανε το 2005. Έγραψε περισσότερα από 60 έργα συμφωνικής μουσικής, μουσικής δωματίου, μπαλέτα, μουσική για θέατρο κ.ά, τα οποία παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για τη συνολική του προσφορά, το 1990 η Γαλλική Δημοκρατία του απένειμε το παράσημο του Ιππότη του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων, ενώ το 1994 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Το 1999 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο Σισιλιάνος, παράλληλα με τη συνθετική του εργασία προσέφερε καλλιτεχνικά στη μουσική ζωή του τόπου μέσα από την ανάληψη θέσεων σε οργανισμούς και φορείς. Μεταξύ άλλων, διετέλεσε διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος από το 1960-1962, Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής και του Ελληνικού Συνδέσμου Σύγχρονης Μουσικής (1964-68 και 1965-69), Διευθυντής Μουσικών Εκπομπών του Ε.Ι.Ρ.Τ. (1974), Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών (1981-89), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ε.Ρ.Τ. (1987-88) και Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής της Ε.Λ.Σ. (1990-94).

Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ την εκπομπή:

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

«ΝΕΩΤΕΡΗ ΣΧΟΛΗ»

Επεισόδιο 5ο Β’ μέρος

(video)

Σειρά εκπομπών μουσικών ντοκιμαντέρ με θέμα την ιστορία και την εξέλιξη της συμφωνικής μουσικής στον ελληνικό χώρο. Η σειρά, που ολοκληρώθηκε σε πέντε επεισόδια, ξεκίνησε να προβάλλεται τον Οκτώβριο του 1992. Το πέμπτο επεισόδιο είναι το δεύτερο μέρος της εκπομπής που αναφέρεται στη Νεότερη Σχολή. Γίνεται λόγος για τα νέα μουσικά κινήματα, όπως ο ατονισμός και ο δωδεκαφθογγισμός που αποκρυσταλλώθηκαν μέσα από τη ρήξη με τη μουσική του ύστερου ρομαντισμού θέτοντας την παράδοση σε κρίση. Πρόδρομοι των νέων αυτών κινημάτων στην Ελλάδα υπήρξαν ο Μητρόπουλος, ο Σκαλκώτας κι ο Γιάννης Χρήστου.

Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στη μουσική τριών σύγχρονων συνθετών, που παρουσίασαν έργα συμφωνικής μουσικής μέσα στα όρια της δεκαετίας του 1950, του Γιώργου Σισιλιάνου, του Γιάννη Ανδρ. Παπαϊωάννου και του Μίκη Θεοδωράκη. Στην εκπομπή μιλούν οι συνθέτες Γιώργος Σισιλιάνος και Στέφανος Βασιλειάδης και ο μουσικολόγος Γιάννης Γ. Παπαϊωάννου. Αρχικά, γίνεται μια σύντομη αναφορά στην δυτικοευρωπαϊκή συμφωνική μουσική και στα συμφωνικά έργα Ελλήνων συνθετών που προέρχονταν από τη λεγόμενη “συντηρητική σχολή”, στο πλαίσιο της ελληνικής εθνικής μουσικής, στα πρότυπα ανάλογων κινημάτων της Ευρώπης. Κατόπιν αναλύεται η σχέση μεταξύ της μουσικής της Εθνικής Σχολής στην Ελλάδα και της μουσικής μετά το 1950, της σύγχρονης μουσικής. Τα συμφωνικά έργα των Δ. Μητρόπουλου, Γ. Ανδρ. Παπαϊωάννου και Γ. Σισιλιάνου αναφέρονται ως αντιπροσωπευτικές περιπτώσεις του νέου ύφους.

Ο Γιώργος Σισιλιάνος υπήρξε ένας από τους πρώτους Έλληνες συνθέτες που χρησιμοποίησαν σύγχρονα μουσικά ιδιώματα. Το Κοντσέρτο για Ορχήστρα, έργο 12 (1954), αποτέλεσε την πρώτη προσέγγιση του συνθέτη με τη δωδεκάφθογγη μέθοδο, εγκαινιάζοντας μια περίοδο του έργου του που χαρακτηρίζεται από την αναζήτηση και τον πειραματισμό γύρω από τα σύγχρονα μουσικά ρεύματα. Ο ίδιος μιλάει στην εκπομπή για τα χαρακτηριστικά συνθετών της γενιάς του 1950 που τους διαφοροποιούν από την παραδοσιακή σχολή Καλομοίρη και αναφέρεται στη διαφορά αντιμετώπισης του βυζαντινού μέλους και του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού από τη Νεότερη και την Εθνική Μουσική Σχολή αντίστοιχα. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η γνωριμία του Σισιλιάνου στις Ηνωμένες Πολιτείες με τον Δημήτρη Μητρόπουλο, ο οποίος μάλιστα παρουσίασε αργότερα (Μάρτιος 1958) σε πρώτη εκτέλεση την “Πρώτη Συμφωνία”, έργο 14 (1956) του συνθέτη με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Μιλώντας για το έργο του αυτό, αναφέρεται στα μέρη που το απαρτίζουν και στα υφολογικά χαρακτηριστικά του. Την ουσιώδη διαφορά ανάμεσα στους συνθέτες της νεότερης γενιάς και εκείνους της “συντηρητικής σχολής” υπογραμμίζει και ο Στέφανος Βασιλειάδης σε σχέση με την άντληση στοιχείων ελληνικότητας και τον τρόπο μετουσίωσής τους στην τέχνη τους.

Στη διάρκεια της εκπομπής, ακούγονται το 2ο μέρος της ’’Συμφωνίας αρ. 1’’ του Γ. Σισιλιάνου, το 1ο μέρος από το έργο ’’Κοντσέρτο για ορχήστρα’’ του Γ.Α.Παπαϊωάννου και ένα μέρος της ’’Σουίτας για ορχήστρα και πιάνο αρ. 1’’ του Μ. Θεοδωράκη.

Ημερομηνία προβολής: 3 Νοεμβρίου 1992

Σενάριο-σκηνοθεσία: Γιώργος Κεραμιδιώτης

Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS