Σαν σήμερα, στις 14 Ιουνίου 1945, με την συντακτική πράξη υπ’αριθμόν 54/1945 «Περί συστάσεως και οργανώσεως Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας» ιδρύεται το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, ο υπεύθυνος κρατικός φορέας για το ραδιόφωνο στη χώρα. Ο αυτόνομος οργανισμός που τελεί υπό υπό τη γενική εποπτεία του Υφυπουργού Τύπου και Πληροφοριών και την τεχνική εποπτεία του Υπουργού ΤΤΤ (Ταχυδρομεία – Τηλεγραφεία – Τηλεφωνεία), αναλαμβάνει επίσημα από την ημέρα αυτή την αποκλειστική εκμετάλλευση και λειτουργία των ραδιοφωνικών πομπών στη χώρα-καθώς και την εγκατάσταση νέων σταθμών ραδιοφωνίας- και βέβαια την μετάδοση ραδιοφωνικών εκπομπών ομιλίας, ή μουσικής εκτέλεσης, την αναπαραγωγή ραδιοακροαμάτων κτλ, με σκοπό την “επι παντός τομέα διαφώτηση, διαπαιδαγώγηση και εξύψωση του λαού, την ψυχαγωγία και ανάπτυξη του καλλιτεχνικού του αισθήματος“.
Την μεταπολεμική περίοδο αυτή το ραδιόφωνο γνωρίζει μεγάλη άνθιση. Το ραδιοφωνικό δίκτυο ενισχύεται με νέους πομπούς, ιδρύονται νέοι ραδιοφωνικοί σταθμοί στην περιφέρεια (Θεσσαλονίκη, Βόλος, Πάτρα, Αμαλιάδα) και χρησιμοποιούνται νέες για την εποχή τεχνολογίες. Παράλληλα, αυξάνονται και οι οικιακές ραδιοφωνικές συσκευές. Χαρακτηριστικό είναι πως στις αρχές του 1952 οι εργαζόμενοι της Ραδιοφωνίας από 10 έχουν γίνει σχεδόν 200 και οι κάτοχοι των ραδιοφωνικών συσκευών από 36.000 το 1945 έχουν φτάσει τις 285.000.
Η Ελληνική Ραδιοφωνία γιορτάζει σήμερα 80 χρόνια παρουσίας και προσφοράς. Ανατρέχοντας πίσω στην ιστορία της ραδιοφωνίας στη χώρα, το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει ένα οπτικοακουστικό τεκμήριο που φωτίζει την περίοδο αυτή της άνθισης του ραδιοφώνου στην Ελλάδα.
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟΥ
Η ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ 1945-1951
Το δεύτερο επεισόδιο της σειράς «Ιστορίες Ραδιοφώνου» επικεντρώνεται στην ιστορία της ελληνικής ραδιοφωνίας την περίοδο μετά την Απελευθέρωση έως και το 1951, μέσα από τις μαρτυρίες των ανθρώπων που εργάστηκαν στην ελληνική ραδιοφωνία.
Άνθρωποι που δούλεψαν στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, τεχνικοί, εκφωνητές, ραδιοφωνικοί παραγωγοί, συνθέτες κ.ά., περιγράφουν την εμπειρία τους από την περίοδο αυτή και θυμούνται περιστατικά. Ο Γιάννης Καιροφύλας, δημοσιογράφος-ιστορικός εξηγεί πώς άλλαξαν τα πράγματα με την Απελευθέρωση και πώς αναδιοργανώθηκε το ραδιόφωνο. Ο συνθέτης Μίμης Πλέσσας αναφέρεται σε μερικά από τα πρώτα πρόσωπα που στελέχωσαν το Ε.Ι.Ρ., ανάμεσα τους ο Βασίλης Κροντηράς, ο Μιχάλης Γιαννακάκος και ο Γιάννης Σιάσκας, αλλά και στις εκπομπές του Γιώργου Οικονομίδη. Επίσης, ο δημοσιογράφος Χρήστος Σβολόπουλος θυμάται την πρώτη μετάδοση που έκανε από το γήπεδο του Παναθηναϊκού και ο συνθέτης Γιάννης Παπαδόπουλος μερικά από τα πιο αστεία σαρδάμ των εκφωνητών.
Παράλληλα, γίνεται λόγος για το ραδιοφωνικό σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και για την έναρξη και τη λειτουργία των τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών στη Θεσσαλονίκη, στο Βόλο, στην Αμαλιάδα και στην Πάτρα. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη οργάνωση και τεχνολογική ανάπτυξη της ελληνικής ραδιοφωνίας την περίοδο αυτή, στη συστηματική έκδοση του εβδομαδιαίου Ραδιοπρογράμματος, που ξεκίνησε το 1950, ενώ ιδιαίτερος λόγος γίνεται για την «Μαρμάρω», την πρώτη αυτοκινούμενη μονάδα εξωτερικών μεταδόσεων, ένα γερμανικό όχημα που κατά τη διάρκεια της Κατοχής λειτουργούσε ως φωτογραφικό εργαστήριο, και το 1951 μια ομάδα τεχνικών του Ε.Ι.Ρ. το διαμόρφωσε σε συνεργείο εξωτερικών μεταδόσεων. Παρουσιάζονται τέλος, τα πρώτα ραδιοφωνικά είδωλα εκείνης της εποχής, όπως το δίδυμο «Νίνα και Νικολάκης», που είχαν εμπνευστεί οι ηθοποιοί Στέλλα Γεωργιάδη και Νίκος Ματθαίος, οι οποίοι, μέσα από τις εκπομπές τους, αγαπήθηκαν πολύ από τον κόσμο, ενώ ανέπτυξαν και έντονη κοινωνική δράση.
Στην εκπομπή μιλούν επίσης οι: Μαριάννα Χατζοπούλου, τραγουδίστρια, Νίκος Μπουγάς, εκφωνητής, Μαρία Γκόπη, εκφωνήτρια, Νίκος Μουρκάκος, ραδιοφωνικός παραγωγός, Δημήτρης Κοταλής, ερευνητής, Θανάσης Ζέρβας, δάσκαλος, Δημήτρης Πλιακογιάνης, τεχνικός Ε.Ι.Ρ., Σπύρος Μπεράτης, τεχνικός Ε.Ι.Ρ., Γιάννης Καραλής, δημοσιογράφος, Γεωργία Χριστοδουλοπούλου, διοικητική υπάλληλος του ραδιοφωνικού σταθμού Πατρών, Μαρίνα Βικτωράτου, εκφωνήτρια, Τάσος Χατζηαναστασίου, τεχνικός Ε.Ι.Ρ. Γεωργία Ντισλή, τεχνικός Ε.Ι.Ρ. Θεσσαλονίκης, Βαγγέλης Μπενέας, τεχνικός Ε.Ι.Ρ., Βασίλης Κροντηράς, τεχνικός Ε.Ι.Ρ. Παράλληλα, προβάλλεται πλούσιο αρχειακό υλικό, φωτογραφίες, έγγραφα, καθώς και ηχητικά ντοκουμέντα από εκπομπές της περιόδου.
Έρευνα: Δημοσιογραφική επιμέλεια: Φωφώ Καστανάκη, Γιάννης Γαβρίλης
Σκηνοθεσία-μουσική επιμέλεια: Κώστας Μαζάνης
Έτος παραγωγής: 1995