Μια από τις κορυφαίες πρωταγωνίστριες του θεάτρου που σημάδεψε την ελληνική σκηνή, η Βέρα Ζαβιτσιάνου, έφυγε από τη ζωή στις 11 Σεπτεμβρίου 2008. Γεννημένη το 1927, στο Παλαιό Φάληρο, καταγόμενη από την Ιθάκη, ξεκίνησε την καριέρα της από το τραγούδι, μαζί με την αδελφή της, τη δημοφιλή Μαίρη Λω.
Αποφοίτησε από τη Σχολή του «Θεάτρου Τέχνης». Στη διάρκεια της 50χρονης πορείας της εμφανίστηκε σε πολλούς ρόλους της κλασικής δραματουργίας, ξεκινώντας με το Θέατρο Τέχνης, όπου έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1954 και μέχρι το 1958 έπαιξε πολλούς πρωταγωνιστικούς, αλλά και μικρότερους ρόλους σε σημαντικά έργα. Πολυετής ήταν η συνεργασία της με το Εθνικό Θέατρο. Πρόσφερε αξέχαστες ερμηνείες στο θεατρικό κοινό παίζοντας στα έργα «Βρικόλακες», «Δούλες», «Ευαίσθητη ισορροπία», «Σάρα Μπερνάρ», «Το σπίτι της Μπερνάρντα Αλμπα» κ.ά. Εξαιρετική ήταν η ερμηνεία της (1998) επίσης στο Εθνικό, στο μονολογικό έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο ουρανός κατακόκκινος» και στις «Φάλαινες του Αυγούστου».
Ερμήνευσε, εκπληκτικά, τραγούδια στους δίσκους «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού» του Μίκη Θεοδωράκη, «Ερωτόκριτος» του Νίκου Μαμαγκάκη και «Ο μικρός Επιτάφιος» των Σταμάτη Κραουνάκη - Γιώργου Μανιώτη. Στο Ελεύθερο Θέατρο συνεργάστηκε με μεγάλους ηθοποιούς όπως τον Μάνο Κατράκη, τον Δημήτρη Χορν, τον Αλέκο Αλεξανδράκη και τον Άγγελο Αντωνόπουλο. Ερμήνευσε επίσης θεατρικά έργα στο ραδιόφωνο με τη χαρακτηριστική, γεμάτη θέρμη και μουσικότητα φωνή της. Είχε τιμηθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με το Παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος και με το «Έπαθλο Κοτοπούλη».
Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει την εκπομπή:
ΤΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΚΥΚΛΩΝΑ
ΒΕΡΑ ΖΑΒΙΤΣΙΑΝΟΥ
Σειρά εκπομπών λόγου που παρουσιάζει ο Γιώργος Βέλτσος με θέματα από το χώρο της τέχνης και του πολιτισμού. Η σειρά ξεκίνησε να προβάλλεται στις 3 Νοεμβρίου 1994. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο ο Γιώργος Βέλτσος συνομιλεί με τη σπουδαία ηθοποιό του θεάτρου Βέρα Ζαβιτσιάνου (γεν. 1927 – θαν. 2008), στο φουαγιέ του Εθνικού Θεάτρου, με αφορμή το ρόλο της στο μονόπρακτο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο Ουρανός Κατακόκκινος» (1997).
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής προβάλλεται το 20λεπτο μονόπρακτο, το οποίο αποτελούσε μέρος της παράστασης υπό τον γενικό τίτλο «Εμείς, οι άλλοι» και ανέβηκε στη Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου τη σεζόν 1998-1999, σε σκηνοθεσία του Βίκτορα Αρδίττη. Θέμα του, η ιστορία μιας γυναίκας σε απόγνωση, απολυμένης λόγω αλκοολισμού. Μια μεσοαστικής καταγωγής δασκάλα γαλλικών, με κομμουνιστή άνδρα που πέθανε νέος, αλκοολική σήμερα μάνα ενός γιου που μπλέκει σε κύκλωμα εκμετάλλευσης γυναικών από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και φυλακίζεται.
Η ερμηνεία της Βέρας Ζαβιτσιάνου στο ρόλο της Σοφίας Αποστόλου ήταν συγκλονιστική και είχε γνωρίσει μεγάλη αποδοχή από το κοινό και την κριτική. Στην εκπομπή η ηθοποιός μιλάει για την ερμηνευτική απόδοση του ρόλου και για την προσέγγιση του κειμένου της μεγάλης συγγραφέως Λούλας Αναγνωστάκη. Αναφέρεται ακόμη στη γνωριμία της με τη Λούλα Αναγνωστάκη και στη μεταξύ τους φιλία ενώ γίνεται λόγος για τη σπάνια ταύτιση συγγραφέα και ηθοποιού στη συγκεκριμένη παράσταση.
Γίνεται ακόμη αναφορά στις μεγάλες παραστάσεις του Εθνικού στις οποίες η Βέρα Ζαβιτσιάνου πρωταγωνίστησε, στη διάρκεια της συνεργασίας της με το Εθνικό Θέατρο που κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος της θεατρικής της σταδιοδρομίας κατά τις περιόδους 1963-1973 και 1986-2002. Τέλος, στη συνέντευξή της στον Γιώργο Βέλτσο η μεγάλη κυρία του θεάτρου περιγράφει τη λειτουργία της ενσάρκωσης ενός ρόλου από τον ηθοποιό. Αναφέρεται, ακόμη, στη συνεργασία της με τους μεγάλους σκηνοθέτες του ελληνικού θεάτρου, με ειδική μνεία στον Κάρολο Κουν.
Έτος παραγωγής: 1998
Σκηνοθεσία: Βρισηίδα Δανάλη – Παναγιώτης Κουτσοθεόδωρος
Ημερομηνία προβολής: 7 Ιανουαρίου 1999
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr
Συντάκτης: Κωνσταντίνα Τασιοπούλου