Στις 2 Σεπτεμβρίου 2021 έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης, Μίκης Θεοδωράκης. Στο επεισόδιο της σειράς «Η ιστορία των χρόνων μου» μιλάει ο ίδιος για το 1964, το «Άξιον εστί» και τα πολιτικά γεγονότα της περιόδου.
Ο ΜίκηςΘεοδωράκης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες και ως μια από τις επιδραστικότερες προσωπικότητες της Ελλάδας στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Είχε και σημαντική πολιτική παρουσία, ενώ υπήρξε υπουργός και εκλέχθηκε πέντε φορές βουλευτής, μία φορά με την Ε.Δ.Α., δύο φορές με το Κ.Κ.Ε και δύο ως ανεξάρτητος με το ψηφοδέλτιο της Ν.Δ.
Ως συνθέτης και μουσικός ασχολήθηκε με πληθώρα μουσικών ειδών, την ελληνική λαϊκή μουσική, την κλασική μουσική, και έγραψε συμφωνίες, ορατόρια, μπαλέτα, όπερες, μουσική δωματίου και μουσική για σόλο πιάνο. Οι συνθέσεις του έχουν ερμηνευθεί από διακεκριμένους καλλιτέχνες και μουσικά σχήματα σε όλο τον κόσμο, έχει γράψει μουσική για ταινίες όπως: Φαίδρα (1962), Αλέξης Ζορμπάς (1964), Ζ (1969) και Σέρπικο (1973) για τις οποίες έχει βραβευθεί ή προταθεί για βραβεία διεθνούς κύρους. Το 1983 τιμήθηκε με το Βραβείο Λένιν, ενώ το 2000 προτάθηκε για βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Εξέχον έργο του Θεοδωράκη υπήρξε η ανανέωση της ελληνικής μουσικής με στοιχεία λαϊκής, παραδοσιακής και κλασσικής μουσικής, ουσιαστικά συνομιλώντας με το έργο του Χατζιδάκι. Σημαντικότερο ίσως υπήρξε το έργο του γύρω από τη μελοποιημένη ποίηση, των σημαντικότερων και πλέον βραβευμένων ποιητών, όπως οι Γιάννης Ρίτσος (Βραβείο Ειρήνης Λένιν 1976), Κώστας Βάρναλης (Βραβείο Ειρήνης Λένιν 1959) Γιώργος Σεφέρης (Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1963), Πάμπλο Νερούδα (Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1971), Οδυσσέας Ελύτης (Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1979).
Πρωταγωνίστησε ως η δυνατότερη φωνή των Ελλήνων καλλιτεχνών εναντίον της Χούντας των Συνταγματαρχών η οποία τον κυνήγησε, τον φυλάκισε και απαγόρευσε τα τραγούδια του, τα οποία ακούγονταν σε όλη τη χώρα κρυφά, κρατώντας τη σπίθα της αντίστασης ζωντανή.
Το Αρχείο της ΕΡΤ για την επέτειο από την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη, στις 2 Σεπτεμβρίου 2021, προτείνει την εκπομπή:
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΜΟΥ
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ - 1964
Το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ που καταγράφει προφορικές μαρτυρίες Ελλήνων δημιουργών για μια κρίσιμη περίοδο της ζωής τους, του έργου τους ή της χώρας, αναφέρεται στον συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, εστιάζοντας στο 1964, χρονιά σημαντική για το έργο του αλλά και για την πολιτική του δράση.
Η εκπομπή της σειράς ντοκιμαντέρ «Η ιστορία των χρόνων μου» φιλοξενεί τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος επικεντρώνει την αφήγησή του στο 1964, χρονιά κατά την οποία παρουσιάζει για πρώτη φορά στο κοινό μελοποιημένο το έργο «Άξιον εστί» του Οδυσσέα Ελύτη. Αρχικά αναφέρεται στις εκλογές του Φεβρουαρίου 1964 και την νίκη της Ε.Κ. με την υποστήριξη της ΕΔΑ και με ποσοστό 53 %. Αναφέρεται στην ανάμειξή του στην πολιτική, στην εκλογή του στη Β’ Πειραιώς, την περιφέρεια όπου εκλεγόταν ο Γρ. Λαμπράκης. Μιλάει για το «Άξιον εστί» ως εφαρμογή της θεωρίας του για το έντεχνο λαϊκό τραγούδι, τις ρίζες της ελληνικής μουσικής στην παραδοσιακή, στη λαϊκή και εκκλησιαστική μουσική. Θυμάται τη συνεργασία του με τον Οδυσσέα Ελύτη, την προσέγγιση από τον Ελύτη στο καφενείο Λουμίδη και την παραλαβή του έργου το 1961 στο Παρίσι, όπου και αφοσιώθηκε άμεσα στη μελοποίησή του, ενώ υπογραμμίζει τις επιρροές από τον Μπάχ αλλά και την ψαλτική στη σύνθεση του έργου του και περιγράφει τα προβλήματα της ενορχήστρωσης που αντιμετώπισε, αναφερόμενος και στους λόγους που τον καθυστέρησαν προσπαθώντας να παραμείνει κοντά στους ήχους του ελληνικού λαού. Μιλάει για τη διαδικασία της μελοποίησης του «Άξιον εστί», το οποίο έλαβε τη μορφή ορατόριου, υπογραμμίζει και τους ενδοιασμούς της εταιρείας δίσκων με την οποία συνεργαζόταν, αλλά και στην αρχική αμφισβήτηση για την αισθητική αξία του έργου από τους πνευματικούς κύκλους της εποχής.
Ο Θεοδωράκης θυμάται την παραμονή στην Μακρόνησο και συγκεκριμένα τη στιγμή όπου συνειδητοποίησε ότι οι λαϊκές μελωδίες έπρεπε να επενδυθούν με μεγάλη ποίηση. Μιλάει για τα βασανιστήρια εκεί, τους ήχους που τον στοίχειωναν, καθώς και τα σοβαρά ψυχολογικά τραύματα που προκάλεσαν σε πλήθος βασανισμένων, τραύματα που ο ίδιος προσπάθησε να μετουσιώσει σε μουσική. Μιλάει για την αστυνομική βία που δέχθηκε ως βουλευτής Πειραιά, τους τραυματίες γύρω του και θυμάται τον εθελοντή αγωνιστή που έσπευδε να τον προστατεύει και δεχόταν εκείνος τα χτυπήματα αντί για τον ίδιο. Θυμάται την κηδεία του βασιλιά Παύλου και την πρώτη του επαφή με τον Κωνσταντίνο. Αναφέρεται στην πορεία του στους Λαμπράκηδες και τις προσδοκίες που είχε για την αυτονόμηση της ΕΔΑ, περιγράφει την περιοδεία του με τον Ηλία Ηλιού στο εξωτερικό προκειμένου να μιλήσουν στα κοινοβούλια των χωρών για το Κυπριακό ζήτημα και τη μελοποίηση των «Μοιραίων» του Βάρναλη.
Ακολούθως κάνει αναφορά στη μουσική που συνέθεσε το ίδιο έτος για την ταινία «Ζορμπάς» του Μιχάλη Κακογιάννη, ενώ περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόταν ο ίδιος αλλά και τη συνεργασία του με τον Κακογιάννη και τη γνωριμία και σύνδεση με τους πρωταγωνιστές της ταινίας.
Αναφέρεται στην παρουσία τη δική του και του Μάνου Χατζιδάκι στα μουσικά πράγματα, την επιρροή που άσκησαν στο ευρύτερο πολιτιστικό τοπίο. Εξηγεί τις δυσκολίες που αντιμετώπισε προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις εμφανίσεις με τους μουσικούς και τους τραγουδιστές όπως ο Μπιθικώτσης, οι οποίο εργάζονταν σε κέντρα και έρχονταν μαζί του κυρίως τις ημέρες που είχαν ρεπό και πρωτίστως γιατί ήθελαν να συμμετέχουν στη μουσική που εκείνος πρότεινε στον κόσμο.
Την αφήγηση του μεγάλου Έλληνα συνθέτη πλαισιώνουν πλάνα από την πρώτη παρουσίαση του «Άξιον Εστί» στο Θέατρο Κοτοπούλη, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό το οποίο αποτυπώνει το φορτισμένο πολιτικό κλίμα της εποχής. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής ακούγονται αποσπάσματα από τα έργα του Θεοδωράκη: ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ, ΠΟΛΙΤΕΙΑ Β΄, ΖΟΡΜΠΑΣ
