Δεκαεννέα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον θάνατο της σπουδαίας ηθοποιού Ελένης Χατζηαργύρη, την 1η Οκτωβρίου 2004. Η Ελένη Χατζηαργύρη ξεκίνησε την πορεία της στο θέατρο ως μαθήτρια του Καρόλου Κουν το 1942 και διακρίθηκε από τις πρώτες της παραστάσεις για την υποκριτική της ικανότητα. Συνεργάστηκε με τους σπουδαιότερους θιάσους της εποχής, τη Μαρίκα Κοτοπούλη, Κατερίνα Ανδρεάδη, Αιμίλιο Βεάκη και άλλους, ενώ μακρόχρονη ήταν η παρουσία της στο Εθνικό Θέατρο-από την δεκαετία του 1950 και ως μόνιμη πρωταγωνίστρια από το 1962 έως το 1982. Διακρίθηκε κυρίως σε δραματικούς ρόλους του αρχαίου δράματος και του κλασικού ρεπερτορίου. Παράλληλα με το θέατρο, η Ελένη Χατζηαργύρη εμφανίστηκε στον κινηματογράφο για πρώτη φορά το 1946, ενώ για τέσσερεις περίπου δεκαετίες ασχολήθηκε και με την διδασκαλία του θεάτρου.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 19 ετών από τον θάνατο της σημαντικής πρωταγωνίστριας του θεάτρου, το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει την τηλεοπτική θεατρική παράσταση «Δονα Ροζίτα», όπως παρουσιάστηκε από το «Θέατρο της Δευτέρας» τον Δεκέμβριο του 1985, στην οποία ερμήνευσε το ρόλο της θείας της νεαρής Ροζίτα.
ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ
ΔΟΝΑ ΡΟΖΙΤΑ
Θεατρική παραγωγή της ΕΡΤ για τη σειρά «Θέατρο της Δευτέρας» του έργου του Φ.Γ.Λόρκα «Δόνα Ροζίτα, η γεροντοκόρη ή η γλώσσα των λουλουδιών». Πρωταγωνιστούν η Ελένη Χατζηαργύρη (στο ρόλο της θείας), η Νόρα Βαλσάμη (ως Ροζίτα), ο Σπύρος Κωνσταντόπουλος (Θείος), η Ελένη Ζαφειρίου (Νένα). Παίζουν ακόμη, οι: Θάνος Καληώρας, Γιώργος Γεωγλερής, Λέλα Νενεδάκη, Άγγελος Γιαννούλης, Τάνια Καψάλη, Έλενα Φωτεινάκη, Δήμητρα Γεννηματά, Μαίρη Τζοβάρα, Βανέσα Ντζελβέ, Θεοφανώ Γκιόκα. Η θεατρική παράσταση προβλήθηκε στο πλαίσιο της σειράς «Το Θέατρο της Δευτέρας» στις 16 Δεκεμβρίου 1985.
Το έργο παρουσιάζει τη ζωή μιας νέας ορφανής κοπέλας που ζει με τους θείους της και την παραμάνα της στην κλειστή κοινωνία της Γρανάδας των αρχών του 20ου αιώνα. Ο μόνος τρόπος να ξεφύγει από τον καταπιεστικό χώρο του σπιτιού της είναι να παντρευτεί. Ερωτευμένη και αρραβωνιασμένη με τον ξάδερφό της, η Ροζίτα αναγκάζεται να τον αποχωριστεί όταν εκείνος φεύγει για την Αργεντινή και, παρά την υπόσχεσή του, δεν επιστρέφει ποτέ. Τα χρόνια περνούν και η Ροζίτα δεν παντρεύεται ποτέ. Ο θείος της πεθαίνει, η οικογένεια καταστρέφεται οικονομικά, και οι τρεις γυναίκες που έχουν απομείνει στο σπίτι μετά τον θάνατό του-η Ροζίτα, η θεία της και η παραμάνα-φεύγουν αφήνοντας για πάντα το υποθηκευμένο σπίτι και το εγκαταλελειμμένο θερμοκήπιο.
Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη του έργου Ερρίκο Ανδρέου, σε σημείωμα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Ραδιοτηλεόραση, (τ.826, σελ.14), το έργο αυτό ήταν το «διαλεχτό έργο της καρδιάς του Λόρκα», πιθανότατα γιατί καταγράφει την ατμόσφαιρα των αρχών του αιώνα, που ταυτίζεται με τα νεανικά χρόνια του συγγραφέα. Η Γρανάδα της Ροζίτας, με τους κήπους και τις ανθοστόλιστες βεράντες είναι η Γρανάδα του νεαρού Λόρκα. Το έργο, όπως επισημαίνει ο σκηνοθέτης, είναι το μόνο θεατρικό έργο του συγγραφέα που ξετυλίγεται σε αστικό περιβάλλον. Η μοίρα όμως των γυναικών της μικρής πόλης, αποδεικνύεται το ίδιο τραγική με εκείνη των γυναικών του αγροτικού κόσμου. Στη «Δόνα Ροζίτα» οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν, αλλά μαραίνονται. Και το τριαντάφυλλο, πολυαγαπημένο λουλούδι που καλλιεργεί ο θείος στο θερμοκήπιο, και ειδικά το ιδιαίτερα σπάνιο είδος με την ονομασία «rosa mutabilis» (το «ευμετάβλητο ρόδο»), που είναι κόκκινο το πρωί, άσπρο το απομεσήμερο και μαραίνεται το βράδυ, συμβολίζει, όχι πια τον έρωτα, αλλά την τραγωδία της νεαρής Ροζίτας.
Σκηνοθεσία: Ερρίκος Ανδρέου
Μετάφραση-Διασκευή: Αλέξης Σολομός
Σκηνικά-κοστούμια: Γιάννης Καρύδης
Μουσική σύνθεση: Βασίλης Τενίδης
Διεύθυνση παραγωγής: Στέλιος Αντωνιάδης
Παραγωγή: 1985