Nτοκιμαντέρ της Δάφνης Τζαφέρη για τη Μελίνα Μερκούρη που γυρίστηκε τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό της και μνημονεύει την πολιτικό, αγωνίστρια και καλλιτέχνιδα Μελίνα μέσα από τη σχέση της με το τραγούδι. Από τη θριαμβευτική πορεία σε εκατοντάδες θεατρικές παραστάσεις έως τον ρόλο της ακτιβίστριας και στη μετατροπή της σε πολιτικό σύμβολο αντίστασης. Παρουσιάζει ο Άρης Δαβαράκης. Έτος παραγωγής: 1998.
Η Μελίνα Μερκούρη, χαρισματική και δυναμική προσωπικότητα, σπουδαία φυσιογνωμία του θεάτρου και κινηματογράφου και σημαντική μορφή του αντιδικτατορικού αγώνα, γεννήθηκε σαν σήμερα 18 Οκτωβρίου το 1920.
Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974 ξεκίνησε την πολιτική της σταδιοδρομία. Εκλέχθηκε με το ΠΑΣΟΚ το 1981 και ανέλαβε καθήκοντα υπουργού Πολιτισμού, αξίωμα που διατήρησε ως το τέλος της πρώτης οκταετίας των κυβερνήσεων Παπανδρέου και το 1993-1994. Διακρίθηκε για την εκστρατεία της, ως πολιτικού, για την προστασία και την προαγωγή του πολιτισμού στην Ευρώπη. Οραματιζόταν μέχρι τον θάνατό της την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Η ίδια ξεκίνησε την εκστρατεία θίγοντας το θέμα επίσημα στη Διεθνή Διάσκεψη Υπουργών Πολιτισμού της UNESCO τον Ιούλιο του 1982 στο Μεξικό. Με δική της επίσης πρωτοβουλία ξεκίνησε ο θεσμός της «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης», που υλοποιήθηκε το 1985 με πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα την Αθήνα.
Για την επέτειο 105 χρόνων από τη γέννηση της Μελίνας Μερκούρη το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει για πρώτη φορά το αφιέρωμα «γειά σου Μελίνα», ένα ντοκιμαντέρ της Δάφνης Τζαφέρη για τη Μελίνα Μερκούρη που γυρίστηκε τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό της και μνημονεύει την πολιτικό, αγωνίστρια και καλλιτέχνιδα Μελίνα μέσα από τη σχέση της με το τραγούδι.
ΓΕΙΑ ΣΟΥ ΜΕΛΙΝΑ
Το ντοκιμαντέρ στη μνήμη της Μελίνας Μερκούρη διατρέχει πλούσιο οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό ξετυλίγοντας σταθμούς της διαδρομής της στο θεατρικό σανίδι και στη μεγάλη οθόνη, με τραγούδια και μουσικές που γνώρισαν τεράστια απήχηση, όπως τα «Παιδιά του Πειραιά», τις συνεργασίες της με τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι, τον αντιδικτατορικό αγώνα στο εξωτερικό, την αγωνιστική της δράση μέσα από το πολιτικό τραγούδι στις μεγάλες συναυλίες της Μεταπολίτευσης, και στην τραγωδία της Κύπρου.
Γίνεται αναφορά στη σχέση της με το φακό ενώ προβάλλεται το πρώτο δοκιμαστικό της Μελίνας (Παρίσι ’50), επίσης, στην πληθωρική της παρουσία πάνω στη σκηνή και στον τρόπο που ερμήνευε τα τραγούδια. Για την προσωπικότητά της, την γοητεία και την ακτινοβολία της μιλούν ο Σταμάτης Φασουλής, ο Ζυλ Ντασέν και ο Διονύσης Σαββόπουλος.
Σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται αρχειακό κινηματογραφικό υλικό με τη Μελίνα Μερκούρη να ερμηνεύει τραγούδια αξέχαστα: «Χάρτινο το φεγγαράκι» στιχ. Ν. Γκάτσου, από το «Λεωφορείον ο Πόθος» στο ρόλο της Μπλανς Ντιμπουά, «Αγάπη που γινες δίκοπο μαχαίρι», στιχ. Κακογιάννη και μουσική Χατζιδάκι, «Η προδοσία(έγινε παρεξήγηση)» του Μ. Χατζιδάκι, «Αστέρι μου φεγγάρι μου», στιχ. Γ. Θεοδωράκη, «Σε πότισα ροδόσταμο» στιχ. Ν. Γκάτσου, «Ο καημός» στιχ. Χριστοδούλου σε μουσική Μ. Θεοδωράκη, «Όχι δεν πρέπει να συναντηθούμε», στιχ. Γιώργου Χρονά, μουσική Μαρκόπουλου, «Αντινανούρισμα» της Ελένης Καραΐνδρου, σε στίχους Κ. Χ. Μύρη κ.ά. Την ακούμε επίσης σε τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου: «Τι έχει και κλαίει το παιδί», «Να με θυμάσαι».
Μεταδίδονται αποσπάσματα από τις ταινίες: «Στέλλα» (1955), «Ποτέ την Κυριακή» (1960), «Φαίδρα» (1962), «Melina’s Mercouri Greece» (1965) σε σενάριο Max Wilk – Ιάκ. Καμπανέλλη και από τις εμφανίσεις της στο θέατρο: «Ίλια Ντάρλινγκ-Ilya Darling» (1967), θεατρική μεταφορά της ταινίας στο Μπρόντγουεϊ, «Κραυγή γυναικών» (1978), «Συντροφιά με τον Μπρεχτ» με τον θίασο Μ. Κατράκη (1978). Προβάλλονται πλάνα από την ταινία-ντοκιμαντέρ ενάντια στη Χούντα «Η Δοκιμή», το 1973-1974, που γυρίστηκε στην Αμερική σε συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, την Ελληνοαμερικανίδα ηθοποιό Ολυμπία Δουκάκη και τον Λόρενς Ολίβιε, για τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο το 1973.
Γίνεται επίσης, αναφορά στη συμμετοχή της στο μουσικό άλμπουμ «Τα παράλογα» (1976 ) του Χατζιδάκι και του Γκάτσου στο τραγούδι «Το άλογο του Ομέρ Βρυώνη», στη συνεργασία της με τον Δ. Σαββόπουλο στα τραγούδια «Σαν τον Καραγκιόζη» και το «Τραγούδι για την Κύπρο», στις ηχογραφήσεις στο Παρίσι το 1962 των τραγουδιών «Ο καημός» και «Η μυρτιά» του Μ. Θεοδωράκη, που κυκλοφόρησαν με τον δίσκο Άπονες Εξουσίες (1993).
Παράλληλα, προβάλλονται στιγμιότυπα από αντιδικτατορική της εκστρατεία στο εξωτερικό, με την ίδια να ερμηνεύει το «Θα σημάνουν οι καμπάνες». Περιλαμβάνεται ακόμη σπάνιο ντοκουμέντο με τον Μάνο Χατζιδάκι και τη Μελίνα στο τραγούδι «Ο Κυρ Αντώνης» όπως τους κατέγραψε ο φακός της γαλλικής τηλεόρασης στις αρχές του 1963. Δεν παραλείπεται, τέλος, να γίνει μνεία στο όραμά της για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Το 1989 τραγούδησε για τελευταία φορά μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα με τον Γιώργο Νταλάρα να συνοδεύει με την κιθάρα στο «Αγάπη που ‘γινες δίκοπο μαχαίρι» (από την εκπομπή της ΕΤ 1 «Καλωσορίζοντας τα τραγούδια που φύγανε…», μια εκπομπή του Γιώργου Νταλάρα σε σκηνοθεσία του Στέλιου Ράλλη).
Στο ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο στη μνήμη της Μελίνας, τραγουδούν οι: Ελένη Τσαλιγοπούλου, Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου, Μάριος Φραγκούλης και Δήμητρα Γαλάνη. Η Νάνα Μούσχουρη ερμηνεύει το "Γειά σου Μελίνα" σε στίχους Άρη Δαβαράκη και μουσική Ευανθίας Ρεμπούτσικα.
