Η τρίτη Κυριακή κάθε Αυγούστου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Φάρων, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Φαροφυλάκων. Ανήμερα αυτής της ημέρας διάφοροι φάροι ανά την Ελλάδα είναι ανοικτοί στο κοινό και σε αυτούς πραγματοποιούνται ποικίλες εκδηλώσεις στα πλαίσια μιας προσπάθειας για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την ιστορία, λειτουργία, τη χρησιμότητα των φάρων αλλά και το έργο των φαροφυλάκων, οι οποίοι επιτελούν το καθήκον τους κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Οι φάροι, γνωστοί ήδη από την αρχαιότητα, κτισμένοι στις άκρες βραχονησίδων, ηπειρωτικών ή ναυτικών ακτών, προειδοποιούν τα διερχόμενα πλοία για την ύπαρξη στεριάς έτσι ώστε να αποφευχθεί τυχόν σύγκρουση. Στη χώρα μας υπάρχουν 120 φάροι, μέσης ηλικίας περίπου 2 αιώνων, οι περισσότεροι από τους οποίους φέρουν το όνομα της περιοχής στην οποία βρίσκονται και έχουν και το δικό τους γεωγραφικό στίγμα. Από τους πιο γνωστούς και παλιούς φάρους σε ελληνικό έδαφος είναι εκείνος στο λιμάνι των Χανίων και ένας από τους πιο ξακουστούς είναι αυτός στο ακρωτήριο Ταίναρο που είναι και ο νοτιότερος φάρος της ηπειρωτικής ανατολικής Ευρώπης.
Το Αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή την συγκεκριμένη Παγκόσμια Ημέρα, παρουσιάζει ένα επεισόδιο από την σειρά ντοκιμαντέρ ”Τα επαγγέλματα της θάλασσας”, παραγωγής 1997, σε παρουσίαση-αφήγηση Άγγελου Αντωνόπουλου, στο οποίο προβάλλεται το Ελληνικό Φαρικό Δίκτυο.
ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ
ΟΙ ΕΡΗΜΙΤΕΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥΣ
Αρχικά, στο πρώτο μέρος της εκπομπής με τον τίτλο ”Το ελληνικό φαρικό δίκτυο”, ο Άγγελος Αντωνόπουλος επιχειρεί μια ιστορική αναδρομή στην κατασκευή των φάρων. Έπειτα, ο Γήσης Παπαγεωργίου, πλοίαρχος Π.Ν. ε.α. αναφέρεται στην κατάσταση του φαρικού δικτύου μετά την σύσταση του ελληνικού κράτους, στον πρώτο φανάρι που άναψε στις ελληνικές θάλασσες επί Καποδίστρια και συνεχίζει την αναδρομή στα επόμενα κτίσματα που λειτούργησαν ως πρώτοι φάροι. Στην συνέχεια, μιλά για τις κατηγορίες των πέτρινων φάρων και περιγράφει το πως οι Γερμανοί κατέστρεψαν τους περισσότερους πέτρινους φάρους της χώρας την περίοδο της Κατοχής.
Στην συνέχεια της εκπομπής ο Αντώνιος Δημόπουλος, Ανθυπλοίαρχος Π.Ν., Διευθυντής Υ.Φ. αναλύει την σημασία και το νομικό καθεστώς κάτω από το οποίο ιδρύονται και λειτουργούν οι φάροι καθώς και τον τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται για την κατασκευή και επιδιόρθωσή τους. Ακόμη, ο κυβερνήτης πλοίου Ιωάννης Σαντουρτζής μιλά για τις διάφορες αποστολές των Ελλήνων ναυτικών και το πως συνδράμουν οι φάροι στη δουλειά τους.
Στο επόμενο μέρος της εκπομπής που τιτλοφορείται ”Πέτρινα μνημεία της θάλασσας” ο Άγγελος Αντωνόπουλος ξεκινά να εξηγεί τη γοητεία που ασκούν διαχρονικά οι φάροι στους ναυτικούς αλλά και γενικότερα στους ανθρώπους. Ο γλύπτης Νίκος Μπένος-Πάλμερ αναλύει το πως κτίστηκαν οι φάροι και σχολιάζει την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους. Ο Γήσης Παπαγεωργίου αναφέρεται στην περίοδο στην συλλεκτική έκδοση ενός βιβλίου για τους πέτρινους φάρους που επιμελήθηκε.
Έπειτα, στην ενότητα ”Οι ερημίτες της θάλασσας” επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή στους τρόπους λειτουργίας των φάρων, στις εργασίες, τις βάρδιες και τα καθήκοντα των φαροφυλάκων. Τέλος, ο Ευάγγελος Βαρέλης, ανθυπασπιστής φάρων μιλά για το πως πήρε την απόφαση να ζήσει με την οικογένειά του κοντά στο φάρο Βρυσάκι που δεν είχε επιτηρητή για εφτά χρόνια. Αυτός και η σύζυγός του περιγράφουν την καθημερινότητά τους.
Έτος παραγωγής:1997
Παρουσίαση-αφήγηση: Άγγελος Αντωνόπουλος
Σενάριο-σκηνοθεσία: Δημήτρης Αναγνωστόπουλος
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr